Ексминистерката побара ослободителна пресуда и им порача на судиите да не подлегнат на притисокот. Рече дека била една од најголемите жртви во масовното прислушување со околу 23 000 разговори, а целосно ја отфрли вината дека учествувала во уништувањето на опрема од УБК
Поранешната министерка за внатрешни работи Гордана Јанкулоска, во своите заврши зборови за случајот „Таргет-Тврдина“, се претстави како жртва на масовното прислушување и ја отфрли целата вина што ѝ се става на товар со обвинението. Таа во предметот е обвинета за злоупотреба на службената положба и овластување, односно во делот за уништувањето на опремата од системот „Најс трак“, со што, според обвинителството, обвинетите сакале да ги прикријат доказите. Во делот за прислушувањето, таа не е обвинета и побара да биде ставена на списокот како жртва.
„Јас најмалку имам мотив да му помагам на некој што е поврзан со овој монструозен чин на масовно кршење на човековите права. Јас и моето семејството претрпевме и сè уште трпиме огромни последици од прислушување. Тоа почна со самото прислушување преку воајерското објавување приватни комуникации, кои се присутни и денес, кога сè уште трае медиумскиот линч кон мене. За сето ова време имам силен мотив овој скандал да се расчисти до крај и сторителите да бидат казнети затоа што тоа е мала сатисфакција на жртвите. Во мојот случај наместо сатисфакција добив обвинение и барање за долгогодишна затворска казна“,
рече Јанкулоска.
Која била вредноста на уништената опрема за прислушување во УБК?
Во првиот дел од своите заврши зборови, повикувајќи се на исказите од сведоци на одбраната и оспорување на стручноста на вештачењата на обвинителството, таа тврдеше дека уништената опрема не била целосно функционална и вредела само 1 денар, а не 1,4 милион евра, како што тврди обвинителството. Системот, рече таа осврнувајќи се на искази од сведоци, не бил функционален, односно не можел да ја следи ниту комуникацијата преку интернет, како што е на Фејсбук, Вибер, Телеграм, Ватсап …
За системот, пак, на едно од минатите рочишта, кога обвинителството презентираше дека вредел 1,4 милион евра, вештакот кој сведочеше по предлог на обвинителството посочи дека во МВР опремата била уништена во март 2013 година, а до сметководствената вредност од 1 денар се стигнало со фактура од 2015 година.
Ексминистерката тврди дека не било јасно дека потпишува за да се уништи опремата
Во вториот дел од завршните зборови, пак, Јанкулоска се осврна на она што во обвинението е наведено како нејзино конкретно дејство – го потпишала решението за формирање комисија во УБК, која потоа го уништила системот. Таа и денеска тврдеше дека и тогаш не било јасно за што се формира комисија, а нејзиното потпишување било рутинско, како и за други такви многубројни решенија што ги потпишувала како министерка.
Во овој дел таа топката ја префрли на Горан Грујевски, поранешен началник на Петтата управа во УБК кој е обвинет и кому му се суди во отсуство. Јанкулоска потенцираше дека немала никаква комуникација со Грујевски, а повикувајќи се на искази од сведоци, рече дека тој интервенирал во правниот сектор во МВР за да се изготви решението.
„Се потврдува дека Горан Грујевски немал никаква комуникација со мене, може да се заклучи дека се работи за лажно повикување на туѓ авторитет преку кое Горан Грујевски сакал час поскоро да си ја заврши целта што си ја имал. Која би била логиката министерот да дава насоки до правниот сектор кој хиерархиски е веднаш под министерот, а тие насоки да ги дава преку некој вработен во УБК. Секогаш имало и ќе има луѓе што не избираат начин како да си ја остварат својата цел, како што произлегува и од доказите дека направил Горан Грујевски“,
рече Јанкулоска.
Ексминистерката се осврна и на содржината на решение за формирање на комисијата.
„Решението е за формирање комисија во УБК, а не само во некоја нејзина организациска единица на Управата. Се формира комисија за попис, евиденција, ништење и бришење од евиденција на опрема. Значи, комисијата имала задача да изврши попис, да ја констатира затекнатата состојба и ако утврди техничка застареност и нефункционалност да изврши ништење на системите. Од ова решение не произлегува дека комисијата треба да уништува конкретна опрема туку да ја констатира состојбата и врз основа на тоа ако утврди техничка застареност и нефункционалност да изврши ништење и расходување“,
рече Јанкулоска.
Тука таа постави и прашање дали ова тело се држело до мандатот и ако тоа не е случај кои биле причините да излегува надвор од надлежностите.
„Од исказите на членовите на комисијата произлегува дека тие постапувале само во рамките на одделот за оперативна техника во УБК (Петтата управа) иако според решението требало да се постапува за цела УБК“,
рече ексминистерката.
„Жртва на политичка одмазда“
Јанкулоска се обиде да ја побие и тезите на обвинителството – зошто кај неа не се јавил сомнеж дека се уништува опрема за прислушување кога во периодот на уништување во 2015 година добро ѝ било познато дека се објавуваат „бомби“ од тогашната опозиција која тврдеше дека потекнуваат од УБК. Меѓутоа, таа рече дека е точно оти се објавувале разговори и тоа никој не може да го игнорира, но тоа што не реагирала и не се посомневала го правдаше со тоа што тогаш веќе постоела теорија од Јавното обвинителство за гонење организиран криминал и корупција кое го формираше предметот „Пуч“ во кој беа осомничени Зоран Заев, Зоран Верушевски, „свиркачот“ Звонко Костовски…
„Од тогашната перспектива Јавното обвинителство за гонење имаше сосема поинаква теорија за незаконското прислушување, имаше и правосилна пресуда, луѓе беа лишени од слобода и никој не можеше да предвиди дека ќе се формира СЈО и дека ќе заврши како што заврши“,
рече Јанкулоска.
На крајот од завршните зборови, кога се претстави како жртва на монструозен чин, ексминистерката побара ослободителна пресуда.
„Евидентен е притисокот што се прави преку провладините медиуми дека има напредок во реформите, дека има нова затворска казна за некој поранешен функционер. Статистиката ќе се подобри… Ова е добро сценарио на власта, но пред вас е предизвикот да одолеете на притисокот. Не дозволувајте нечија желба за политичка одмазда да ја потисне правдата. Мојата совест е чиста, кривичното дело што ми се става на товар не сум го сторила. Во оваа постапка имате доволно докази и капацитет правилно да ги оцените и да ја донесете единствената можна пресуда, а тоа е ослободителна“,
им се обрати Јанкулоска на судиите.
Рочиштето за завршни зборови во Основниот кривичен суд во Скопје е во тек. Во моментов нив ги дава еден од адвокатите на Јанкулоска, Влатко Илиески, инаку нејзин сопруг.
Во продолжението на рочиштето се очекува завршни зборови да даде и ексдиректорот Сашо Мијалков, кој е еден од вкупно 12-те обвинети во „Таргет-Тврдина.
Какви казни побара обвинителството?
Обвинителите од поранешното СЈО, Ленче Ристоска и Трајче Пеливанов, кои останаа надлежни за овој предмет и по преземањето на случаите од редовните обвинителства, своите завршни зборови ги дадоа во вторникот.
Ристоска побара максимални казни за, како го нарече, создавачите на групата која е обвинета во случајот за нелегалното прислушување: поранешниот директор на УБК, Сашо Мијалков, за ексначалникот на Петтата управа во УБК, Горан Грујевски и за началничката од МВР, Надица Николиќ.
За другите, пак, побара осудителна пресуда и во одмерувањето на казните да се земат предвид отежнувачките и олеснителните околности. Меѓу нив е и ексминистерката за внатрешни работи Гордана Јанкулоска, која се гони само за злоупотреба на службената положба и овластување во делот на уништувањето на еден од системите за прислушување во УБК, додека во делот на незаконското прислушување таа се јавува како оштетена.
Во завршните зборови Ристоска ја читаше и долгата листа на оштетени. Читајќи ја, рече обвинителката, не може, а да не се постават неколку прашања.
„Дали одговорните лица во системот, во УБК конкретно, не ја научија лекцијата од минатите искуства и повторно посегнаа по приватните животи на луѓето, дали тоа што отсуствуваше правна разрешница и одговорност во претходните скандали со прислушување е причина да ни се случи овој трет, најголем по обем скандал за прислушување, во кој до крајна дрскост и безобразност се поместени граници на почитување на правата на другите?“,
рече Ристоска.
Од тие причини, во последната порака што ја испрати со завршните зборови, таа рече дека не се согласува со Зоран Верушевски, кој како сведок рече дека во македонскиот речник постои зборот „простување“. За да има простување, рече таа, прво мора да има и одговорност, а и каење.
Според обвинителниот акт за „Таргет-Тврдина, следењето на комуникациите во УБК било во периодот од 2008 до 2015 година, незаконски биле следени 4 286 телефонски броја за кои воопшто не биле издадени судски наредби. Комуникацијата била следена и пред да бидат издадени и по завршување на траењето на важноста на судските наредби на 1 541 број или вкупно 5 827 телефонски броја. Прислушувањето директно и индиректно опфатило околу 20 илјади граѓани.