Објаснувачкиот скрининг во пресрет на отпочнувањето на билатералниот скрининг ќе се одржува заедно со албанскиот преговарачки тим, а најрано за два месеца двете земји ќе се одвојат кога ќе започне билатералниот скрининг
Целта на објаснувачкиот скрининг е тимовите на земјите преговарачи да се информираат за текот и новитетите во ЕУ-законодавството. Со оглед на тоа дека Северна Македонија и Албанија немале објаснувачки скрининг од 2019 година, тие треба да поминат преку ажурирање на последните закони, пресуди и одлуки во секое од поглавјата од тогаш до денеска. Во овој дел процесот, улогата на земјите што преговараат е повеќе пасивна – тие слушаат, фаќаат белешки и поставуваат прашања
Преговарачкиот тим на Северна Македонија, составен од Секретаријатот за европски прашања (СЕП) и од претставници на надлежните институции, утре во Брисел, а задутре во Луксембург ќе одржи објаснувачки скрининг со Европската комисија, првпат од 2019 година. Утрешниот состанок на тимот во Брисел ќе го води главниот преговарач, Бојан Маричиќ.
Објаснувачкиот скрининг во пресрет на отпочнувањето на билатералниот скрининг ќе се одржува заедно со албанскиот преговарачки тим, а најрано за два месеца, двете земји ќе се одвојат кога ќе започне билатералниот скрининг.
Целта на објаснувачкиот скрининг е тимовите на земјите преговарачи да се информираат за текот и новитетите во ЕУ-законодавството. Со оглед на тоа дека Северна Македонија и Албанија немале објаснувачки скрининг од 2019 година, тие треба да поминат преку ажурирање на последните закони, пресуди и одлуки во секое од поглавјата од тогаш до денеска. Во овој дел процесот, улогата на земјите што преговараат е повеќе пасивна – тие слушаат, фаќаат белешки и поставуваат прашања.
Скринингот започнува со првиот, и најважен кластер. Утре состанокот е фокусиран на поглавјето пет – Јавни набавки. Задутре, тимовите заминуваат за Луксембург каде се одржува состанок за поглавјето 18 – Статистика. И двете поглавја се дел од фамозниот прв кластер, познат како „Темели“. Другите поглавја во овој кластер се Правда, Судство и Финансиска контрола.
Од Европската комисија за МИА изјавија дека тие остануваат целосно посветени на унапредувањето на ЕУ-процесот со Северна Македонија и Албанија.
„Ова е прв и значаен чекор во преговарачкиот процес, целосно поддржан од владите и парламентите на двете земји“,
изјави портпаролката Ана Писонеро за МИА додавајќи дека следните месеци носат интензивна работна програма за сите страни.
„Станува збор за технички средби во кои е инволвиран голем број на експерти, а ние сме во близок контакт со властите за распоредот на средбите“,
додаде таа.
Откако ќе завршат објаснувачките скрининзи, треба да започнат билатералните скрининзи, а во овој дел Албанија и Северна Македонија треба да се одвојат.
Билатералниот скрининг го префрла фокусот на земјата преговарач која треба на експертите од Европската комисија секој пат да им го презентира напредокот во секое од поглавјата. Следува извештај на Европската комисија кој го проценува тој напредок, а извештајот треба да го одобрат и усвојат земјите членки на ЕУ, односно Советот на ЕУ.
Засега се смета дека билатералниот скрининг би можел да почне некаде во ноември, а да заврши кон крајот на идната година.
Во меѓувреме Северна Македонија има и дополнителен политички услов, а тоа е внесувањето на бугарската заедница во Уставот. Дури потоа Скопје би можело да ја одржи првата Меѓувладина конференција и да ги отвори преговарачките поглавја.