Расплетот што се случи на денешната седница доаѓа по интерпелацијата што за Даути во ноември ја поднесе Левица, а во петокот се најде на првата пленарна седница на законодавниот дом во новата година. Неа ја поддржаа 61 пратеник, а прашањето што веднаш се отвори е дали по интерпелацијата Даути веќе не треба да ја води собраниската Комисија за социјална политика, демографија и млади или на нејзино место треба да дојде друг пратеник од редовите на опозициската коалиција „Европски фронт“ предводена од ДУИ, бидејќи според распоредот во Собранието тоа место им припаѓа ним
Пратеничката Илире Даути, на која во петокот ѝ беше изгласана интерпелација, од денеска веќе не е претседателка на Комисијата за социјална политика, демографија и млади. Даути денеска претпладне поднесе неотповиклива оставка на функцијата во Комисијата, која на нејзино инсистирање беше констатирана од страна на претседателот на Собранието, Африм Гаши, на денешната 30. пленарна седница.
На констатирањето на оставката ѝ претходеа расправија и тензии меѓу Даути и собранискиот спикер.
Имено, кратко по почетокот на седницата, додека сè уште се утврдуваше дневниот ред и додека пратениците даваа предлози за негова измена и дополнување, на говорницата излезе Даути, која го обвини Гаши дека на сила ја држат на функцијата затоа што на почетокот на седницата не ја констатирал нејзината оставка.
Пратеничката, и покрај укажувањата на собранискиот спикер дека го крши Деловникот, одби да ја напушти говорницата, барајќи да ѝ бидат дадени 15 минути за да ја образложи нејзината одлука за оставка од функцијата во Комисијата.
„Не знам од кои причини, вие, Африм Гаши, на почетокот на оваа седница не го констатиравте моето разрешување откако утрово доставив неотповиклива оставка и бевте обврзани да ја почнете оваа седница со таа констатација“,
рече Даути.
На ваквите нејзини наводи, собранискиот спикер кажа дека оставката ја добил пред седницата и дека ќе ја констатира на следната седница, закажана за 21 јануари, и пратеничката ќе може да го даде своето образложение.
„Сега го утврдуваме дневниот ред и на следната седница, која е закажана за 21 јануари, ќе имате време да дадете образложение. Ако сакате да го кршите Деловникот, во ред. Јас ви укажувам дека е спротивно со Деловникот“,
рече Гаши.
Во пленарната сала настана мешаница, бидејќи Даути опстојуваше на нејзиното барање, додека во исто време пратеници од ВМРО-ДПМНЕ од своите места довикуваа дека со тоа таа го крши Деловникот.
„Имаше можност да го земеш Деловникот и да го прочиташ членот 181 и ќе разбереше дека го кршите членот бидејќи седницата на која вие сте обврзани да ми дадете збор да ја образложам мојата оставка е токму оваа седница. Не можете вие насила да ме држите, г. Африм Гаши, не ме држете тука насила, не можеше ниту ти, Никола Мицевски, молчи таму, научете да го почитувате Деловникот и законите. Бездруго денеска тука ќе се слушне мојот глас и моето образложение за лошиот акт кој вие сте го направиле. Срам да ви е! Баравте мое разрешување, тоа разрешување само што настана и вие не можете насила тука да ме држите и затоа сакам да го искористам моето право да ви дадам образложение. Барам 15 минути да ја образложам мојата оставка. Јас сега имам збор, вие го кажавте вашиот збор. За да немаше потреба јас да излезам, требаше на почетокот на седницата да ми се даде збор. Ова е демократијата во Северна Македонија, ова се колегите кои сами себе се направиле судии“,
рече Даути упорно одбивајќи да ја напушти говорницата, додека пратениците од ВМРО-ДПМНЕ негодуваа.
Откако пред пултот каде што седи претседателот на Собранието излегоа неколку пратеници, Гаши даде пауза, за да се одлучи што да се прави понатаму.
По паузата, Гаши рече дека иако Деловникот е јасен и Даути со својата постапка го крши Деловникот, сепак, ќе се направи исклучок поради театарот.
„Врз основа на член 59 став 2 пратеникот оставката ја доставува лично на седница на Собранието и истата може да ја образложи. Повелете“,
рече Гаши, давајќи ѝ збор на пратеничката која доаѓа од редовите на Алијанса за Албанците на Зијадин Села, која е дел од коалицијата „Европски фронт“, предводена од ДУИ.
Пред да ја образложи оставката, пратениците на ВМРО-ДПМНЕ и на ЗНАМ од владејачкото мнозинство ја напуштија салата.
Даути, образложувајќи ја оставката, посочи дека тоа е врв на срамот што се случил во Собранието.
„Ако живеевме во нормална држава, тогаш ова седница немаше да се одвива и јас немаше да имам потреба да земам збор. Ова е врвот на срамот што се случил во Собранието и е директна закана кон еден избраник од граѓаните, како и држење под контрола на истиот. Моето дејствие за ставање на Законот за бранители е врз основа на членот 3, кој подразбира дополнителни услови како да дејствуваат институциите. Нема да прифатам различни услови на дејствување надвор од Деловникот. Избирам да дејствувам слободно, без условувања и да ги заштитам вредностите на демократијата и слободата. Така дејствував и кога го донесовме Законот за државјанство, кога искористувајќи ги сите механизми, го одблокиравме и донесовме законот“,
рече Даути.
Посочи дека и за Законот за бранители ги користила сите можности во согласност со Деловникот со цел да се подигне нивото на дебата во врска со потребата од третирање на страните од војната во 2001 година подеднакво.
„Зошто (Димитар) Апасиев и останатите пратеници од Левица во врска со Законот за бранители, не побараа точката да се стави на дневен ред? Јас ќе ја додадов точката на дневен ред, но се поставува прашањето зошто пратениците тоа не го побараа. Рокот за ставање на точката на дневен ред помина и мене не ми дозволуваше Деловникот да ја додадам таа точка. Овие 61 пратеници си играат ‘мејтап’ со власта“,
рече меѓу другото Даути.
Интерпелацијата за Даути, која во ноември ја поднесе Левица, а се најде на првата пленарна седница на законодавниот дом во новата година, ја поддржаа 61 пратеник. За интерпелацијата покрај пратеници на Левица гласаа и нивни колеги од владејачките ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ.
Прашањето што веднаш се отвори е дали по интерпелацијата Даути повеќе не треба да ја води оваа Комисија и на нејзино место треба да дојде друг пратеник од редовите на опозициската коалиција „Европски фронт“ предводена од ДУИ, бидејќи според распоредот во Собранието тоа место им припаѓа ним.
Претседателот на Собранието Африм Гаши пред два дена, односно на 14 јануари, исто како и во петокот, во писмена изјава до медиумите истакна дека изгласаната интерпелација нема правна последица.
„Важно е да се напомене дека интерпелацијата, по својата природа, не носи правни последици или ефекти. Мојата улога како Претседател заврши по завршувањето на процесот на интерпелација, како што се случи во случајот со интерпелацијата поднесена против мене пред неколку месеци“,
наведе Гаши во пишаната изјава.
Од опозицискиот Социјалдемократски сојуз на Македонија (СДСМ) претходно го го повикаа собранискиот спикер Гаши да каже кои се следните чекори што ќе се преземат откако во петокот на пленарна седница беше изгласана интерпелацијата на Даути. Според СДСМ, целата одговорност околу несвикувањето седница за Законот за бранители, што беше причина за поднесување на интерпелацијата од страна на Левица, и по усвоената недоверба за Даути е кај претседателот на Собранието.
Од ВМРО-ДПМНЕ, пак рекоа дека пратениците со гласањето на интерпелацијата донеле одлука дека Деловникот е прекршен и дека од тој момент претседателката повеќе нема морален кредибилитет да ја води комисијата.