„Ова е типична стратегија на авторитарни држави кои користат финансиски средства за да поттикнат долгови и да наметнат политички и економски услови, како што сме виделе во многу други држави“, рече, меѓу другото, пратеникот на СДСМ во денешната расправа во Собранието за Законот
Пратеникот на ВМРО-ДПМНЕ, Петрушевски, рече оти е срамно еден поранешен вицепремиер за економски прашања да излегува на говорница и да го критикува ова задолжување имајќи предвид дека во времето кога Битиќи бил вицепремиер тогашната влада го удвоила јавниот долг од 4,7 милијарди евра на 8,9 милијарди евра
На гласањето со кое денеска беше донесен Законот за задолжување од половина милијарда евра од унгарската Експорт-импорт банка му претходеше едночасовна расправа, во која власта и опозицијата ги соочија аргументите за и против ваквото задолжување.
Од СДСМ уште претходно се изјаснија дека ќе гласаат против Законот, а од ВМРО-ДПМНЕ, кои го бранеа заемот рекоа дека тој ќе внесе свежи пари во македонската економија и ќе помогне во развојот на општините преку поддршка на проекти.
Пратеникот на СДСМ и поранешен вицепремиер за економски прашања Фатмир Битиќи во своето обраќање од собраниската говорница, меѓу другото, рече дека задолжувањето од Унгарија е економско предавство и удар врз домашните компании.
Тој наведе низа забелешки и на недостигот од транспарентност во кој бил договорен овој заем и начинот на кој се спроведува, без, како што рече, никаква институционална контрола и јавен надзор.
„Ова ново задолжување од 500 милиони евра директно ја загрозува макроекономската стабилност на државата и дополнително ќе го оптовари јавниот долг, кој веќе се движи на опасни нивоа. Како што кажав при ребалансот на буџетот, кога некои 400 милиони евра од овие пари беа сокриени, со додавање на овие средства, јавниот долг ќе надмине 68%, а ако продолжат со истата пракса на редовно задолжување, ќе достигне дури 75% од БДП, што ќе претставува алармантна граница за економска криза, а кон која Владата има очигледна намера да не доближи. Ова не само што ќе го ограничи просторот за идни фискални политики, туку ќе создаде долгорочни обврски кои ќе мораат да се финансираат преку повисоки даноци или кратења во јавните услуги“,
рече Битиќи.
Тој предупреди и дека преку вакви заеми се ризикува државата да падне во замка на економска и политичка манипулација.
„Ова е типична стратегија на авторитарни држави кои користат финансиски средства за да поттикнат долгови и да наметнат политички и економски услови, како што сме виделе во многу други држави. Недостигот на транспарентност околу условите на овој заем, заедно со неговата геополитичка природа, укажува на намери кои не се само економски, туку и политички мотивирани, ставајќи ја државата во директна зависност од надворешни актери со ерозивни агенди“,
рече Битиќи.
Неговиот колега пратеник од ВМРО-ДПМНЕ, Бране Претрушевски, на ова реагираше со тврдење дека по дебаклот на последните избори СДСМ целосно го загубил правецот на дејствување и оти тоа се гледа во последните нивни политики.
Петрушевски рече оти е срамно еден поранешен вицепремиер за економски прашања да излегува на говорница и да го критикува ова задолжување, имајќи предвид дека во времето кога Битиќи бил вицепремиер, тогашната Влада го удвоила јавниот долг од 4,7 милијарди евра на 8,9 милијарди евра.
„Да се зборува за тајност за едно задолжување кое што беше најавено уште во предизборниот период, за едно задолжување за кое што се дебатира со месеци е смешно. И да биде парадоксот поголем, го критикува задолжувањето без да спомене ниту една бројка. Па, зошто почитуван поранешен вицепремиере не кажете дека се работи за задолжување со каматна стапка од 3,25%, далеку најевтина каматна стапка за било какво можно задолжување? Зошто не ги кажете поволностите кои се однесуваат на тригодишен грејс-период и 15 години рок на отплата? Очигледно затоа што не ви оди во прилог. Уште еднаш, повикот за општините е објавен, со коморите е договорено, парите ќе се инвестираат кај граѓаните и во македонската економија“,
рече Петрушевски.
И неговиот сопартиец и пратеник Бојан Стојановски ги отфрли наводите дека Законот се носи во нетранспарентна постапка објаснувајќи ја, како што кажа, реалната суштина, за која ќе служи овој заем.
„Економијата е една од клучните теми за која СДС беше катастрофално поразена. Транспарентно е донесен бидејќи е усвоен на влада и сега ќе се усвои во Собранието. Овој заем доминантно ќе биде искористен за две цели. Прво за финансирање на инфраструктурни проекти во општините во износ од 250 милиони евра, а второ за финансирање на кредити на евтини кредити кон стопанството од 250 милиони евра“,
рече Стојаноски.
Според пратеникот на ВМРО-ДПМНЕ, за финансирање на проекти 80 општини имаат поднесено 357 апликативни формулари.
„Тоа значи дека за шест дена ќе заврши процесот на евалуација на тие проекти и тие проекти кои што ќе бидат избрани од ресорните министерства во договор со општините таквите средства веднаш ќе бидат префрлени на наменски сметки во општините“,
рече Стојаноски.
Со 65 гласа „за“ Собранието на денешното продолжение на 14 . седница го донесе Законот за задолжување од 500 милиони евра кај Унгарската експорт-импорт банка.
Против Законот што го предложи Владата гласаа 15 пратеници, а „воздржани“ немаше.
Законот во собраниска процедура се најде минатата недела, а стана дел од дневниот ред на 14 седница на предлог на пратениците на ВМРО-ДПМНЕ. Воедно беше изгласана и потребата тој да се носи по скратена постапка.