Во интервју за МИА, македонскиот претседател открива дека грчкиот премиер за билатералните односи коментирал дека „сѐ уште се свежи раните“ во одредени сегменти на политичкиот спектар во Грција и вели дека од грчка страна немало никаков приговор за имплементацијата на Договорот од Преспа
Билатералните односи меѓу Северна Македонија и Хеленската Република влегуваат во еден нормален тек. Иако тоа е само почеток на еден подолг процес, темпото е ветувачко, вели премиерот Стево Пендаровски, во интервју за МИА, пред заминувањето од Атина, каде што деновиве престојуваше во прва официјална посета на македонски претседател на Грција.
Македонскиот претседател открива дека грчкиот премиер Киријакос Мицотакис за билатералните односи коментирал дека „сѐ уште се свежи раните“ во одредени сегменти на политичкиот спектар во Грција и вели дека од грчка страна немало никаков приговор за имплементацијата на Договорот од Преспа. За упатената покана, грчката претседателка да оствари возвратна посета на Северна Македонија, Пендаровски истакнува дека начелно постои изразена волја и желба од нејзина страна да ја посети нашата држава, што, според него, би била можност дополнително да се скрши мразот.
Во интервјуто, претседателот говори и за тоа дали постои единство во надворешната политика во Северна Македонија, правејќи споредба со ситуацијата во Грција.
Во Грција се чини дека постои единство во надворешната политика, без разлика која партија е на власт или кој е претседател. Дали според вас би можело да се каже истото и за Северна Македонија?
„Никого нема да изненади мојот одговор. Се разбира дека не. За жал, не. Не само во однос на Преспа, еве, во однос на бугарското прашање, ние имаме декларација усвоена од парламентот. По многу натегање, ја усвоивме со поддршка и од власта и од опозицијата. Меѓутоа, ако одите точка по точка, сегмент по сегмент, целиот тој македонско-бугарски комплекс на прашања и проблеми, таму власта и опозицијата драстично се разликуваат. Мене особено ми е криво што опозицијата не смогна сили, слично како некогашната грчка опозиција- денешна власт, да каже само една реченица: да бевме ние на власт немаше да склучиме таков договор. Да каже дека договорот не е добар од тие и тие причини, но да каже, ако ние бидеме на власт утре-задутре како секоја друга сериозна држава, сериозна власт во сериозни држави, ние ќе го почитуваме тој договор, колку и да е лош. Тоа беа точно зборовите, сега овие што ви ги кажувам на грчкиот премиер. Вели: Мојот став за Преспа е познат, нашиот став како партија е познат. Не е променет, меѓутоа ние сме сериозна држава, имаме практично скоро два века државност и ние не може да си дозволиме, како која партија ќе дојде за стратешките прашања да имаме различни размислувања од оние кои ни се некогаш и сега најголеми политички опоненти“.
На свечената вечера во претседателската палата упативте покана до Сакеларопулу да ја посети Северна Македонија за да ги запознае нашите убавини. Би можеле ли набргу претседателката на Грција да ја очекуваме во Скопје на една официјална возвратна посета?
„Јас го повторив тоа и на заминување од вечерата и неформално. Не само во мојот говор за време на вечерата. Се разбира тоа кабинетите треба да го договараат во наредниот период, меѓутоа начелно постои изразена волја, желба од нејзина страна да ја посети нашата држава. Инаку, таа е родена недалеку од македонско-грчката граница, така што мислам дека ќе биде интересно не само да ги види природните убавини, туку и во политичкиот дел дополнително да го скршиме мразот онаму каде што се уште постои и да покажеме дека е навистина срамота за две држави кои 30 години се, биле претходно и ќе бидат со векови директни соседи, да нема никаква комуникација, да нема никаков потпишан документ, да се гледаме практично преку нишанот на пушката, независно од евроинтеграциите или евроатлантските интеграции. Тоа е изгубено време и за многу генерации од двете страни на границата, за двата народи, најмногу за младата генерација. Ќе се обидеме, и за тоа мислам дека имаме и разбирање и ветување од другата страна, да го компензираме тој огромен временски простор, кој за жал во меѓувреме беше исполнет само со блокади, со санкции, со лоша политичка реторика, со неразбирање за позицијата на другиот. Преспанскиот договор во таа смисла е навистина револуционерен чин“.
До каде сме со договорот? Беше една од главните теми. Ви побараа ли нешто конкретно грчките соговорници, некој конкретен аспект, нешто што Северна Македонија треба да го имплементира, каде што не постои некаков напредок или пак ние дали побаравме? Ги споменавте и меморандумите, меѓутоа и Грција не ни има некои многу големи обврски…
„Знаете јас и за време на разговорите што ги имав во текот на денот, и со премиерот и со претседателката, потенцирав дека најголемиот, за нас најтешкиот дел од тој компромис, е завршена работа. Името, како велевме, ‘ерга омнес’ и внатре и во меѓународните институции е практично имплементирано секаде. Јас пред да дојдам побарав од нашето Министерство за надворешни работи, каков е статусот во сите области во однос на нашите обврски. Зборувам за имплементација на Преспа комплет, бидејќи немаме намера тука да правиме никаква задршка или да блефираме или да правиме по двоен колосек – едно зборувам, друго правам, трето мислам. Извештајот е околу дваесетина страници, прилично детален во кој може да се види дека ние навистина доследно ги имплементираме сите обврски. Зборувам за симболите од Вергина, зборувам за тие работи кои не треба да ги има или старото име на споменици, на основни училишта, по општини, значи сѐ она што е зацртано по Преспа е договорено, немаше практично никаков, барем на ова ниво на кое јас бев со моите соговорници, приговор во таа смисла или барање зошто тоа не го направите. Од наша страна она што ние го побаруваме, а се нивни обврски, од сообраќајните знаци или патокази, табли од граница наваму, освен на границата, во внатрешноста на територијата, тоа не е завршено, од исти причини, бидејќи зборувајќи за отпорот против Преспа тука во Грција, далеку најголем беше во северните делови на Грција. И ден денеска е така. Тоа е и на политичко ниво и на ниво на црква, па и на невладини заедници, да не зборувам за политичките партии. Практично, секоја грчка Влада досега, вклучително и оваа, секогаш има некакво тенко мнозинство во парламентот и секогаш за тој што е премиер е многу значајно да ги „има на око“ пратениците од околината на Солун“.