Ако нема штета, нема ниту кривично дело, рече одбраната откако Министерството за земјоделство, според обвинетите и одбраната, испратило нејасно произнесување дали воопшто има штета од договорот кој во време на Љупчо Димовски бил потпишан во врска со емитување прилози во емисијата „Боја на парите“ на Ивона Талевска
Поранешниот министер за земјоделство и актуелен пратеник од Социјалистичката партија, Љупчо Димовски, и новинарката Ивона Талевска седнаа на обвинителна клупа во Основниот кривичен суд Скопје каде што започна судскиот процес во случајот „Продуцент“, предмет за кој истрагата беше отворена уште од СЈО, а сега е во надлежност на Обвинителството за гонење организиран криминал и корупција.
Димовски е обвинет за делото злоупотребата на службената положба и овластувања, а Талевска за помагање во истото дело, а во врска со склучување договор од околу 50 000 евра, без јавна набавка, од страна на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство (МЗШВ) со „Смарт центар“ за изработка на телевизиски прилози кои беа емитувани во емисијата „Боја на парите“ на ТВ Сител во 2009-2010 г., чиј водител беше Талевска.
Не се чувствуваме виновни, кажаа двајцата во денешното произнесување за вина откако претходно обвинителката Елизабета Јосифоска даде воведни зборови велејќи дека ќе ја докаже нивната вина.
Еден од важните аргументи што обвинетите и нивните адвокати, Еленко Миланов и Анита Бегова, го потенцираа е нејасното произнесување од МЗШВ за евентуална штета кое до судот пристигнало минатата недела, а во кое, според нив, нема конкретна штета туку е наведена сумата која била исплатена за услугите од договорот. Ако нема штета, потенцираа тие, нема ниту предмет.
Нејасното произнесување за штета до судот пристигнало писмено откако на минатото рочиште претставник на Министерството не знаеше да се произнесе во судница тврдејќи дека за рочиштето дознал непосредно пред неговото одржување. За разлика од сега, пак, во текот на истрагата била пријавена штета.
Покрај тоа што нема штета, тврди одбраната, договорот бил во целост испочитуван и не е спротивен на тогашните одредби од Законот за јавни набавки кој во член 8 предвидува исклучоци од негова примена во неколку случаи.
„Еден од овие исклучоци како законска императивна норма определува дека Законот за јавни набавки не се однесува на купување, развој, продукција или копродукција на програмски материјал од радио и телевизиски куќи или уште подецидно, за термини на радио и телевизиско емитување програма. Во конкретниот случај, од самиот договор што е склучен помеѓу МЗШВ и ’Смарт центар‘, се закупува емитување телевизиска програма за промовирање на програмите на Министерството. Неспорен факт е дека овие термини се испочитувани, програмите на МЗШВ се промовирани во конкретната емисија за која се однесува и договорот“,
рече адвокатот на Димовски, Еленко Миланов.
И одбраната на Талевска не го негираше склучувањето на договорот, но она што го отфрли е обвинението кое го смета за неосновано.
„За да постои кривичното дело, треба да постои и штета. Во конкретниот случај тоа би требало да биде МЗШВ бидејќи во негово име Димовски го склучил договорот. Јас вчера го добив произнесувањето од Министерството во кое не е наведено дека постои штета. Постои само износот кој по договорот ѝ бил платен на Ивона Талевска. А, дали договорот е исполнет? Да“,
рече адвокатката Бегова најавувајќи дека во судница ќе се гледаат и извадоци од емисијата како доказ за исполнетиот договор.
За разлика од Димовски, кој рече дека останува на воведните зборови на неговиот адвокат, новинарката Талевска пред судот имаше излагање во кое потенцира неколку аспекти, меѓу кои и дека фирмата со која раководела била регистрирана за продукција и согласно тоа е квалификувана да склучи договор со Министерството согласно исклучоците од Законот за јавни набавки, како и дека став на Врховниот суд и на судската пракса е дека страната која склучува договор со државен орган не може да биде одговорна за последиците.
Како свој аргумент таа наведе е и што емисијата „Боја на парите“ била авторско дело, а ниту денес, нагласи новинарската, ниеден државен орган за авторско дело не распишал тендер.
„На пример, Министерството за култура на Охридско лето не распишува тендер кој ќе даде најниска цена за настап туку договора согласно свои критериуми и планови. Ниту еден настап, рекламен или авторски, на ниту една телевизија не бил предмет на тендер според цена и услови, туку според интерес и рејтинг на телевизијата, па така е и во овој случај“,
рече Талевска.
Не само во Македонија, додаде таа, во ниту една европска држава за авторска емисија на ТВ и закуп на простор во неа не се распишал тендер бидејќи таа е таква е таква емисија, просто само еднаш и на еден медиум. Вакви проекти, остварени преку надворешни продуценти на телевизиите во тоа време се емитувани над стотина, а на ист начин државните органи работат и денес.
„Како на пример, кампањите за ковид-вакцинација и попис кои и оваа влада ги реализира преку надворешни продуценти на медиуми, а се склучени без директни договори помеѓу државниот орган и медиумот“,
рече Талевска.
Обвинителката Елизабета Јосифоска, пак, тврди дека во случајот неосновано бил применет членот 8 од Законот за јавни набавки кој предвидува исклучоци во кои не се распишува тендер односно дека морало да се распише тендер бидејќи не станува збор само за закупување телевизиски простор туку и за продукција која не е предвидена како исклучок.
„Ќе докажам дека предмет на договорот е набавка на продукција, а не само закуп на термини за готова програма“,
рече обвинителката која воведни зборови даде на минатото рочиште.
Таа тврдеше и дека нема докази оти се извршени и обврските од договорот.
„Јавното обвинителство во повеќе наврати упати барање да се достават докази дека ’Смарт центар‘ ги исполнило обврските и се побарани извештаи за временското емитување на прилозите. Доставени се одговори на тие барања, но во ниту еден од одговорите нема докази. Во последниот допис е наведено дека нема најдено акти и документи во конкретниот случај“,
рече Јосифоска.
Ова е единствената истрага на СЈО во која се гонеше Димовски. Од други предмети, пак, тој беше еден од шестемина обвинети пратеници во случајот „27 април“, но и тој, како и другите петмина, беше помилуван. Димовски во Собранието е пратеник од Социјалистичката партија на Македонија, на која стана и претседател во јануари минатата година по смртта на Љубисав Иванов Ѕинго.
Ивона Талевска, пак, беше опфатена и во предметот „Тифани“ на СЈО кој се однесуваше за даночно затајување. Таа таму призна вина и доби условна казна од две години затвор која нема да се изврши доколку во наредните четири години не стори нови кривично дело.