Дали критиките кон претседателот Стево Пендаровски поради непотпишувањето на указот и игнорирањето на ставот на ЕУ дека носењето на последните измени на Законот за игрите на среќа со европско знаме е несоодветно, всушност, воопшто не се поврзани со грижа за оддалечување на обложувалниците и казината на најмалку 500 метри од училиштата, туку со интерес на ДУИ да се озакони нешто што претходно е направено со владини одлуки, а тоа е да се дозволи формирање на уште четири трговски друштва за видеолотарија и приредување електронски и интернет-игри на среќа? Ова е една од темите за разговор со вицепремиерот Артан Груби во „360 степени“ на МРТ 1.
360°: Дозволете да полемизираме околу ова и да ви ги кажам аргументите зошто вашата главна грижа не е оддалечување на казината и обложувалниците на најмалку 500 метри од училиштата, туку сосема нешто друго, а тоа е членот 7 ставот 3 од Законот за игрите на среќа. Еве зошто, за публиката да знае – до 2022 г., кога се носи владината одлука за основање ново трговско друштво за видеолотарија, во државата постои „Државна лотарија“ и „Државна видеолотарија“, во која „Државна лотарија“ е 51% сопственик и во која има друг приватен партнер и сето тоа е направено врз основа на сѐ уште актуелниот Закон за игри на среќа, конкретно на ставот што го споменувам во членот 7. Е, сега, дали од чиста мира пратеничката на ДУИ, Рина Ајдари, во април 2022 во Собранието бара автентично толкување токму на оваа одредба на членот 7 став 3 и притоа вели вака: Имајќи ја предвид содржината на одредбата од ставот 3 во наведениот член (се мисли на член 7) не е јасно дали тоа значи дека „Државна лотарија“ може да формира и повеќе трговски друштва… Во пракса се поставува дилемата дали во услови кога веќе е основано едно трговско друштво за приредување електронски игри на среќа согласно член 7 став 3 може преку заедничко вложување да се основаат и други трговски друштва за приредување електронски игри на среќа покрај постојното? Значи пратеничката на ДУИ, Рина Ајдари, во април 2022 г. иницира барање за автентично толкување, период кој коинцидира со владината одлука за тоа да се одобри формирање на уште едно трговско друштво, тоа сега се вика „Нова државна видеолотарија“, а пред неколку месеци Владата дозволи формирање на уште три нови трговски друштва. Значи, дополнително на постојните две до 2022 г., во последната година и пол се формирани нови четири.
Груби: Нови четири?
360°: Нови четири.
Груби: Кои се, зборувате за три онлајн и една видеолотарија?
360°: Да.
360°: Е, сега, зошто ако законот во членот 7 став 3 ви го дозволувало тоа – да ги формирате тие четири нови трговски друштва, пратеничкта Рина Ајдари од ДУИ барала автентично толкување баш на линијата на којашто го поставувам прашањето?
Груби: Значи, Министерството за финансии поднесе предлог-закон којшто Владата го усвои и по редовна постапка го достави до Собранието.
360°: Тоа е во 2021 година?
Груби: Да, и се блокираше од страна на ВМРО-ДПМНЕ во Комисијата за финансирање и буџет, ако не се лажам, неполни две години, при што мораше да се повлече законот и да се поднесе со европско знаменце и во скратена постапка за да се избегнат тие блокади од страна на ВМРО-ДПМНЕ за мотиви за коишто на сите им е јасно во јавноста, еве и вие ги кажавте самите. ВЛТ е основано во 2013 г., со ексклузивен монопол даден за следните 15 години за организирање игри на среќата, којшто потоа беше продолжен и не беше забележан од никого.
360°: Едно е прашањето на монополот.
Груби: Јасно, ќе дојдам и до вашето прашање. Откако ВМРО-ДПМНЕ го блокираше законот, пратеничката на ДУИ има поднесено барање за автентично толкување, за да добие мислење од Министерство за финанси зашто таква е процедурата – Собранието се обраќа до Владата, до ресорниот министер, ресорниот министер доставува мислење во однос на тоа прашање, се усвојува во Владата и оди во Собранието, каде што Министерството за финанси ги објаснува сите мотиви во однос на тој член којшто вие го споменувате.
360°: Е, сега, бидејќи го ставате во уста Министерство за финанси во мислењето на Владата на коешто сте вие потпишан во врска со барањето на Рина Ајдари за автентично толкување, Министерството за финансии никаде не се спомнува, тоа е став на Владата, и тоа е позитивно во однос на прашањето што го поставува Рина Ајдари, Владата, со ваш потпис и вели – да, може.
Груби: Е, сега, ваш потпис, знаете како ги ставате во контекст овие работи, мој потпис стои затоа што сум ја водел седницата на Владата, ама таму има сигурно 150 одлуки на Владата на таа седница, или 120, 130, 180… И, сега, точно, на таа каде што јас сум се погодил, а јас сум водел можеби половина од седницата на Владата.
360°: Ќе стигнеме понатаму кога ќе го видиме составот на управните и на надзорните одбори на новоформираните трговски друштва и ќе видиме зошто мислам дека е битно да кажеме дека сте потпишани вие на мислењето.
Груби: Ама знам, затоа што оваа тема не ја измислувате вие првпат, сум бил и на други интервјуа каде што разговаравме за ова прашање.
360°: За овој член и за овој став не ве прашал никој во детали?
Груби: За ова сме разговарале со многу новинари на многу медиуми, така? И тоа беше поради блокадата од страна на ВМРО-ДПМНЕ, потоа испадна дека е беспотребно затоа што се усвои повторно со европско знаменце. Формирањето на втора државна видеолотарија, информацијата е погрешна, затоа што е формирана и трета државна видеолотарија, која е самостојна и којашто Државната лотарија ја организира самата, а не е само втората државна видеолотарија, според нас е со цел да се демонополизира индустријата и да се либерализира.
360°: Но, вие велите – според нас. Прашањето е дали имате законска основа, дали законот во членот 7 став 3 ви го дозволувал тоа?
Груби: Согласно ставот на Минситерството за финанси, согласно ставот на законодавство, согласно ставот на управниот одбор, согласно ставот на надзорниот одбор, согласно одлуката на Владата – да.
360°: Ама немате автентично толкување донесено од Собранието?
Груби: Ама зошто е потребно автентично толкување?
360°: Е, па, зошто е иницирано, зошто е барано ако не е потребно?
Груби: Иницирано е зашто го блокираше законот ВМРО-ДПМНЕ.
360°: Добро и не е донесен ни закон ниту е усвоено автентично толкување, а вие влегувате во процедура врз основа на членот 7 став 3 да ги формирате тие нови трговски друштва?
Груби: Јас го знам ставот на ВМРО-ДПМНЕ и знам на што вие мислите – дека законот се носи за озаконување на тие одлуки коишто биле донесени на Влада, што е апсолутно неточно.
360°: Видете сега – нема да го дисркедитирате моето прашање со тоа што велите дека ова е став на ВМРО-ДПМНЕ.
Груби: Не, не, не реков…
360°: Не ми пречи тоа, работата е што прашањето е сосема кредибилно и релевантно.
Груби: Кредибилно и релеватно, и јас ви велам дека одлуката е донесена согласно одлуки на управен, надзорен, потврдена од Министерство за финансии, од сектор за законодавство од Влада.
360°: Што не значи дека е законска ?
Груби: Ама има други институци за тоа, не сум јас повикан да зборам за тоа.