Овој систем треба да овозможи следење на тутунските производи уште од фазата на нивно производство, па сè до првото малопродажно место – велат од Владата
Идеја и постапка за воведување електронски систем за следење на акцизни добра имаше и пред повеќе од три години кога Владата планираше за ова да воспостави јавно-приватно партнерство. Тогаш имаше задршки од бизнис-заедницата, а од Делегацијата на ЕУ во Скопје рекоа дека не знаат за земја членка во која има јавно-приватно партнерство во оваа сфера. Владата набргу се откажа од планот. Како ќе се имплементира системот кој денеска го најавија, пак, не може да се дознае од соопштението – во него не се споменува „јавно-приватно партнерство“
Се воспоставува систем за елиминирање недозволена трговија со тутунски производи според европски регулативи.
Со ваква најава попладнево излезе Владата по завршувањето на 129. седница.
Станува збор за воведување на систем за следење и контрола на тутунските производи и на систем за следење и контрола на нафтата и нафтените деривати – „трак енд трејс“ (Truck&Trace), односно „следење и трагање“.
Овој систем треба да овозможи следење на тутунските производи уште од фазата на нивно производство, па сè до првото малопродажно место.
„Владата, на предлог на Министерството за финансии, ја разгледа и ја усвои информацијата за воспоставување Систем за следење и контрола на тутунски производи и на Систем за следење и контрола на нафта и нафтени деривати – Track&Trace, со препораки за начинот на имплементација во Република Северна Македонија. Системот за следење и контрола на тутунски производи, според информацијата од Министерството, има цел да обезбеди следење и контрола на тутунски производи во сите фази на нивното движење, од производството, преку фазата на дистрибуција, до првото малопродажно место“,
пишува во владиното соопштение.
Од Владата додаваат и дека овој систем за тутунски производи во ЕУ е регулиран со директива и регулативи кои се задолжителни во сите земји членки и со нив се имплементираат и одредбите од Протоколот за елиминирање на недозволената трговија со тутунски производи на Светската здравствена информација.
Повеќе информации за начинот на кој ќе се имплементира „трак енд трејс“ не се наведени.
Владата тргна кон јавно-приватно партнерство, па се откажа
Она што е познато за јавноста е дека идејата, но и постапката за воведување ваков систем, беше почната пред повеќе од три години. На 22 октомври 2019 година, Генералниот секретаријат под раководство на Драги Рашковски објави оглас за изработка на физибити студија за електронски систем за следење на акцизни добра. За ова на 5 декември 2019 г. беше потпишан и договор вреден 47 000 евра со Друштвото за консалтинг „Таргет комуникации“. Една година подоцна, пак, на владина седница на 15 декември 2020, кога премиер беше Зоран Заев, беше одлучено да се почне со постапка која треба да заврши со јавно-приватно партнерство за, како што тогаш беше наведено, „воспоставување електронски систем за следење на акцизни добра“.
Објаснувајќи го планот зошто јавно-приватно партнерство, во април 2021 година тогашниот директор на Царинската управа, Горан Сугаревски, за „360 степени“ изјави дека се бара приватен партнер затоа што Царината ги нема алатките кои дополнително треба да се направат.
„Има многу држави каде што работат на овие системи и не знам зошто и од каде е оваа нејаснотија којашто евентуално би се појавила во јавноста. Многу европски практики ги имаат тие. Зборувам за ЕУ“,
рече тогаш Сугаревски.
За разлика од него, од Делегацијата на ЕУ во Скопје тогаш рекоа дека не знаат за држава членка на Унијата во која функционира јавно-приватно партнерство во оваа сфера.
Бизнис-заедницата имаше задршки за ваквиот план на Владата со објаснување дека внесувањето приватен партнер би значело и изложеност на посериозни финансиски трошоци, како и дека јавно-приватното партнерство е проблематично и во однос на директивите на ЕУ.
Набргу потоа Владата се откажа од планот. Во краткото објаснување зошто се откажале од јавно-приватно партнерство наведоа дека анализите покажале оти неговото спроведување би значело двојни трошоци за компаниите, како и дека не е докрај во согласност со европските практики и регулативи.
Засега е енигма за каков систем сега се одлучила Владата и дали за тоа ја има согласноста од ЕУ.
ПОВРЗАНИ ВЕСТИ И СТОРИИ:
(ВИДЕО) Зошто Владата бара приватен партнер за следење на патот на цигарите и горивата?
Владата се откажа од воведување јавно-приватно партнерство за следење на горивата и цигарите