Матео Мекачи, шефот на набљудувачката мисија на изборите на ОДИХР, вели дека клучните аспекти од изборниот процес бараат реформи од финансирање на кампања до еднаков пристап до медиумите за сите кандидати. Смета дека решавањето на прашањата поврзани со финансирањето на кампањата и еднаквите можности за медиумска застапеност ќе бидат во фокусот и во вториот круг од изборите на 2 ноември
Локалните избори одржани на 19 октомври беа конкурентни и на гласачите им овозможија вистински избор меѓу различни политички алтернативи, но беа засегнати од правни недостатоци, ограничени институционални капацитети и висока политичка поларизација. Ова денеска на заедничка прес-конференција го соопштија меѓународните набљудувачи за прелиминарните наоди и заклучоци за првиот круг од локалните избори што вчера се одржа во земјава.
Според заедничката набљудувачка мисија на Канцеларијата за демократски институции и човекови права на ОБСЕ (ОДИХР), Конгресот на локални и регионални власти на Советот на Европа и Европскиот парламент, изборите се одвивале во атмосфера на разочароност од политиката и широко распространети перцепции за корупција.
Матео Мекачи, шефот на набљудувачката мисија на изборите на ОДИХР рече дека иако изборната администрација генерално ги спровела подготовките ефикасно и во согласност со законските рокови, празнините во законодавството, застарената инфраструктура и ограничените ресурси негативно влијаеле врз нејзината работа.
„Беше добро да се види конкурентна кампања во изминатите недели и добро организиран, претежно мирен изборен ден, но и натаму остануваат загрижувачки недостатоците во изборното законодавство што го поткопуваат работењето на институциите“,
кажа тој.
Според него, основните слободи биле почитувани, а кандидатите можеле слободно да водат кампања, но биле забележани случаи на злоупотреба на јавни ресурси, како и притисоци врз вработени во јавниот сектор, заплашување гласачи и купување гласови, што предизвикало загриженост кај набљудувачите.
„Извештаите за притисоци, заплашувања и злоупотреба на јавни ресурси се спротивни на меѓународни стандарди и остануваат сериозен предизвик“,
кажа Мекачи.
Додаде и дека клучните аспекти од изборниот процес бараат реформи од финансирање на кампања до еднаков пристап до медиумите за сите кандидати. Смета дека решавањето на прашањата поврзани со финансирањето на кампањата и еднаквите можности за медиумска застапеност ќе бидат во фокусот и во вториот круг од изборите на 2 ноември.
„Јавните средства сочинуваат значаен дел од вкупното финансирање, но нивната распределба ги фаворизира поголемите партии, оставајќи само ограничени можности за малите партии и независни кандидати“,
рече тој.
Во извештајот од меѓународните набљудувачи се потенцира и дека правната рамка обезбедува техничка основа за демократски избори, но содржи многубројни празници што овозможуваат различни толкувања. Посебно внимание е посветено на одлуката на Уставниот суд од мај годинава, со која се укинати одредбите за бројот на потписи потребни за независни кандидати, како и на интервенцијата на Државната изборна комисија (ДИК) која бараше само два потписа за пријава.
Мисијата оцени дека интервенцијата на ДИК поставила преседан што го доведува во прашање принципот на поделба на власта.
Гобинт Ни Бимнехан, шефица на Делегацијата од Конгресот на Советот на Европа, смета дека денот на изборите бил генерално добро организиран, но без доволно учество на жените како кандидатки и недостиг на пристапност за гласачите со попреченост и постари лица.
Напомена и дека се забележани одредени застои во работењето на уредите за биометриска идентификација, што додаде дека треба да се надмине до следните избори.
Според неа, некои гласачи имале проблем со тоа во која кутија кое гласачко ливче треба да биде ставено. Препорача во иднина да се стават посилни бои за да може да се направи дистинкција.
Меѓународната мисија беше составена од 275 набљудувачи од 40 земји, меѓу кои 253 експерти на ОБСЕ/ОДИХР, 15 члена од Конгресот на Советот на Европа и седум европратеници.