Градоначалникот на Крива Паланка Сашко Митовски побара јавното обвинителство да отвори истрага за тешки дела против животната средина и природата, а побара одговорност и од надлежните во Државниот инспекторат за животна средина, како и од пратеникот Емил Спасовски кои со своите шпекулации и дезинформации ги довеле во заблуда граѓаните дека водата е безбедна
Претходно Министерството за животна средина и просторно планирање соопшти дека БУЛМАК 2016 ДООЕЛ Пробиштип подружница рудник „Тораница“, Крива Паланка е казнет со 200 илјади евра за инцидент во кој пукнала цевка преку која се доведува технолошката вода од таложникот за јамски води до погонот флотација, прекршок, кој е од трета категорија
Концентрацијата на олово во Крива Река е зголемена за десет пати повеќе од дозволеното, а за неколку стотици пати на цијанид, фосфор и азот, покажал извештајот од испитаните примероци на водата во реката еден ден по хаваријата во рудникот „Тораница“. За ова денеска на прес-конференција информираше градоначалникот на Крива Паланка Сашко Митовски, кој најави дека општината ќе бара кривична одговорност за загадувањето по повеќе основи.
Митовски нагласи дека ќе ги преземе сите активности во негова надлежност за што побрза санација од хаваријата, а ќе побара помош и од централната власт.
„Извештајот по направеното тестирање на квалитетот на водата во Крива Река покажува неверојато зголемени концентрации на штетни материи, а она што најмногу загрижува е десеткратно зголемено присуство и концентрација на тешки метали, поточно количината на олово присутно во водата. Дополнително за неколку стотици пати е зголемена концентрацијата на цијанид, фосфор и азот“,
рече Митовски презентирајќи извештај на акредитираната лабораторија „Технолаб“ од Скопје.
Тој го повика Јавниот обвинител итно да преземе мерки за санкционирање на сторителот согласно член 218 од Кривичниот законик, кој, како што рече, предвидува затворска казна од четири до десет години за оној којшто со непридружување до прописите за заштита на животната средина ќе го загади воздухот, почвата, водата, водна површина или водотек во поголем обем или на пошироко подрачје.
„Како резултат на ова загадување на Крива Река од страна на концесионерот на рудникот ‘Тораница’, загрозен е животот и здравјето на луѓето по текот на реките Тораница и Крива Река, како и флората и фауната. Загрозена е и почвата по текот на овие две реки, но и на река Пчиња на земјоделските насади кои се наводнуават од овие текови, а во ризик е ставен и сточниот фонд што се напојува од овие реки, со што се става во опасност и здравјето и животот на луѓето“,
рече Митовски.
Тој го повика јавниот обвинтител да постапи и согласно чл. 219 од Кривичниот законик со кој се предвидува одговорност и за оние кои ќе предизвикаат загадување на водата за пиење во извори, бунари, цистерни или резервоари за вода со оглед на тоа што водата од водотекот на Крива Река и Тораница понираат и во бунарите кои се користат за навднување или за пиење вода. Побара јавниот обвинител да постапи и по член 223 од Кривичниот законик со кој се предвидува казна затвор до три години за оној кој ќе загади вода за напојување на добиток.
„Од јавното обвинителство очекуваме дека ќе отвори истрага и по член 234 од Кривичниот законик кој се однесува на тешки дела против животната средина и природата, а во врска со претходно наведените кривични дела. Апелираме до сите надлежни институции да ги изведат пред одговорност и надлежните во Државниот инспекторат за животна средина, како и пратеникот Емил Спасовски кој со своите шпекулации и неаргументирани ставови на социјалните мрежи, но и во медиумите пласираа опасни информации дека не се работи за загадување без притоа да знаат или да имаат соодветно испитување на водата пред да ја стават во опасност јавноста со лажно тврдење дека водата е безбедна. Сметаме дека со ова тие директно ги довеле граѓаните кои ја користат оваа вода во опасност од труење или други компликации по нивното здравје. За ова повикуваме Јавниот обвинител да отвори истрага согласно член 355 од Кривичниот законик со кој се предвидува одговорност за доведување во заблуда од страна на службени лица“,
рече Митовски.
Претходно Министерството за животна средина и просторно планирање соопшти дека БУЛМАК 2016 ДООЕЛ Пробиштип подружница Рудник Тораница, Крива Паланка е казнет со 200 илјади евра за инцидент во кој пукнала цевка преку која се доведува технолошката вода од таложникот за јамски води до погонот флотација, прекршок, кој е од трета категорија.
„По извршен вонреден инспекциски надзор на ден 24 март годинава од страна на Државниот инспекторат за животна средина, утврдено е дека од страна на БУЛМАК 2016 ДООЕЛ Пробиштип подружница Рудник Тораница, Крива Паланка согласно член 212-ж став (1) точка 16 и став (2) од Законот за животна средина е сторен прекршок од трета категорија при што гореименуваниот сторител е согласен за поведување на постапка за спогодување согласно Законот за животна средина пред Комисијата за спогодување при Министерството за животна средина и просторно планирање“,
информираа од МЖСПП.
Од Министерството појаснуваат дека според известување од страна на БУЛМАК, на 14 март во период од 06:30 до 07:00 часот се случил инцидент поради пукање на цевка преку која се доведува технолошката вода од таложникот за јамски води до погонот флотација, која не содржи хемиски средства бидејќи е истечена пред да дојде во погонот на флотација и содржи само механички онечистувања, односно е заматена. БУЛМАК известил дека во меѓувреме дефектот се санира и е сопрено истекувањето на водата.
„Со потпишување на записник сторителот се согласува за поведување на постапка за спогодување согласно член 212-г од Законот за животната средина. Предвидената прекршочна глоба за големи трговци согласно регистрацијата во Централен Регистар на РСМ во овој случај за правниот субјект е максимална и изнесува од 180 000 до 200 000 евра во денарска противвредност, односно максимални 10 000 евра во денарска противвредност за одговорното лице“,
велат од Министерството.
Инцидентот со хаваријата се случил на 14 март, а инспектор за животна средина на рудникот „Тораница“ направил увид истиот ден и констатирал дека има само заматување, односно механичко онечистување.
Но, поради бурните реакции и загриженоста на населението, градоначалникот на Крива Паланка Сашко Митовски, ангажирал приватна и независна лабораторија за земање мостри од Крива Река која констатирала излевање на опасна течност во водите на реката со алармантно присуство на тешки метали: олово, арсен, цијанид.