Од Делегацијата на Европската Унија во Северна Македонија, во одговор на прашања на „360 степени“, се повикуваат на препораките и упатставата на Венецијанската комисија – и за бројот на потписи потребен за една независна листа да се најде на избирачкото ливче, и за периодот во кој треба да се менуваат изборните правила
Кодексот за добри практики на Венецијанската комисија, на кој се повикуваат од Делегацијата на ЕУ, вели дека изборната регулатива, особено нејзините основни елементи, не треба да се отвораат најмалку една година пред избори
Европската Унија ги смета за релевантни упатствата и препораките на Венецијанската комисија, кои собирањето потписи за независни кандидати и листи на избори го поставуваат на најмногу еден отсто од регистрираните гласачи во конкретната изборна единица.
На прашање на „360 степени“ да ги коментираат предлог-измените во Изборниот законик, со кои прагот за поднесување независни листи се зголемува на два отсто од запишаните избирачи во општината, од Делегацијата на ЕУ во Скопје ни одговорија:
„Венецијанската комисија има усвоено упатства за избори кои се релевантни за оваа дискусија. Тие прeдвидуваат дека претставувањето на индивидуални кандидати или листи на кандидати може да се услови со собирање минимален број потписи. Меѓутоа, тие, исто така, наведуваат дека законот не треба да бара собирање потписи на повеќе од еден отсто од избирачите во конкретната изборна единица.“
Во однос на тоа што измените и дополнувањата на Изборниот законик се прават непосредно пред распишувањето на локалните избори, од Делегација на ЕУ во Северна Македонија велат:
„Повторно се повикуваме на Венецијанската комисија, која во својот Кодекс за добри практики дава препораки за минималниот период пред избори во кој може да се менуваат фундаментални елементи во изборниот закон, бидејќи стабилноста на законот е клучна за кредибилитетот на изборниот процес.“
Кодексот на добри практики на Венецијанската комисија, на кој се повикуваат од Делегацијата на Европската Унија, вели дека изборната регулатива, особено нејзините основни елементи, не треба да се отвораат најмалку една година пред избори.
Вчера, во изјава за „360 степени“, и од Канцеларијата за демократски институции и човекови права (ОДИХР) на ОБСЕ кажаа дека остануваат на препораката од 2017 г. во однос на прагот за поднесување независни листи, за која сметаат дека е во согласност со добрите меѓународни практики.
„Продолжуваме да ги следиме тековните дискусии за предложените измени во Изборниот законик и подготвени сме да ја разгледаме секоја предлог-регулатива на барање на властите“,
изјави портпаролката на ОБСЕ-ОДИХР, Катја Андруш.
Подигнување на прагот за поднесување на независни листи предизвикува жестоки реакции. Повеќе од 20 граѓанските организации здружено реагираа со оценка дека големите партии се во обид да ги елиминираат од учество на избори, што го сметаат за одлика на режимски земји. За Антикорупциската комисија, пак, кревањето на прагот за независните кандидати за локалните избори е политичка корупција.
Вчера лидерот на ВМРО-ДПМНЕ, Христијан Мицкоски, рече дека прагот од два отсто е на барање на влаејачките партии, а Изборниот законик се менува дури сега поради, како што рече тој, маневрите на власта.
Министерот за правда од редовите на СДСМ, Бојан Маричиќ, на брифинг со новинарите посочи дека работната група при Министерството предложила прагот за поднесување независни листи да биде еден процент од запишаните избирачи во општината, но во политичката дискусија се лицитирало и со 3, па дури и со 5 отсто, за на крај компромисот да биде два отсто. Тој одби да каже кои партии биле за повисок праг.