Извештајот ги нотира реакциите на Еврејската заедница и Фондот на холокаустот на Евреите во Северна Македонија во врска со отворањето на бугарскиот културен центар „Ванчо Михајлов“, особено што тоа се случило во ден на еврејски верски празници, што од страна на заедницата се оценува како чин на навреда и негирање на холокаустот. Во истиот контекст се потсетува и на протестите на граѓани во врска со именувањето на здруженијата по соработници на нацистите за време на Втората светска војна, вклучително и отворањето на клубот „Цар Борис Трети“ во Охрид
Од страна на еврејската заедница нема пријавено случаи за насилство врз нејзините членови, но, според пријави од набљудувачи, во извештајот се нотира дека минатата 2022 година е забележано значително зголемување на антисемитски говор и инциденти во земјава во споредба со претходната година
Еврејската заедница во Северна Македонија брои околу 200 лица и досега не пријавила никакви насилни дејствија против нејзините членови, се вели во извештајот на американскиот Стејт департмент за состојбата со човековите права во Северна Македонија во делот насловен „антисемитизам“, а кој е издвоен како посебна глава од Секцијата 6 каде што се нотирани случаите на дискриминација и социјални злоупотреби.
Иако од страна на Еврејската заедница нема пријавено случаи за насилство врз нејзините членови, сепак, повикувајќи се на пријави од набљудувачи, во извештајот се нотира дека минатата 2022 година е забележано значително зголемување на антисемитски говор и инциденти во земјава во споредба со претходната година.
Според извештајот, деца Евреи наводно биле малтретирани поради нивниот еврејски идентитет за време на ескалацијата на конфликтот во Газа или поради заговори поврзани со војната во Украина.
Во извештајот на Стејт департментот се посочени неколку случаи кои ги отсликуваат наводите за зголемен антисемитски говор во земјава, а меѓу нив се најдоа и бугарските клубови кои беа отворени во земјава и беа именувани според историски личности кои се поврзуваат со фашистичката идеологија и нацизмот.
Овде извештајот ги нотира реакциите на Еврејската заедница и Фондот на холокаустот на Евреите во Северна Македонија во врска со отворањето на бугарскиот културен центар „Ванчо Михајлов“ во Битола, особено што тоа се случило во ден на еврејски верски празници, што од страна на заедницата се оценува како чин на навреда и негирање на холокаустот.
„Еврејската заедница и Фондот на холокаустот на Евреите од Северна Македонија објавија заедничко соопштение за медиумите во кое го осудуваат именувањето на бугарскиот културен центар во Битола по Ванчо Михајлов, познат соработник на фашистите и нацистите. Тие рекоа дека отворањето на центарот на 16 април – Шабат и првиот ден од Пасхата – било чин на навреда и негирање на холокаустот“,
се наведува во извештајот.
Инаку, на отворањето на бугарскиот клуб „Ванчо Михајлов“ во Охрид присуствуваше тогашниот државен врв на Бугарија, предводена од тогашниот премиер Кирил Петков. На церемонијата, која наиде на жестоки реакции во земјава, беа присутни и потпретседателката на Бугарија, Илијана Јотова, тогашната министерка за надворешни работи Теодора Генчовска и поранешната шефица на дипломатијата Екатерина Захариева.
Во истиот контекст се потсетува и на протестите на граѓани во врска со именувањето на здруженијата по соработници на нацистите за време на Втората светска војна вклучително и отворањето на клубот „Цар Борис Трети“ во Охрид.
Извештајот на американскиот Стејт департмент, кој е со чисто фактографски наратив и без оценки, коментари и препораки за посочените состојби, ги нотира и измените на Законите за политички партии и здруженија на граѓани и фондации што Собранието на С Македонија ги усвои во ноември минатата година, а со кои се забранува работата на партии и здруженија кои носат имиња и симболи или се залагаат, поттикнуваат и одобруваат нетолеранција, омраза, фашистичка идеологија, нацизам, националсоцијализам и третиот рајх.
„Еврејската заедница се пожали дека нејзината иницијатива од 2017 година за измена на Кривичниот законик со која ќе се криминализира антисемитизмот, негирањето и искривувањето на холокаустот или глорификацијата на нацистичките и фашистичките симболи кои допрва треба да биде усвоена“,
се посочува во извештајот.
Во делот за „Антисемитизам“ е наведен и случајот со членовите на еврејската секта Лев Тахор кои беа принудени да ја напуштат земјава откако наидоа на напади и закани од локалното население во градовите каде престојуваа.
„Во февруари околу 30 патувачки членови на еврејската ортодоксна секта Лев Тахор беа принудени да се преселат во Охрид поради физички напади, закани и други форми на вознемирување. Група демонстранти ја каменуваа привремената резиденција на групата во Куманово, а друга група демонстранти во Охрид му поставија на сопственикот на хотелот 24-часовен ултиматум да ја исели групата. Групата Лев Тахор на крајот замина од Северна Македонија во Грција, по истекот на нивниот 90-дневен привремен престој, на почетокот на мај“,
се нотира во извештајот.
Во врска со овој случај се посочува дека на 22 февруари Еврејската заедница преку отворено писмо изразила шокираност од „неверојатниот“ и „невиден“ антисемитизам и ксенофобија против членовите на Лев Техор, особено од повиците „да се запали хотелот заедно до Евреите во него“, што предизвикало страв и вознемиреност кај членовите на Еврејската заедница.
„Еврејската заедница ги повика властите да преземат мерки против поттикнувачите и новинарите да бидат „крајно внимателни“ со нивното известување за групата. Од 10 ноември немаше извештаи дека властите презеле какви било мерки против поттикнувачите. Полицијата во Охрид најави кривична пријава против жена за говор на омраза на социјалните мрежи, што Комисијата за антидискриминација го оцени како антисемитски инцидент кој содржи елементи на дискриминација“,
се наведува во извештајот на Стејт депратментот.
Во него се споменува и поранешна новинарка на националниот јавен сервис Македонска радио телевизија (МРТВ) за ширење на антисемитски и антизападни теории на заговор.
„Во март (2022 година н.з.), поранешната новинарка на националниот јавен сервис МРТВ, Емилија Гелева, ширеше антисемитски и антизападни теории на заговор на порталите и социјалните мрежи тврдејќи дека ‘нацистите’ против кои се борел рускиот претседател Путин се борел во Украина се американски Евреи во актуелната американска администрација, вклучувајќи го и секретарот Блинкен“,
пишува во извештајот.
Исто така, се наведува и дека кон крајот на февруари, имам од Скопје го обвинил украинскиот претседател Володимир Зеленски за договарање со Евреите против Палестинците, веројатно поради еврејското потекло на Зеленски.
„Исламската верска заедница (ИВЗ) презеде дисциплински мерки против имамот“,
се нотира во извештајот.