Во повеќето изборни единици победникот ќе се знае дури по вториот круг на 7 јули. Макрон останува претседател во секој случај. Во собранието влегуваат кандидатите кои ќе освојат апсолутно мнозинство во првиот круг, но во повеќето изборни единици победникот ќе се знае дури по вториот круг на 7 јули
Екстремнодесничарската партија Национален фронт на Марин Ле Пен победи во првиот круг од парламентарните избори во Франција, покажаа излезните анкети, но непредвидливиот конечен резултат ќе зависи од изборните сојузи создадени пред вториот круг следната недела.
Национален фронт освои околу 34 отсто од гласовите, според излезните анкети на Ипсос, Ифоп, Опинион веј и Елабе (Ipsos, Ifop, OpinionWay и Elabe).
Тоа е резултат што ја става партијата пред левичарските и центристичките ривали, вклучително и сојузот „Заедно“ на претседателот Емануел Макрон, чиј блок освои 20,5-23 проценти. Анкетите предвидуваа дека „Нов народен фронт“, набрзина составена левичарска коалиција, ќе освои околу 29 отсто од гласовите, како што покажуваат и излезните анкети.
Од резултатите од гласањето, кои беа постигнати со висока излезеност и се во согласност со анкетите пред изборите, тешко е да се предвиди дали антиимигрантскиот, евроскептичен национален собир ќе успее да формира влада заедно со проевропскиот Макрон.
Во повеќето изборни единици победникот ќе се знае дури по вториот круг на 7 јули. Макрон останува претседател во секој случај. Во собранието влегуваат кандидатите кои ќе освојат апсолутно мнозинство во првиот круг, но во повеќето изборни единици победникот ќе се знае дури по вториот круг на 7 јули.
Марин Ле Пен од Национален фронт важи за сериозен противник на следните претседателски избори.
Како ќе изгледа вториот круг од изборите?
Французите го избираат Parlement français (францускиот парламент) на многу специфичен начин. Парламентот се состои од два дома – Сенат и Национално собрание. Сенатот се избира со индиректни гласови (претставниците се избираат од највисоките претставнички тела) и ги претставува територијалните единици на регионите и провинциите, како и граѓаните на Франција кои живеат во прекуокеански територии. Има 18 региони, како и покраини (13 се наоѓаат во европска Франција, а пет се француски прекуморски територии).
Претставниците во Националното собрание се избираат директно на избори. Макрон само го распушти Националното собрание, а Французите избираат 577 пратеници во првиот и вториот круг (7 јули) според принципот во секоја изборна единица да се избира по еден претставник.
Тие ќе бидат избрани според единствениот изборен систем, кој го применува само Франција – апсолутно мнозински изборен систем. Иако теоретски избори може да се одржат само во еден круг, секогаш се потребни два за да се избере нов претставник. Правилата на првиот круг се релативно едноставни. Победник е кандидатот што освоил повеќе од 50% од гласовите, под услов тоа да биде најмалку 25% од запишаните избирачи во таа изборна единица.
Бидејќи е невозможно да се постигне апсолутно мнозинство, неопходно е да се оди во вториот круг. За разлика од другите демократски земји, каде што двајцата кандидати со најмногу гласови одат во вториот круг, во апсолутно мнозинскиот изборен систем, во вториот круг оди секој што освоил повеќе од 12,5 отсто од гласовите во првиот круг.
Со оглед на бројот на партиите и расцепканоста на гласачкото тело, дури има одредба во изборниот закон – доколку ниту еден од кандидатите не успее да го помине прагот од 12,5%, двајцата кандидати со најмногу гласови во првиот круг одат во втор круг. Теоретски, во вториот круг можат да влезат дури осум кандидати, но во пракса обично има тројца или четворица. Многумина може да одлучат да се повлечат и да поддржат друг кандидат поради што исходот од вториот круг од изборите во Франција ќе зависи од политичките договори и реакцијата на гласачите.
За да не оди во третиот круг, во вториот круг победува кандидатот што ќе добие најмногу гласови – релативно мнозинство. Во овој поглед, вториот круг е сличен на британските парламентарни избори, но Британците одлучуваат сè во еден круг.
Многубројни можности за коалиции
Фактот што победува кандидатот со релативно мнозинство отвора многу можности за принципиелни и непринципиелни коалиции. Сродните политички партии се принудени да коалицираат пред вториот круг и да номинираат заеднички кандидат за да не победи спротивната политичка опција. Така, апсолутниот мнозински изборен систем го намалува бројот на кандидати пред вториот изборен круг.
За да се постигне ова, изборниот закон овозможува кандидатите да се повлечат од учество на изборите до вториот круг, што потоа во голема мера го менува односот на силите. Најчесто кандидатот што добил помал процент од гласовите се откажува, но нема правила.