По приемот на иницијативата во април годинава, предметот бил распореден кај надлежен јавен обвинител (Анита Тополова-Исајловска), кој врз основа на целокупната документација и текот на постапката, поднел барање за заштита на законитоста, а одлуката за основаноста на ваквото барање ќе ја цени Врховниот суд – велат од Јавното обвинителство на РСМ за „360 степени“
Од Јавното обвинителство нема детали – кој обвинет ја иницирал постапката. Врховниот суд нема рок во кој треба да одлучи, но ако судиите го прифатат барањето, тоа значи дека ќе падне случајот за незаконско финансирање на ВМРО-ДПМНЕ
Јавната обвинителка во Републичкото јавно обвинителство Анита Тополова-Исајловска, по барање на еден од обвинетите во „Талир“, бара од врховните судии да падне овој случај.
Ваков одговор доби „360 степени“ од Јавното обвинителство на РСМ каде што прашавме – дали потегот на обвинителката Тополова-Исајловска е со знаење на државниот (републичкиот) обвинител Љупчо Коцевски; доколку да, дали тој се согласува со тоа и доколку не – дали ќе преземе нешто.
Повод за нашите прашања беше објавата на порталот „Призма“ дека обвинителката Тополова-Исајловска во јуни потпишала барање за вонреден правен лек (барање за заштита на законитоста), во кој наведува дека судот требало веднаш да го отфрли обвинението за „Талир“ бидејќи е поднесено од неовластен тужител, односно по истекот на рокот од 18 месеци што тимот на Катица Јанева го имаше за да поднесува обвиненија.
Како е стигнато до барањето на Тополова-Исајловска – одговорот од Јавното обвинителство на РСМ го пренесуваме во целост:
„Барањето за заштита на законитоста е вонреден правен лек кој се поведува на иницијатива на странките и по службена должност. Иницијативата за подигнување на барање за заштита на законитоста од еден од обвинетите во конкретниот предмет е поднесена до Јавното обвинителство на Република Северна Македонија на 16.4.2024 година. Предметот беше распореден кај надлежен јавен обвинител кој постапуваше, ги прибави и изврши увид во сите списи од Основниот кривичен суд Скопје – Одделение за организиран криминал и корупција. Врз основа на целокупната документација и текот на постапката, надлежниот јавен обвинител на 28.6.2024 година поднесе барање за заштита на законитоста, а одлуката за основаноста на ваквото барање ќе ја цени Врховниот суд“.
Нема детали кој обвинет ја иницирал постапката. Врховниот суд нема рок во кој треба да одлучи, но ако судиите го прифатат барањето, тоа значи дека ќе падне случајот за незаконско финансирање на ВМРО-ДПМНЕ.
Кој е случајот „Талир“?
Во случајот „Талир“ првообвинет е експремиерот и бивш лидер на ВМРО-ДПМНЕ, Никола Груевски, но нему му се суди во отсуство бидејќи избега во Будимпешта. Покрај него, обвинети се и Кирил Божиновски и Миле Јанакиески. Тројцата се товарат за злоупотреба на службената положба и овластувања и за перење пари. На обвинителна клупа се и Илија Димовски и Леко Ристовски само за делото перење пари, а како правно лице осомничена е и партијата. Во случајот обвинета беше и Елизабета Чингаровска, но таа призна вина и доби условна казна.
Груевски е обвинет дека во име на ВМРО-ДПМНЕ прибирал 4,6 милиони евра од анонимни извори и од фирми што вршеле јавни услуги за државни органи, установи или претпријатија и кои според Законот за финансирање на политички партии не смееле да бидат финансиери на политичка партија.
Според обвинението, Божиновски, Јанакиески и други вршеле притисок врз фирмите да дадат пари, а Димовски, Ристовски и Чингаровска, црните пари ги пуштиле во оптек.
Потоа, обвинетите изготвувале фалсификувани уплатници и биле уплаќани на сметката на партијата како донации и членарини, а со нив партијата купувала имот.
Предметот постојано се одложуваше или почнуваше одново поради различни причини: обвинетите дознаа дека поротниците навршиле 60 години, па бараа да им прекине функцијата, потоа беше разрешен судија што судеше во предметот, па беше унапреден судија и повторно и повторно почнуваше одново. До денес нема првостепена пресуда.
Во пресудите за предметите на СЈО, „Транспортер“ и „Тенк“, врховните судии веќе се изјасниле за слични наоди како во барањето за заштита на републичката обвинителка. Заклучиле дека СЈО е овластен тужител и дека бомбите може да бидат докази во постапката.
Но, тие обвиненија се поднесени во рокот од 18 месеци. Единствените две обвиненија што се поднесени од СЈО по рокот се двата предмети „Талир“.
Обвинителката – сопруга на ексзаменик-министер од ВМРО-ДПМНЕ
Анита Тополова-Исајловска првпат е избрана за обвинителка во 2009 година, во 2013 влегува во Вишото обвинителство за три години подоцна да биде унапредена во републичка обвинителка и заменичка на државниот јавен обвинител Марко Зврлевски.
Таа е сопруга на ексзаменик-министерот за надворешни работи на ВМРО-ДПМНЕ, Илија Исајловски. Во 2016 година 360 степени истражуваше како брачната двојка Исајловски, со заедничка основна нето-плата од 2 300 евра, плаќа кредити од 2 200 евра и живее со 100 евра месечно.
Веќе неколку години во Обвинителството таа раководи со одделението за меѓународна помош. Во полугодишниот извештај на канцеларијата за врски на Македонија со Европравда за 2021 година стоеше дека во речиси сите предмети за кои странците побарале информација преку јавната обвинителка за врски Ленче Ристоска, од Тополова-Исајловска не добиле повратен одговор.