Претставниците на НАТО се внимателни во прогнозите за тоа дали самитот во Лондон е достижна временска цел за заокружување на процесот за ратификација на Пристапниот протокол од сите земји-членки. „360 Степени“ направи кратко интервју со Тања Хартман, шефица на досието за Северна Македонија во НАТО.
Премиерот Заев очекува процесот на ратификација на протоколот за пристапување на С. Македонија во НАТО да заврши до Самитот на Алијансата во Лондон на почетокот од декември оваа година. Дали е тоа достижно?
– Ние, секако, очекуваме С. Македонија што е можно поскоро да стане члека на НАТО-семејството. Но, невозможно е да се предвиди кога ќе завршат сите процедури поврзани со ратификацијата. Се уште еден дел од членките на НАТО работат на процесот на ратификација, друг дел веќе го ратификуваа протоколот, но се уште има земји кои треба да го сторат тоа. Оттука, тешко е да се предвиди кога би било можно. Го имаме предвид искуството со Црна Гора на која за тој процес и требаше една година, така што нашите очекувања се, сепак, околу пролетта 2020 г., но секако дека тоа би можело да се заврши и порано.
Настрана од политичките аспекти, зборувајќи од техничка, експертска гледна точка, дали постојат слаби точки во македонското портфолио, како трансформација на разузнавачките служби, ветинг на актуелниот персонал кој работи во тие служби?
Има реформски обврски и планови утврдени од Владата и очекуваме таа да продолжи со имплементирање. Владата работеше на тоа – имаше значајни реформи во делот на владеење на правото, во одбраната и во безбедносните и разунавачките служби, вклучувајќи го неодамна усвоениот закон. Очекуваме контунирано спроведување и сигналите што ги добиваме велат дека реформите добро се спроведуваат.
Дали има некакви конкретни очекувања од НАТО во врска со модернизацијата и обуката на армијата, на пример, создавање поагилни и единици за брза реакција?
Ова е многу важна област во реформите, не само зашто интеграцијата во Алијансата бара високоспособни и доброопремени вооружени сили туку и затоа што инвестирањето на С. Македонија во сопствената одбрана е многу важно. НАТО работеше заедно со војници од С. Македонија во Авганистан и НАТО-силите се свесни колку талентирани, способни и посветени се овие војници. Тие служеа со гордост и затоа нивното дополнително опремување, обука, употреба на модерна опрема и објекти, како и целосна подготвеност за преземање на одговорноста што следи со зачленување е навистина суштинско. НАТО ќе продолжи да ги поддржува вооружените сили на С. Македонија.
Има информации, кои сé уште не се потврдени, дека патролирањето по македонското небо ќе биде заеднички напор на грчките и на бугарските воздухопловни сили. Дали НАТО има мислење за ова прашање?
НАТО обезбедува техничко советување и експертиза и навистина многу од сојузниците соработуваа билатерално со другите земји во спроведување на воздушното патролирање. Ние обезбедуваме совет и поддршка, но конечно, ќе зависи од С. Македонија да реши како најдобро да се искористи таа можност.