Врз основа на обезбедената обемна писмена документација и прибраните вербални докази, испитувања на оштетени и сведоци, а особено врз основа на економско-финансиското вештачење, проверките во Народната банка на РСМ и во Управата за финансиско разузнавање, јавните обвинители утврдија дека во постапувањето на пријавените не се содржани елементите на пријавените кривични дела, а нема елементи ниту на други кривични дела за кои гонењето се презема по службена должност, се вели во денешното соопштение на ОЈО кое следува откако вчера беше презентиран извештај од приватна истрага на барање на најголемиот акционер во оваа банка, Трифун Костовски
Јавното обвинителство во врска со наводите и извештајот презентирани на вчерашната прес-конференција од неколку лица, меѓу кои и едно осомничено лице во врска со стечајот на „Еуростандард банка“, нагласува дека согласно Законот за кривична постапка, Јавното обвинителство е единствено надлежно да донесува наредба и да спроведува истражна постапка. Дел од наводите од оваа „приватна или независна истрага“ беа истражувани во предмети по кои постапуваше Јавното обвинителство и за кои, во согласност со доказите, донесе мериторна јавнообвинителска одлука.
Од Обвинителството потсетуваат дека по поднесени неколку кривични пријави во врска со работењето на фирмата КУБУС, неколку јавни обвинители од Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција и од Основното јавно обвинителство Скопје постапуваа за утврдување на правно релевантните факти.
„Врз основа на обезбедената обемна писмена документација и прибраите вербални докази, испитувања на оштетени и сведоци, а особено врз основа на економско-финансиското вештачење, проверките во Народната банка на РСМ и во Управата за финансиско разузнавање, јавните обвинители утврдија дека во постапувањето на пријавените не се содржани елементите на пријавените кривични дела, а нема елементи ниту на други кривични дела за кои гонењето се презема по службена должност“,
се вели во денешното соопштение на ОЈО, кое следува откако вчера беше презентиран извештајот од истрагата за стечајот во „Еуростандард банка“, подготвен на барање на најголемиот акционер во оваа банка, Трифун Костовски.
Од обвинителството понатаму истакнуваат дека обезбедените докази и вештиот наод упатуваат дека пријавените физички лица не ја искористиле својата службена положба и овластување, ниту ги пречекориле границите на своето службено овластување, со крајна цел предизвикување штета на правните лице Кубус и КУБУС инженеринг. Исто така, како што се посочува не е исполнето ниту битието на кривичното дело – измама, бидејќи, според ОЈО, доказите не го поткрепуваа тврдењето дека пријавените го навеле и го држеле во заблуда претставникот на оштетените правни лица, да зема кредити на штета на имотот на овие правни лица.
„Согласно законските обврски определени во Законот за трговски друштва, управителот е должен да презема работи во интерес на правното лице, како и работи кои се целисходни за остварување на интересот на друштвото, а не во континуитет да го задолжува, не преземајќи соодветни дејствија за кои се предвидени механизми во сферата на граѓанската постапка за наплата на своите побарувања. Ваквиот начин на работа се применувал во период од неколку години, а за сметка на оштетените правни лица. Како договорен однос, позајмиците се договорна волја на две или повеќе страни и како правен инструмент е предвиден во Законот за облигациски односи, поточно на оној што го дава заемот и оној што го прима и истите произведуваат како права за страните, така и обврски“,
објаснуваат од ОЈО и потсетуваат на одлуката донесена во април лани.
Од Обвинителството ги повикуваат сите кои имаат дополнителни докази или сознанија за сторено кривично дело, да ги пријават до Јавното обвинителство, кое, пак, ќе постапи согласно своите надлежности и ќе ги направи неопходните проверки, земајќи го предвид и тој материјал.
И Народната банка (НБ) вчера ги оцени како нерелевантни и неточни оценките и мислењата што беа изнесени денеска на презентацијата на извештајот од истрагата за стечајот во „Еуростандард банка“, подготвен на барање на најголемиот акционер во оваа банка, Трифун Костовски.
„Во однос на приватно нарачаниот извештај од поранешниот акционер, а воедно и долгогодишен претседател на Надзорниот одбор на Еуростандард банка, над која што поради несолвентност во август 2020 година беше отворена стечајна постапка, изразуваме сериозна загриженост за леснотијата со која од различни поединци се изнесуваат неточни информации поврзани со банкарскиот систем и Народната банка“,
се наведува во соопштението на НБ.
За стечајот на „Еуростандард банка“ истрага е во тек
Во денешното соопштение, ОЈО се осврнува и на стечајот на „Еуростандард банка“, при што потсетува дека Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција ја испитува одговорноста за стечајот, и дека направените проверки направени упатуваат дека банката не постапувала по многубројните мерки изречени од страна на Народната банка и доставувала неточни извештаи до НБ.
Поради ова, донесена е Наредба за спроведување истражна постапка против четири одговорни лица од „Еуростандард банка“ за кои постои основано сомнение дека сториле кривично дело Предизвикување стечај на банка по член 181 ст. 1 од Законот за банки и продолжено кривично дело – Перење пари и други приноси од казниво дело по член 273 ст. 6 во врска со член 45 од Кривичниот законик.
„Осомничените како лица со посебни права и одговорности во ‘Еуростандард банка АД Скопје’ ги повредиле одредбите од Законот за банки, како и Методологијата за адекватност на капиталот. Како резултат на несоодветното работење на осомничените, органите на банката целосно затаиле во извршување на основните функции и со своите одлуки не постапиле по изречените мерки на Гувернерот на НБРСМ, при што придонеле за дополнително влошување на профилот на ризик на банката. Воедно, го зголемиле ризикот од концентрација и масовно ја затскриле реалната способност на клиентите за измирување на обврските и нереалната класификација, што резултирало со погрешно известување за финансиската состојба на банката и нејзините сопствени средства како кон НБРСМ, така и кон останатите заинтересирани страни. Со ваквото работење придонеле за генерирање на големи материјални кредитни загуби, со што го намалиле износот на сопствените средства на банката и наметнале потреба од значителна докапитализација на банката, а притоа не извршувале капитализација по мерка изречена од Гувернерот на НБРСМ. Сето ова придонело банката по сила на закон да биде во услови на стечај, што подразбира дека депозитите не може да бидат вратени во пари на доверителите, штедачите и депонентите на банката, со што банката била доведена во состојба на несолвентност“,
појаснуваат од ОЈО.
Истрагата во овој предмет е во тек, а по нејзиното завршување обвинителството ќе донесе соодветна јавнообвинителска одлука., велат од ОЈО, чии ставови се на иста линија со она што вчера го наведоа од Народната банка како реакција на презентацијата на извештајот на Костовски.
„Во однос на работењето на Еуростандард банка, Народната банка вршејќи ја својата надлежност како супервизорски орган, утврди значајни слабости и пропусти во работењето. Започнувајќи од 2013 година па се до 2020 година, Народната банка во врска со констатираното, на Еуростандард банка АД Скопје и изрече вкупно 30 правни акти, во кои беа содржани околу 120 различни мерки за подобрување на состојбата на банката. Народната банка нема да дозволи ниту една банка да продолжи да работи без исполнување на минималните законски услови, со што ја штити стабилноста на целиот банкарски и финансиски систем“,
појаснуваат од НБ.
Европскиот експерт Драго Кос, вчера презентираше обемен извештај од независна истрага за стечајот на „Еуростандард банката“, на барање на најголемиот акционер во банката, бизнисменот Трифун Костовски, во кој меѓудругото, констатира дека од 2004 година во Република Северна Македонија постои добро воспоставена шема преку која неколку комерцијални банки систематски ги прекршувале важечките регулативи во областа на банкарството, со цел да можат, покрај законски дозволеното кредитирање, да вршат и законски забрането кредитирање, претежно за субјекти коишто во согласност со погоре наведените регулативи, не се подобни за добивање банкарски кредити.