Ќе има проблеми, ќе има провокации, но затоа сме ние тука, за да го пополниме тој простор со позитивна агенда, за полека да влеземе во нормалното комуницирање, дека ние сме две пријателски држави во кои има потенцијал, вели Османи
Министерот Милков вели дека постои напор, очигледно е дека имаме неизживеани историски комплекси, неизживеани историски проблеми кои се проектираат во сегашноста и важно е да не дозволиме да ја одредуваат нашата иднина
Не очекувам дека за една вечер ќе прекине и дека ние ќе живееме во еден идеален свет на односи. Ќе има проблеми, ќе има провокации, но затоа сме ние тука, за да го пополниме тој простор со позитивна агенда, за полека да влеземе во нормалното комуницирање, дека ние сме две пријателски држави во кои има потенцијал. Да, ќе има провокации и тоа не можам да го исклучам, меѓутоа е важно како ние реагираме на тоа, рече министерот за надворешни работи Бујар Османи на заедничка прес-конференција со бугарскиот колега Николај Милков одговарајќи на новинарско прашање за говорот на омраза што ги разнишува односите меѓу Северна Македонија и Бугарија.
Според Османи, говорот на омразата била една од темите во разговорите меѓу двете страни кога се преговарало како ќе се подобрат односите.
„Во протоколот има точно пропишани начини како ќе пристапиме на говорот на омраза, како ќе реагираме и како ќе ги спречиме. Тоа што го констатираме заеднички на средбите е дека најдобриот начин на спречување на говорот на омраза е ако доминира позитивниот говор меѓу државите и токму тоа се обидуваме да го правиме. Во последните месец и половина се гледавме повеќе од 10 пати со министерот Милков. Да се гледаме често, да комуницираме постојано, да неметнеме позитивна агенда за да не дозволиме простор некој друг да ни наметне лоша и злонамерна агенда. Ако оставите празен простор некој друг ќе ви го пополни“,
рече Османи на прес-конференцијата која се одржа во рамки на Македонско-бугарскиот бизнис-форум денеска во Скопје.
Бизнис-форумот, според Османи, е токму за тоа, да пополни еден сериозен простор во нашите односи.
„Не очекувам денес некој да зборува негативно во односите меѓу Република Северна Македонија и Република Бугарија освен милијарда евра и понатаму“,
рече Османи.
Меѓутоа, додаде Османи, не може да игнорираме дека имаше провокации во текот на овие месеци, дека имаше обиди за киднапирање на агендата од двете страни, од иредентистички изјави на политичари во Бугарија, до изјави овде на нашите политичари, па напади на клубови на бугарската заедница овде во Република Северна Македонија.
„Тоа што се договоривме со протоколот дека Министерствата за надворешни работи ќе бидат првиот контакт кој ќе реагира, кој ќе ги следи трендовите за да укаже дека нешто се случува, за да го прекине тој тренд, за да ги информира министерствата што треба да преземаат активности конкретни, дали се тоа МВР, дали се Обвинителства, тоа го направивме. Така да мислам дека од потпишување на протоколот до сега веќе се воспостави традиција да министерствата бидат тие кои први реагираат. МНР реагираше во неколку наврати за да укаже дека има обиди за наметнување на говор на омраза кој некогаш е спонтан, меѓутоа некогаш е предизвикан и е злонамерен од некои центри било каде. Реагиравме и на таквиот говор на омраза кога доаѓа од Република Бугарија, реагиравме и кога доаѓа од РСМ“,
нагласи Османи.
Министерот Османи рече дека во МНР веќе има формирано посебна работна група која е меѓуресорска и во која има претставници од МВР, од обвинителство, од народен правобранител, и која ги следи трендовите на говор на омраза посебно во односите со Република Бугарија.
„Убеден сум дека полека, нема да биде лесно, ќе стигнеме до таа точка кога тие што го прават тоа ќе се срамат од своите постапки“,
додаде Османи.
Бугарскиот министер за надворешни работи Николај Милков рече дека исто така имаат формирано механизам во однос на говор на омраза, но и механизам на заедничко информирање меѓу двете министерства кое е многу експедитивно.
„Имаме случај на заеднички позитивни реакции со кои го известуваме другото министерство и да бидат елиминирани од својот развој тие негативни тенденции. Ние ги следиме тие состојби како во Бугарија, така и во Република Северна Македонија и имавме реакции по однос на конкретни состојби. Тоа што целосно се сложувам е дека тоа е долг процес, тоа дека нема да биде завршен оваа година, може и наредната, но тенденцијата е да оди на подобро, а не обратно. Напор постои, очигледно е дека имаме неизживеани историски комплекси, неизживеани историски проблеми кои се проектираат во сегашноста и важно е да не дозволиме да ја одредуваат нашата иднина“,
рече Милков.
Двајцата министри зборуваа и за нападите на бугарските клубови во Северна Македонија, за што Османи рече дека нема никакво оправдување и затоа побарале институциите најбрзо што може да ги откријат сторителите.
„Тоа е најдобриот начин да видиме кој стои зад тоа бидејќи тоа не е став на општеството, на државата за бугарските клубови. Јас ги нареков овие инциденти афетершокови што ги имавме во односите последните две години. Афетершоковите не се најава за нов земјотрес, туку знаци за смирување на тлото. Јас се надевам дека полека се смирува основата во односите“,
рече Османи додавајќи дека заеднички ќе се борат секоја заедница да си го најде своето место, да си има слобода на функционирање, поставување, интегрирање.
Министерот Милков, пак, се надева дека тие клубови ќе имаат можност да функционираат нормално и, во крајна цел, нагласи тој, тие се зголемуваат, стануваат се повеќе и повеќе и тоа според него е добар знак затоа што гледаат можност во тој тип на организација луѓето да ги истакнуваат своите интереси поврзани со нивната етничка идентификација. Тој рече и дека очекува од Северна Македонија е да обезбеди нормална средина за функционирање на тие клубови и тие да бидат мостови помеѓу нашите две земји, да не бидат причина за додатни поделби и говор на омраза.
„Очекуваме дека ќе има реакција од страна на владата за да се постигне едно европско решение за функционирање на здруженијата“,
додаде Милков.