Германскиот министер за Европа потенцира дека на состанокот на Советот на министри речиси сите делегации уште еднаш ставиле до знаење дека билатералните теми помеѓу две земји би требало и таму да останат и порачува дека на Европа итно ѝ е потребен позитивен сигнал за Западен Балкан
Вицепремиерот Димитров вели дека е тешко да им се објасни на граѓаните како дојде до тоа нивниот јазик да стане пречка и порачува дека не е исправно во 2020 година Македонците да се одлучуваат за тоа дали сакаат да останат Македонци или да станат Европејци
Германија се залага Северна Македонија да ги започне пристапните преговори со Европската Унија во декември, а германскиот министер за Европа, Михаел Рот, вели дека се чувствува должен да се исполни ветувањето.
Ваквите пораки тој ги испраќа во заедничко интервју со вицепремиерот за европски прашања, Никола Димитров, за германскиот весник „Ди Велт“.
Рот посочува дека треба да се даде зелено светло и објаснува зошто итно е потребен позитивен сигнал за Западен Балкан. Вели дњка на состанокот на Советот на министри сите земји ставиле до знаење дека билатералните прашања не треба да бидат дел од преговарачката рамка.
„Како уверен Европеец, секогаш останувам оптимист. Дадовме ветување дека во текот на нашето претседателство со Советот ќе се потрудиме да добиеме зелено светло за почеток на пристапни преговори со Северна Македонија. И јас се чувствувам должен кон ова ветување. Преговорите не се неуспешни, но треба уште многу да се направи. На состанокот на Советот на министри скоро сите делегации уште еднаш ставија до знаење дека билатералните теми помеѓу две земји би требало и таму да останат. И дека сега треба да се фокусираме на централните прашања кои се важни за започнување на пристапните преговори. Ова мора да се направи затоа што нам итно ни е потребен позитивен сигнал за Западен Балкан. Мора да признаеме дека Северна Македонија и Албанија во последниве години постигнаа извонредни резултати. Северна Македонија запиша историја со Договорот за пријателство со Бугарија, но и со решавањето на спорот за името со Грција, кој траеше скоро 30 години. Тоа сега треба и да се награди“,
вели Рот.
Германскиот министер вели дека тие како германско претседателство со Советот на ЕУ, се во секојдневен близок контакт со двете страни. За Европа, посочува тој, е од стратешко значење во регионот да има стабилност, мир и помирување. За пречките од историјата, пак, вели дека треба време зашто не може да се решат во рок од неколку недели.
„И безбедноста и стабилноста на Бугарија би биле засегнати ако не постигнеме поголема стабилност во соседството. Во принцип се препознава и овој аргумент. Нашата преговарачка цел е да се разјаснат работите кои се повеќе од потребни за пристапните преговори, за што треба да води сметка и ЕУ. А потоа имаме неколку билатерални проблеми, кои, според бугарскиот став, произлегуваат од несоодветното спроведување на Договорот за пријателство. Во однос на ова ги охрабривме и двете земји да најдат решение кое овие билатерални прашања ќе ги доведе до еден структуриран процес, за да може да се решаваат чекор по чекор. Таквите пречки од минатото претставуваат многу чувствителни конфликти. За нив треба време и не може да се решат во рок од неколку недели. Бугарија и Северна Македонија основаа комисија на историчари. Такво нешто не се случува преку ноќ. Па со оглед на тоа, ова не би требало да го оневозможи почетокот на пристапните преговори и отворањето на меѓувладината конференција во декември“,
вели Рот.
Вицепремиерот Димитров, пак, вели дека решението на спорот со Бугарија треба да се бара со фокусирање на проблемите кои се решливи, а не на тоа идентитетот да се поставува како предуслов за нашата европска иднина. И тој изразува надеж дека ќе се најде решение до крајот на германското претседателство односно до крајот на годинава.
„Не е исправно Македонците во 2020 година да се одлучуваат за тоа дали сакаат да останат Македонци или да станат Европјани. Тоа си оди едно со друго, а предизвикот за национален идентитет во Европа е предизвик за Европа, бидејќи Европа е заедница на вредности која ја цени нејзината разноликост. Целите на градење пријателство со Бугарија, водење разговори за прием како и заштита на нашето право на самоопределување и на сопствениот идентитет, се надополнуваат меѓусебно. Значи, ние ќе продолжиме да преговараме, останаа уште неколку недели. И се надеваме дека со помош на германското претседателство со Советот на ЕУ ќе оствариме успех заедно со нашите соседи во Бугарија“,
вели Димитров.
Тој зборува и за Договорот за добрососедство и пријателство за кој повторува дека идејата била историјата да се остави на историчарите, а политичарите да се погрижат за најважните прашања во моментов и за иднината. Од блокадата, вели, не биле изненадени туку разочарани, а на граѓаните е тешко да им се објасни како дошло до тоа.
„Навистина е тешко да им се објасни на граѓаните на Република Северна Македонија како дојде до тоа, нивниот јазик, македонскиот јазик, да биде пречка за пристап кон една заедница која ја цени јазичната разноликост како особено богатство. А, исто така, тешко е да се објасни и тоа зошто јазикот претставува пречка на патот кон добрососедските односи“,
вели Димитров.
Вицепремиерот во интервјуто посочува и дека спорот со Грција спорот бил надминат токму поради тоа што не влијаел на македонските јазик и идентитет и го потврдил правото на самоопределување.
Државите денеска, според него, не ги признаат јазиците или идентитетите, туку тие ги признаваат државите и владите.
„Прашањето за тоа кој сум јас е прашање кое се однесува само на мене. Не дозволувам мојата земја да ми кажува кој сум јас, а да не зборуваме пак за друга земја. Јазиците на европските земји се нивна работа, тие се однесуваат само на соодветно засегнатите народи. Ова би можело да биде рамката која би ни помогнала да го избегнеме овој проблем. Македонскиот, покрај словенечкиот и српско-хрватскиот, беше еден од трите службени јазици на поранешна Југославија. Во меѓувреме, преку политичкиот развој на регионот, ги имаме и српскиот, хрватскиот, црногорскиот и босанскиот. Како народите го нарекуваат нивниот јазик, тоа е нивно право. Воопшто не е продуктивно ова да го претвораме во политички спор помеѓу две земји“,
вели вицепремиерот.
Во случај да не се реши спорот, оценува Димитров, резултатот ќе биде разочарување, а луѓето губат надеж дека навистина е можно да се приближиме кон Европа. Пречката на тој пат е во прилог на скептиците и националистите и од тоа ќе профитираат негативните сили.
Сепак, и без преговори, порачува тој, Северна Македонија мора и понатаму да работи за да ги постигне европските стандарди со помош на пријателите.