Според најавите, на средбата на претседателите на Бугарија и на Северна Македонија не се очекува отворање суштински теми, туку разговорите треба да бидат во функција на релаксирање на атмосферата во односите меѓу двете земји по последната серија изјави и соопштенија
В петок (13 септември 2024 г.) во Софија ќе се случи средба на претседателите на Бугарија и Северна Македонија, Румен Радев и Гордана Сиљановска-Давкова. Ова ќе биде прва средба на претставници на двете држави на толку високо ниво по изборот на нов шеф на државата и на нова влада кај нас.
Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, всушност, го користи гостувањето на ансамблот на Националната опера и балет (НОБ) во Софија за да се сретне со бугарскиот колега откако такво нешто не се случи во Рим за време на чествувањето по повод 24 Мај. Сиљановска и Радев тогаш во исто време беа во италијанската престолнина, но до средба не дојде.
Патувањето на Сиљановска-Давкова заедно со НОБ во Софија доаѓа откако македонската претседателка во мај во Скопје присуствуваше на изведбата на „Валкира“ од софиската опера и балет. Изведбата, во режија на Пламен Карталов, беше дел од 52. издание на „Мајски оперски вечери“, а присуството на Сиљановска-Давкова во салата предизвика голем публицитет во бугарската јавност.
„Никогаш не сум доживеала такво задоволство, толку долго, толку страсно. Ниче е во право кога вели дека без музика светот не би бил тоа што е. Мислам дека никој од нас не се чувствуваше уморен во тие пет часа. Не знам што беше посовршено – диригентот, режисерот, пејачите, оркестарот, кореографијата, сценографијата. Ви благодарам од се срце. Ми требаше вакво нешто. И мислам дека уметноста може да го постигне невозможното. Мене ми се случи тоа. Малку ми фалеше да станам и да викнам браво“,
изјави Сиљановска-Давкова по настапот на софиската опера.
Во таа пригода, рече и дека културната дипломатија е помоќна од традиционалната и дека затоа дошла да ужива во изведбата на операта.
Инаку, во државната делегација што ќе патува за Софија се најавени и министрите за надворешни работи и култура, Тимчо Муцунски и Зоран Љутков.
Средбата на претседателите на двете земји доаѓа по серијата изјави од двете страни со кои повторно зовреа страстите. Во последниот чин, премиерот Христијан Мицкоски порача дека тој е за одблокирање на евроинтегративните процеси и дека посветено ќе работи на таа агенда, но дека од другата страна треба да има партнер со кого ќе може да се комуницира. На тоа, од бугарското МНР вратија дека Софија останува отворена за дијалог, без разлика дали земјата ја води службена или редовна влада. Но, како што рекоа, тој дијалог не вклучува репреговарање на веќе преземените обврски од Скопје.
Следуваше реплика од вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски:
„Таму се до толку нефункционални што не можат ни избори да закажат. Ова им е седма или осма техничка влада, не можат веќе ни луѓе да најдат за техничката влада. Немам намера да одговарам на луѓе што ловат политички поени, а кои во моментов се политички маргиналци во Бугарија затоа што се претставници на влада која нема легимитет од никого“.
Поради оваа изјава на Николоски, во бугарското МНР беше повикана амбасадорката на земјава во Софија, Агнеза Руси-Поповска, при што и бил изразен остар протест.
Според најавите, на средбата на претседателите на Бугарија и Северна Македонија не се очекува отворање на суштински теми, туку разговорите треба да бидат во функција на релаксирање на атмосферата во односите меѓу двете земји.
Претставници на владата во Скопје повеќепати изјавија дека очекуваат формирање политичка влада во Софија за да се отвори дијалог на повеќе нивоа. Од Владата зборуваат за т.н. „француски предлог плус“ што би требало да подразбере додавање нови елементи во компромисот постигнат во јули 2022 година кои би биле доволни за новата власт во земјава да се согласи со внесување на Бугарите во Уставот на РСМ.
Инаку, Националната опера и балет в петок во Софија настапува со „Набуко“ од Џузепе Верди. Диригент е Бисера Чадловска, а адаптацијата на сцената на софиската опера ја направи Трајко Јордановски.