Реакцијата од првостепениот суд, покрај за Апелација, се однесува и на вчерашната изјава од Министерството за правда од каде што директно ги прозваа судиите од Кривичен и побараа Судскиот совет да провери зошто прават пропусти поради кои паѓаат пресудите на повисокиот суд. Од судот велат дека зачудува што ваквите „добронамерни“ критики не доаѓаат во време кога судењата се одржуваат пред очите на јавноста во транспарентен процес пред Кривичен, туку доаѓаат откако Апелацискиот суд носи одлука по повеќе од една година чекање
Остра реакција, во која ги прозива апелациските судии дека само административно ги укинува пресудите и ги враќа предметите на повторно судење и во која ги „потсетува“ дека имаат опција да донесат мериторна одлука, објави денеска Основниот кривичен суд откако вчера Апелацискиот суд во Скопје ја укинува пресудата со затворски казни за предметот „Организатори на 27 април“ и го враќа случајот на повторно судење.
Во дел од објаснувањето од Апелација за укинувањето за пресудата беше наведено дека Кривичен ги занемарил приговорите на обвинетите кога барале амнестија според Законот кој беше донесен во Собранието, за што од првостепениот суд денеска велат нивните колеги од повисокиот суд го држеле предметот повеќе една година кај нив, па имале време да одлучат за амнестијата без притоа да навлегуваат во анализа на доказите и утврдување на фактичката состојба.
„Доколку причината за укинување на пресудата е од техничка природа, односно примена на Законот за амнестија, тогаш судот можел веднаш да одлучи, пред сè заради заштита на правата на обвинетите кои беа во притвор и под мерки, правата на оштетените кои се во исчекување на конечна одлука, но и заштита на самата постапка која може да застари. Мора да се има предвид дека со укинување на пресудата и нејзино враќање на повторно постапување, се прават дополнителни трошоци, одолговлекување и загрозување на правото за судење во разумен рок, кое е на штета на сите нас“,
велат од Кривичен.
На страна од амнестијата, и во однос на казните изречени со првостепените пресуди, од овој суд ја потсетуваат Апелација може мериторно да одлучува.
„Апелациските судии, наместо административно да ги враќаат предметите на докомплетирање или на повторно постапување, и повеќе од една година да не постапуваат по истите, имаат Законска можност, но и обврска, мериторно да одлучуваат со што ќе придонесат во неселективната борба со организираниот криминал и брза и ефикасна правда што е заложба на целата држава и предуслов за Европскиот напредок“,
велат од Кривичен.
Реакцијата од првостепениот суд, покрај за Апелација се однесува и на вчерашната изјава од Министерството за правда од каде директно ги прозваа судиите од Кривичен и побараа Судскиот совет да провери зошто прават пропусти поради кои паѓаат пресудите на повисокиот суд.
Одговарајќи на ова, од Основниот кривичен суд наведуваат дека сите високо профилирани предмети се водат во крајно транспарентна постапка со присуство на медиумите, невладините организации и претставници на меѓународните организации кој ја следат и оценуваат работата. Затоа, велат, зачудува што Правда „добронамерно“ реагира откако Апелација одлучила, а не додека транспарентно се воделе судските постапки.
„Во однос на јавните коментари, пред сè од министерот за правда, апелираме да се внимава со избрзаните, непроверени и штетни изјави кои не одат во правец на издигнување на судството и судиите и градење на респектабилна репутација во општеството, напротив ја деградираат независноста и непристрасноста. Зачудува што ваквите ’добронамерни‘ критики не доаѓаат во време кога судењата се одржуваат пред очите на јавноста туку откако Апелациониот суд, повеќе од една година чекање, носи одлука. Сосема на крај, во правец на изјавата на министерот за правда, како суд ги повикуваме медиумите и стручната јавност да анализираат каде и заради кои „суштествени повреди“ предметите со години чекаат правосилност и застаруваат, а граѓаните ја губат довербата во судството“,
пишува во реакцијата од Кривичен.
Во случајот „Организатори на 27 април“, за терористичко загрозување на уставниот поредок и безбедноста, на затворски казни беа осудени четворица поранешни функционери од ВМРО-ДПМНЕ: експретседателот на Собранието, Трајко Вељаноски (6 години и 6 месеци затвор), поранешните министри Спиро Ристовски и Миле Јанакиески (по 6 години и 3 месеци затвор) и ексдиректорот на УБК, Владимир Атанасовски (6 години затвор).
Пресудата во јули 2021 година ја донесе судечки совет од Основниот кривичен суд Скопје, со кој претседаваше судијата Илија Трпков. Потоа следуваа жалби до Апелација која вчера – 3 април 2023 година, објави дека ја укинала пресудата и го вратила предметот на повторно судење.
Покрај забелешките околу Законот за амнестија, како причини за укинување на пресудата второстепениот суд наведе дека имало суштествени повреди на одредбите на кривичната постапка од членот 415 став 1 точка 11, како и од ставот 3 во истиот член од ЗКП.
Точката 11 од ставот 1 во членот 415 значи дека пресудата била нејасна и противречна на самата себе или дека во неа не се наведени причините за решавачките факти или докази изведени на главната расправа.
Повредата на ставот 3 од истиот член, пак, значи дека второстепениот суд смета оти се повредени правата на одбраната, што можело да влијае на законито и правилно донесување на пресудата.
Меѓутоа, ова не е единствениот високопрофилиран предмет што Апелација реши да ги укине затворските казни и да ги врати на повторно судење. Иста судбина доживеаја и случајот за масовното прислушување „Таргет-Тврдина“ и предметот „Трезор“ кој се однесува на набавка на британска опрема за следење на комуникациите во рамки на УБК.
И во овие два предмети, како и за „Организаторите на 27 април“, Апелацискиот суд во објаснувањата наведе дека имало суштествени повреди на одредбите од ЗКП.