Во истражувањето, спроведено во март и во април, всушност во „најубедливо водство“ се неодлучните гласачи, наспроти оние кои веруваат во некоја партија или политичар
ВМРО-ДПМНЕ води пред СДСМ, чиј, пак, лидер Зоран Заев е во водство пред опозицискиот ривал Христијан Мицкоски, според резултатите од најновото испитување на јавното мислење на Националниот демократски институт (НДИ).
Ова обемно испитување, на повеќе општествено-политички теми, всушност, покажува дека во „најубедливо водство“ се неодлучните гласачи, наспроти оние кои веруваат во некоја партија или политичар. Со истражувањето, спроведено во март и во април годинава, се опфатени 2 410 испитаници, спроведено е од ИПСОС, а финансирано од УСАИД.
Идентично ниво на поддршка за ДУИ и за Левица
ВМРО-ДПМНЕ е во предност за четири процентни поени пред СДСМ (10 проценти поддршка), на прашањето „за која партија би гласале доколку не оди во коалиција на престојните избори“. Од друга страна повеќе од половина од анкетираните одговориле дека не знаат или не кажуваат за која партија би гласале или дека нема да гласаат. По ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ, следни партии на рејтинг-листата се ДУИ и Левица, со идентична поддршка од пет проценти, а веднаш зад нив е Алијанса за Албанците со рејтинг помал за еден процентен поен. Исто така, пет проценти од испитаниците одговориле дека ќе гласаат за друга партија.
Вториот заклучок што произлегува од анкетата е дека граѓаните во земјава, генерално,немаат доверба во политичарите, посебно во партиските лидери.
Лидерите со понизок рејтинг од партиите што го предводат
Во оваа анкета, рејтинзите на политичарите се пониски од рејтинзите на партиите штои ги предводат. Исто така, ситуацијата во овој дел е обратна, затоа што водството го има лидерот на СДСМ, чија партија е на второ место во споредба со резултатите од прашањето за поддршката на политичките субјекти. Премиерот Зоран Заев има највисок рејтинг и во оваа анкета и води пред Христијан Мицкоски за три процентни поени. „Третото место“, пак, го делат претседателот Стево Пендаровски и претседателот на Левица Димитар Апасиев, кои добиле по четири проценти поддршка на прашање „на кој политичар намјногу му верувате“. Еднакво ниво на доверба имаат и Али Ахмети (ДУИ) и Зијадин Села (Алијанса) – по само два проценти. Затоа, пак, и во оввој случај, повеќе од половина од испитаниците не веруваат во ниту еден политичар.
Во анкетата на НДИ, граѓаните на Северна Македонија се анкетирани на теми поврзани со демократија, владеењее, мислење за ковид-19, геополитика и дезинформации.
Мнозинство од граѓаните во Северна Македонија (52 проценти) сметаат дека има назадување на демократијата, додека 58 проценти ја преферираат демократијата како систем на владеење, но се скептични дека основните принципи, како владеење на правото се достижни. За 56 отсто од испитаниците квалитетот на животе поважен од демократските стандарди. Парадоксално, 72% преферираат и демократско управување, но и владеење со „цврста рака“.
Економијата/можностите за вработување (37 отсто), како и здравствените услуги/ковид-19 (21 отсто) се главни проблеми за испитаниците, додека недовербата во судството (67 проценти) и во јавното обвинителство (63 отсто) и понатаму опстојува.
„Граѓаните немаат доверба во политичарите, а 53 отсто од испитаниците немаат доверба во ‘ниту еден политичар’ и очекуваат власта да работи на подобрување на економијата и здравството”,
изјави Роберт Скот Хејзлет, директор на НДИ во Северна Македонија, додавајќи дека „загриженоста за политичката неказнивост и блокираните европски интеграции придонесуваат кон лошите перцепции за иднината на државата и нејзините демократски капацитети.”
Намалена поддршка за членство во ЕУ
Поддршката за Европската Унија е намалена во Северна Македонија. Иако 67 проценти од испитаниците би гласале за членство во ЕУ, перцепциите за ЕУ се влошени, а 19 отсто се против членството во ЕУ, наспроти 10 проценти во 2018 година.
Поддршката за НАТО останува висока со 63 проценти (64% во 2018), додека противењето на воениот сојуз се зголемило за 9 отсто во однос на 2018, и сега изнесува 24 проценти.
Позитивното мислење за Турција, Русија, САД и Кина е зголемено во однос на 2018. Граѓаните имаат најдобро мислење за Турција (52%, зголемено од 42% во 2018)) и Русија (48%, кое се зголемило од 32% во 2018). Позитивното мислење за САД (43 приценти) и за Кина (38 отсто) е намалено.
Испитаниците остануваат лично загрижени за состојбата со ковид-19. Значајно мнозинство од испитаниците се „многу загрижени“ за пандемијата, а власта доби лоши оценки за рестрикциите и комуникацијата за време на пандемијата, иако граѓаните имаат доверба во владините податоци поврзани со ковид-19.
Дека во медиумите се шират и дезинформации веруваат 87 отсто од испитаниците, а 68 отсто од испитаниците им веруваат на социјалните мрежи, а се информираат преку пријателите, семејството и колегите. Фејсбук, Инстаграм и Јутјуб се доминантните платформи преку кои граѓаните се информираат, но испитаниците преферираат да дискутираат за политика и вести лице во лице, а не во интернет-просторот.