Дополнително, од дел од членовите на Судскиот совет на денешната итна седница можеа да се слушнат и сомневања за веродостојноста на причините поради кои Периќ се одлучила на ваков чекор и јавно прашаа дали можеби зад тоа се кријат некакви притисоци и влијанија
И покрај известувањето дека се повлекува од трката за член на Судскиот совет од редовите на Врховните судии, судијката Цветанка Периќ останува на гласачкото ливче за претстојното гласање закажано за 6 јуни.
Дека ја повлекува својата кандидатурата, Периќ го известила Судскиот совет на 30 мај, а како образложение за ваквата нејзина одлука таа навела дека е од здравствени причини.
Сепак со девет гласа „за“, Судскиот совет денеска донесе заклучок со кој констатира дека кандидатските листи за претстојното гласање остануваат непроменети.
Воедно, речиси сите деветмина членови на Судскиот совет кои денеска учествуваа во расправата по оваа единствена точка на дневниот ред на денешната итна седница изразија изненаденост и разочарување од постапката на судијката Периќ во оваа фаза од постапката да се одлучи на ваков чекор, особено бидејќи станува збор за судија во Врховниот суд.
Дополнително, од дел од членовите на Судскиот совет можеа да се слушнат и сомневања околу веродостојноста на причините поради кои Периќ се одлучила на ваков чекор и јавно прашаа дали можеби зад тоа се кријат некакви притисоци.
Членовите на Судскиот совет под знак прашалник ја доведоа и самата можност Периќ да ја извршува судиската функција бидејќи, како што рекоа, ако од здравствени причини не може да да биде член на Судскиот совет, како тогаш може да ја врши и работата како судија на Врховниот суд.
„Морам да кажам дека непријатно сум изненадена бидејќи сето ова се случува во фаза кога целата постапка е завршена. Судскиот совет не може да преземе никакво дејствие бидејќи сите дејствија ги презедовме, ги утврдивме кандидатските листи, формирана е Комисијата за изборите и ова за мене е најмалку чудно. Не знам за какви здравствени причини се работи, но се работи за судија од Врховниот суд. Треба да бидеш здрав да ја извршуваш функцијата и во Врховниот суд, како и работата во Судскиот совет“,
рече членката на Судскиот совет Антоанета Димовска.
Нејзиниот колега Селим Адеми во текот на расправата кажа дека ваквата ситуација не е уредена со закон, а Советот веќе ја има утврдено листата со двајцата кандидати и доставено до Комисијата за избор.
„Судскиот совет утврди листа со двајца кандидати и го достави до Комисијата за избор и потоа е работа на Комисијата. Од извештаите на Комисијата за избор што ги имаме се вели дека материјалите се отпечатени, примени и има финансиски импликации. Сега Судскиот совет во оваа фаза не може да интервенира и да ја смени постојната со друга кандидатска листа“,
рече Адеми.
Во расправата на денешната итна седница учествуваше и претседателката на Врховниот суд, Беса Адеми, која рече дека не е детално запознаена со причините за повлекувањето на кандидатурата на судијката Периќ.
„Ниту јас ниту судиите сме детално запознаени со причините за повлекувањето. Од суштинско значење ќе беше да се извести на седницата на судии за ваквиот чекор на судијката, со оглед на тоа дека изборниот процес е веќе започнат и преземени се низа процедурални дејствија, односно процесот е дојден до фаза на самото гласање. Секогаш треба да се има должно внимание кон сите аспекти, бидејќи вршењето на судиската функција и вршењето на функцијата член на Судски совет од редовите на Врховниот суд е јавна работа која што е непосредно поврзана со јавниот интерес“,
рече Беса Адеми.
Говорејќи во таа насока, таа посочи дека членот на Судскиот совет секогаш треба да се раководи од најважната цел, а тоа е заштита на самостојноста, интегритетот и угледот на судството. Вели дека потенцијалните членови од редот на судиите на Врховниот суд мораат да имаат јасна визија за нивната улога во Советот, како и улогата во целиот реформски процес на судството.
„Секогаш при вакви избори добро е да се има повеќе кандидати, тоа е смислата на изборниот систем. Во овој правец се и препораките на оценската мисија, кои детектираат дека потребни се подобрувања на законското решение на овој дел“,
рече Адеми.
Членот на Советот, Тања Чачарова-Илиевска, апелираше при поднесување на пријава кандидатите да имаат подлабоки анализи на личните состојби, како и дали би можеле да одговорат на вршењето на функцијата член на Судски совет.
„Во моментов на листата се двајца кандидати и постапката е во завршна фаза. Испечатени се кандидатските ливчиња и тие се примени во Советот, а повлекување на Цветанка Периќ е доставено на 30.5.2024 година, еден ден пред да ги примиме гласачките ливчиња во Советот. Ние немаме обврска да одлучуваме и само ќе констатираме, но морам да кажам дека е несериозен чекор од судија на Врховен судија, со оглед на содржината на известувањето и наведените причини“,
рече Чачарова-Илиева.
Нејзиниот колега Миљазим Мустафа потсети дека оваа ситуација не се случува првпат и дека на изборите во 2020 година еден кандидат се повлекол два дена пред изборите, но сепак учествувал и добил гласови.
Предлогот што пред своите колеги го изнесе Сашко Георгиев беше да се предложат законски измени со кои ќе се регулира во која фаза од постапката најдоцна некој од кандидатите да може да се повлече од изборната трка.
Дека нема услови за повлекување на кандидатот во оваа фаза од постапката со своите колеги се согласи и членот на Судскиот совет Ивица Николовски. Дополнително, тој кажа дека известувањето за повлекување од здравствени причини не е поткрепено со ниту еден доказ и дека тие како Судски совет треба да ги испитаат ваквите наводи.
„Ако се работи за сериозни здравствени пречки, треба да поставиме прашање, ако не може да биде член на Советот од здравствени пречки, дали може да ја врши судиската должност. А ако не се докажани овие причини, да поставиме други прашања, дали се можни влијанија или притисоци. Се работи за судија од Врховен суд со позитивни резултати во вршењето на судиската должност. Ваквото невообичаено однесување треба да се испита“,
рече Николовски.
Претседателката на Судскиот совет Весна Дамева беше на иста линија со другите членови на Советот додавајќи, меѓу другото, дека кај неа се јавува сомнеж дека е доведена во прашање самостојноста и независноста на судиската функција, без да елаборира понатаму.
Личните постапки на секој судија, еве во конретниот случај на судија на Врховниот суд треба добро да бидат осмислени за да не го нарушат во конкретниот случај угледот на Врховниот суд, а со тоа и на судството воопшто и на Судскиот совет. Колку што сум запознаена, судијата оди на работа и ако таа е вистинската причина, а верувам дека е, бидејќи е судија и не треба да изнесува невистинити работи пред Судскиот совет тогаш навистина се прашувам дали може да ја извршува и судиската функција, што го начна и еден од колегите и апсолутно се согласувам. И кај мене постои само уште едно прашање кое што ќе го начнам, но со колегите ќе треба добро да го размислиме и за конкретниот случај и за секој нареден случај. Дали при донесување на судски одлуки од страна на судија, еве конкретниот судија, имало предомислување по донесување одлука. Ова го кажувам затоа што еднаш изразен став во насока на заштита на личниот интегритет мислам дека треба да остане до крај“,
рече Дамева.
Инаку, Судскиот совет на 15 мај ја утврди листата на кандидати за избор на член на Советот од редовите на врховните судии и на неа покрај Цветанка Периќ е и судија Исамедин Лимани.
Местото од Врховен во Судскиот совет е празно околу една година, по оставките на Мирјана Радевска-Стефкова и Зоран Герасимоваки кои на ваков чекор се одлучија по контроверзното разрешување на претседателката на Советот, Весна Дамева.
На огласот што потоа беше распишан за пополнување на местото се пријави врховниот судија Наке Георгиев, но пред да даде свечена заклетва поднесе оставка од функцијата за да може неговиот син да биде избран за судија.
По ова имаше неколку огласи за пополнување на местото, но сите пропаднаа бидејќи немаше пријавени кандидати од Врховниот суд. Можноста за избор се отвори откако на последниот оглас се пријавија двајцата судии од Врховниот суд, Цветанка Периќ и Исамедин Лимани.
Покрај еден член од редот на врховните судии, в четврток судиите ќе гласаат и за еден нов член на Судскиот совет од битолското апелациско подрачје. Таму, според листата што ја утврди Судскиот совет, кандидати се Александар Камбовски, Александра Поп Стефанија и Татјана Сусулевска.