Откако ЕВН, првично, констатира дека двете габаритни дивоградби на Пластичарска во Скопје на диво биле приклучени и на електричната мрежа, од компанијата дополнително не известија дека за едниот објект некој донел „уредба документација“. Општина Центар, пак, останува на ставот дека дивоградбите треба да се уриваат, но предметот е на Управен суд, каде го тужат Државниот инспекторат за градежништво и урбанизам кој констатирал повреди во постапката на општинските инспектори
Паралелно, Обвинителството води предмет за кривично дело бесправно градење. Но, уште не се знаат сторителите. Сторијата за „непобедливите“ дивоградби на Пластичарска погледнете ја во продолжение
Август
Намалена е фреквенцијата во сообраќајот на крајот на август и на познатата Пластичарска улица во Скопје. А ние, со месеци наназад, сме „гости“ во овој крај, оти овде, во срцето на главниот град, без некој да го попречи тоа, никнаа две огромни дивоградби – и тоа не само без одобрение за градба, туку и на државно земјиште. Во една од нив имаше и струја.
Комплетно е осветлено приземјето, а една сијалица свети и на најгорното ниво.
Септември
Пред неколку дена повторно ја проверивме состојбата. Едната дивоградба е во мрак, но другата не штеди на светло.
Пред објектот затекнавме два луксузни автомобила – едниот со скопски, другиот со тетовски регистарски таблички.
Како е можно овој објект да свети со оглед на тоа дека нема сопственик и е дивоградба? Прашавме во ЕВН, а според одговорот што го добивме оттаму на почетокот на месецов, ако евентуално има приклучок на струја и тој е нелегален.
„Електродистрибуција нема издадено приклучок за објектите. Направени се дополнителни контроли на терен со цел утврдување на состојбата. Преостанува да се направи контрола во објектот, кој во моментов е затворен. Во наредните денови повторно ќе се вложи напор да се направи контрола внатре во објектот“,
одговорија првично оттаму.
Во текот на септември, во два наврати екипи на ЕВН ги провериле дивоградбите на Пластичарска, за неделава да добиеме одговор дека успеале и да влезат во објектите.
„Екипите на Електродистрибуција вчера (18 септември н.з.) повторно направија увид и успеаја да направат контрола внатре во објектите, при што и во двата беше констатирано неовластено користење на електричната енергија. Случајот веднаш се пријави во МВР и изготвен е записник. Корисникот денес (19 септември н.з.) се обрати во Корисничкиот енергоцентар на ЕВН – Васил Главинов со барање за нов приклучок и придружна уредна документација. Овој приклучок ќе се реализира во наредниот период од страна на Електродистрибуција“,
кажаа оттаму.
Ова отвори ново прашање. Како е можно за дивоградба некој да поднесе уредна документација? За да приклучите објект на струја, ЕВН бара одобрение за градење или решение за легализација. Компанијата не споделува детали за своите клиенти, но од податоците на Катастар може да се види дека конкретната парцела е во сопственост на државата, а и дека на неа се појавува имотен лист за објект со површина од 116 квадрати.
Од Општина Центар велат дека во 2020 година на таа парцела е легализиран објект. Тоа е период кога градоначалник е Саша Богдановиќ, а пред да никне огромната дивоградба.
„Општина Центар издала правосилно Решение за правен статус за бесправен објект на КП 4291, КО Центар 1 на име Аљи Идриз во 2020 година. Се работи за намена А1 – домување во станбени куќи. Општина Центар нема надлежност за приклучување на инфраструктурни мрежи“,
кажаа оттаму.
Ни од Центар ни од ЕВН не успеавме да добиеме одговор на прашањето дали некој се обидува преку легализиран објект од 116 квадрати да „протне“ струја за дивоградба со многу поголем габарит.
Во овој објект изминатиов период затекнавме и друга новина, која доби интересен расплет. Приземјето се полнеше со стока, а на излогот се појавија налепници „Муслим шоп стајл“.
Кога прашавме во компанијата дали градбата е во нивна сопственост или, пак, имаат договор за закуп, го добивме следниот одговор:
„’Муслим шоп’ не е сопственик на предметниот објект. … И покрај првични подготовки кои претходат на негово користење, фирмата моментално се откажа од истото затоа што не може да склучи никаков договор за користење или закуп поради фактот што се уште не е утврден правниот статус на објектот. Тоа значи дека се уште е во тек постапката за утврдување на фактот дали објектот е дивоградба или тоа не е случај што, пак, претставува законска пречка за склучување на било каков договор“,
велат оттаму.
Меѓуинституционални сплетки
Опстојувањето на дивоградбите е резултат на сплетки меѓу институциите. Општина Центар двапати организира акциja за рушење, но тие пропаѓаат. Првиот пат МВР не испрати асистенција поради презафатеност со дојавите за бомби во училиштата. Вторпат, во очи на акција за уривање, Државниот инспекторат за градежништво и урбанизам (ДИГУ) ја одзема документацијата од Општина Центар.
По повеќемесечно инсистирање на „360 степени“ да кажат зошто го одземаа предметот од општинарите, од државниот инспекторат, со кој раководи кадарот на ДУИ – Фатмир Арифи, летото писмено ни одговорија дека група граѓани поднеле претставка за „незаконито уривање на објект на Пластичарска, па тие биле должни да проверат што се случува.
„Од увидот во водената постапка, како што е нотирано и во Записник … е утврдено дека инспекциската постапка не е водена согласно закон и овластениот градежен инспектор при Општина Центар е задолжен да ја повтори инспекциската постапка“,
велат од Државниот инспекторат за градежништво и урбанизам.
Ова значи дека наместо уривање, Државниот инспекторат бара од Центар да го почне процесот од почеток. Од Инспекторатот побаравме да ни ги достават и претставката од граѓаните и записникот со кој констатирале дека Општина Центар згрешила во постапката. Законскиот рок од 20 дена за одговор на нашите барања за пристап до информации од јавен карактер се уште тече.
Од Општина Центар, пак, немаат намера да ја повторат постапката, туку го тужат Државниот инспекторат на Управен суд.
„Нивното образложение во записникот е дека нецелосно законски е направено самото решение за уривање. Со тоа нашите инспекциски и правни служби не се согласуваат во целост“,
ни изјави градоначалникот на Општина Центар, Горан Герасимовски.
Три дена по оваа изјава, на 11 јули, Општина Центар поднела и тужба против Градежниот инспекторат, ни потврдија од Управниот суд. Оттаму велат дека предметот е распределен кај судија и дека се постапува по него.
Ковачевски: Доста беа попусти 30 години
Саботирањето на уривањето на дивоградите на Пластичарска и тоа од владина институција, дојде и до ушите на премиерот, уште во јуни.
„Јас сум уверен дека в.д. директорот на Државниот градежен инспекторат, почетокот на идната недела, ќе ги достави сите потребни документи за да може да продолжи понатамошната постапка.
360°: Можно е ново одлагање?
Сметам дека ново одлагање ќе предизвика од мојот кабинет да биде повикан јавен обвинител да ја провери целата постапка“,
кажа премиерот во гостување на „360 степени“, на 9 јуни.
Три месеци подоцна, премиерот Ковачевски и градоначалникот Герасимовски ги сретнавме заедно на настан по друг повод.
360°: Прашање до двајцата. Премиере прво вие, во однос на една од дивоградбите на Пластичарска, јавно кажавте дека ќе побарате и јавен обвинител да реагира. Дивоградбите влакно не им фали за жал досега. Дали преземавте нешто, дали го известивте Обвинителството и дали не смеете или не сакате да се рушат дивоградби на узурпирано државно земјиште?
КОВАЧЕВСКИ: Јас ќе ви кажам дека јас јавно кажав дека го повикувам Обвинителството да реагира во тој случај. Не можам да знам дали Обвинителството отворило случај, меѓутоа еве ви кажувам дека во текот на оваа недела, писмено ќе го прашам Министерството (Обвинителството) до каде е тој случај и дали тие се информирале од средствата за јавно информирање.
ГЕРАСИМОВСКИ: Известено е Јавното обвинителство од моја страна, а дополнително се известени со цела документација за овие предмети. Иницирав состанок и со ДИГУ и Министерството за транспорт и врски за да поразговараме за самата тема Ние имаме двапати дадено решение за рушење, ќе стоиме позади тие решенија да се извршат во целост.
360°: Дали ве кочи некој да постапувате, бидејќи, навистина, огромни зданија…
КОВАЧЕВСКИ: Мене ме прашавте дали не кочи некој – не, не кочи никој и треба институциите да постапуваат како што е по закон. Затоа што на народот овде му е преку глава од криминал, од изигрување на законите и од правење на финансиски средства на грбот на граѓаните.
360°: Вие сте тие што тоа треба да го спречат.
Законот треба да важи еднакво за сите. Има институции кои идентификуваат прекршувања на Законот, тоа е во овој случај Инспекторат во Општина Центар, а другите институции што треба да го санкционираат, исто така, треба да бидат на ниво на задачата. Доста беа попусти 30 години во оваа држава. Некој да се чувствува државата да му е мајка, а на некого да му е маќеа.
Дали ОЈО Скопје и МВР се „на иста линија“?
Од Обвинителството за „360 степени“ велат дека веќе оформиле предмет. Кривичното дело е – бесправно градење, за што Кривичниот законик предвидува казни од три до осум години затвор па дури и одземање на недвижностите. Но, не се знаат сторителите.
„Основното јавно обвинителство Скопје, постапувајќи по наведената информација, веднаш оформи предмет и даде насоки до Министерството за внатрешни работи за откривање на идентитет на сторители на кривично дело. Од аспект на постапувањето на јавното обвинителство, доказите за кривично дело – Бесправно градење на соодветните локации се целосно обезбедени и по идентификување на сторителите тие ќе бидат соодветно процесирани“,
велат од Основното јавно обвинителство Скопје.
Прашавме и во МВР како оди потрагата по сторителите, а од нив добивме малку поинаков одговор.
„Ве информираме дека веднаш штом ќе бидат дадени наредби од Обвинителството за овие случаи, како впрочем и за сите наредби од ОЈО, МВР соодветно ќе постапи“,
ни одговорија од МВР.
После овој одговор повторно се обративме до Обвинителството. Оттаму уверуваат дека по предметот се постапува и дека без разлика дали полицијата добила насока или наредба – по сторителите се трага.