Ова денеска за „Слободен печат“ го потврдила претседателката на собраниската Комисија Марија Георгиевска откако вчера претседателката на Уставниот суд Добрила Кацарска ги повика на работен состанок претседателот на државата, спикерот на Собранието и премиерот на која алармира за сериозноста на ситуацијата поради тоа што судот една година работи на граница на кворум
По вчерашната средба на шефот на државата Стево Пендаровски, премиерот Димитар Ковачевски и претседателот на Собранието Талат Џафери со претседателката на Уставниот суд Добрила Кацарска за блокадата на изборот на четири уставни судии, утре или најдоцна задутре изборот на уставните судии ќе се најде на дневен ред на собраниската Комисија за изборите и именувањата, потврди за „Слободен печат“ претседателката на Комисијата, Марија Георгиевска.
Според Георгиевска, продолжението на седницата на Комисијата за избор на судиите се одолговлекло поради обврски на членови на Комисијата.
„Поради обврски на членови на Комисијата надвор од државата и поради закажани пленарни и седници на комисии, не беше закажано продолжението на седницата за избор на уставни судии. Утре или задутре ќе ја закажам седницата. На претходната седница беа доставени девет предлози за уставни судии и тоа три од мнозинството и шест од опозицијата. Биографиите на предложените кандидати се доставени до пратениците и очекувам дека расправата ќе биде конструктивна“,
вели Георгиевска.
На прашањето зошто се дозволило претседателката на Судот да мора да интервенира кај државниот врв за избор на судии, кога тоа е работа на пратениците, односно на Собранието, Георгиевска со одговор дека на средбата се разговарало и за дополнителни активности и иницијатива на Уставниот суд и се спомнал и застојот за избор на уставните судии.
Кацарска по состанокот со државниот врв изјави дека ако до крајот на годината Уставниот суд не биде комплетиран тогаш на државата и се заканува уставна криза.
Во Собранието со месеци не може да се утврдат предлозите за уставни судии, а Комисијата за прашања на изборите и именувањата во Собранието, чиј филтер треба да го поминат кандидатите за уставни судии, неколку месеци беше и без претседател, со оглед дека пратеникот Костадин Костадинов, кој беше на таа функција, на локалните избори во октомври лани стана градоначалник на Струмица и го напушти парламентот.
На негово место за претседателка на Комисијата на 16 март годинава беше избрана пратеничката Марија Георгиевска од СДСМ, која вели дека досега нема информации оти има предлози за судии, а кога ќе има ќе закаже продолжение на седницата.
Три од сега испразнетите четири места во Уставниот суд се ослободија уште во мај 2021 година кога завршија мандатите на тројца судии: Сали Мурати, Елена Гошева и Никола Ивановски.
Набргу по истекот на нивниот мандат во јуни минатата година почна комисиската седница која помина во тензична атмосфера и на која пратениците не успеаја да утврдат предлози за уставни судии.
Комисијата не функционираше и затоа што по локалните избори, освен испразнетото место на Костадинов, партии полемизираа и дали пратеникот Фадил Зендели од Беса треба да го задржи местото член на Комисијата со оглед дека неговата партија реши да излезе од владејачкото мнозинство и да премине во опозиција. По неколку месеци, на 3 март годинава, модифицираното мнозинство, кое беше на став дека пратеникот не треба да го зазема местото кое ѝ припаѓа на владејачката коалиција, успеа да го разреши Зендели. На истата пленарна седница на 16 март, кога Георгиевска беше избрана за претседателка, на местото на Зендели пратениците за нов член го избраа и Дарко Каевски од СДСМ.
Во меѓувреме, во Уставен се испразни и четвртото столче бидејќи кон средината на јануари годинава заврши мандатот и на судијата Јован Јосифовски.
Покрај претседателката на Уставен, Добрила Кацарска, во моментов со актуелен мандат се и судиите: Насер Ајдари, Осман Кадриу, Дарко Костадиновски и Вангелина Маркудова.
На Маркудова во ноември оваа година ќе ѝ истече деветгодишниот мандат, па во Уставниот суд ќе се испразни уште едно место.
Ајдари, Кадриу и Костадиновски, пак, беа избрани во јануари односно март 2018 година, што значи дека нивниот мандат ќе истече во 2027 година. Кацарска беше последната што му се приклучи на Уставниот суд, а нејзиниот деветгодишен мандат започна во ноември 2020 година.
Предложени се девет кандидати. Пратениците од власта ги предложија републичкиот јавен обвинител Љубомир Јовески, граѓанскиот судија во Апелациониот суд во Скопје Фатмир Скендер и Тања Васиќ-Бозаџиева која работи во Министерството за правда како државен советник за граѓанско законодавство.
Пратениците од опозициската ВМРО-ДПМНЕ предложија шест кандидати: универзитетските професори Саво Климовски и Родна Живковска, судијата во пензија Бранко Секуловски, обвинителот Тодор Витларов, судијката од Управниот суд Весна Јовановска и Војислав Димовски, јавен обвинител од Основното јавно обвинителство во Охрид.