Ситуацијата со коронавирусот може да предизвика застарување и враќање на почеток на судските предмети
Поради кризата со коронавирусот, под знак прашалник се ставаат и предметите во судовите бидејќи може да дојде до застарување на кривични дела или да поминат 90 дена, па судењата да се вратат на почеток, како што предвидува законот.
Затоа, од Основниот кривичен суд во Скопје, апелираат до надлежните да се најде решение за ваквата „корона-криза“ во судството.
„Во интерес на ажурно постапување на правосудниот систем, очекуваме надлежните институции, со посебна уредба, да ги запрат сите рокови за застарување, како и процесните рокови за време на вонредната состојба, со што сегашното ‘мирување’ на судските процеси нема да ги застари предметите и ќе продолжат онаму каде што застанале“,
велат од Судот.
Уредба, како што споменуваат од Судот, може да донесе Владата која во вонредна состојба ја имаа можноста за носење Уредби со законска сила.
На оваа тема, пред неколку дена, зборуваше и претседателот на Адвокатската комора Љумобир Михајловски, кога адвокатите бараа одложување на судските процеси. Одговарајќи на прашањето што ќе се случи во таков случај со предметите, поради рокот од 90 дена, но и можноста за застарување, тој го посочи Врховниот суд како место од каде што треба да произлезе решение.
„За деталите и што сè и како ќе се одлага треба да го реши Врховниот суд. Нашето барање е тоа што го кажав. Ако Владата носи одлука да не работи бурекчилница или кафуле, каде што доаѓаат околу 40 луѓе, замислете ние само вчера во Граѓанскиот суд во Скопје имавме околу 600 луѓе од 8:30 до 10:30 наутро. Тоа е цела Универзална сала да ја донесете. Затоа, потенцирам: Не бараме само поради адвокатите, туку и поради странките и поради државата“,
рече Михајловски.
Додека да се донесе некакво решение, од најголемиот основен суд во државата велат дека ќе постапуваат според напатствијата од Министерството за правда и од Судскиот совет.
Откако Владата донесе мерки за превенција, Судскиот совет им наложи на претседателите на судовите и на судиите да ги спроведуваат мерките, а изготви и листа на предмети кои се итни и за кои посочи дека е нужно да се постапува, додека за оние неитните порача да се одржуваат само ако има услови.
*Поврзана вест: Рекет, 27 април, Титаник, Монструм… продолжуваат и покрај коронавирусот
Во групата предмети за кои е нужно да се одржуваат рочишта, Советот ги смести оние во кои обвинети се во притвор, домашен притвор или имаат друга мерка, во кои некоја од странките не е наш државјанин, каде што постои опасност од застарување на делото, кои се прекршочни од итна постапка, кои се однесуваат за примена на времени мерки, кои се пред пресуда, каде што постои опасност од повреда на принципот за судење во разумен рок, кои по сила на закон се итни и каде што се работи прием на поднесоци што се врзани со законски преклузивни рокови.
Понатаму, Судскиот совет ги наведе и оние што се однесуваат на кривични дела поврзани со актуелната ситуација со коронавирусот, како што се: пренесување заразна болест, непостапување според здравствени прописи за време на епидемија, неукажување медицинска помош, спречување службено лице во вршење службена дејност, напад врз службеник при вршење работи на безбедност и организирање отпор.
Меѓутоа, бројот на итни предмети не е мал во Основниот кривичен суд во Скопје. Оттаму велат дека во текот на 2019 година имале вкупно 64 745 предмети во работа, а кога направиле список на итни случаи, според напатствијата од Судскиот совет и од Министерството за правда, издвоени се околу 300 предмети. Меѓу нив се речиси и сите предмети што изминатиот период беа под будното око на јавноста, како што се оние што ги отвори СЈО, „Рекет“, „27 април“…
Но, и во дел од тие 300 предмети, поради коронавирусот доаѓа до одложувања, а вината од судот ја гледаат во странките бидејќи велат во судската зграда ги има сите услови, се врши дезинфекција и има доволно простор за лицата да седат на потребното растојание.
„Дел од странките во постапките, и покрај сите укажувања на судот и Министерството за правда, прават напори да ги одложат и одолговлечат овие расправи со што единствено им наштетуваат на останатите обвинети кои се во притвор и оштетените кои се во исчекување на исходот од судењата“,
велат од Кривичен.
Реакција за конкретен предмет од овој суд вчера имаа за случајот „Рекет“, велејќи дека одбраната на поранешната специјална обвинителка Катица Јанева сака да го одолговлекува процесот.
*Поврзана вест: Кривичен: Одбраната на Јанева го одолговлекува „Рекет“
Од друга страна, пак, нејзините адвокати во своите барања за одложување наведоа зошто не можат да присуствуваат на судење. Ирена Фрчкоска, на пример, посочила дека ја користи мерката за ослободување од работни обврски на родител кој има дете помало од 10 години, додека нејзиниот колега Дељо Кадиев потенцирал дека има здравствени проблеми, како и дека нивната клиентка Катица Јанева е дел од ризичните групи со хронични болести за кои се препорачува седење дома во актуелната состојба со коронавирусот.