Што се однесува до суштината, Извештајот е многу сеопфатен и е на 120 страници, додаде Гир. Во делот на политичките критериуми, документот нотира дека С Македонија продолжува да ги засилува своите напори за да ја зацврсти демократијата, додека се соочува со одредени предизвици во областа на владеењето на правото
Извештајот на Европската комисија се стреми кон тоа да даде јасна и објективна оценка за напредокот на земјата. Иако потенцира одредени области каде што е постигнат напредок, тој е многу искрен за одредени области во кои не е постигнат напредок или, пак, има ограничен напредок, особено во оние области кои ние ги сметаме за толку важни што ги опишуваме како дел од основите во пристапните преговори, како што се владеењето на правото, борбата против корупција, реформите на јавната администрација и основните човекови права, изјави евроамбасадорот Дејвид Гир на заедничката прес-конференција во Владата со вицепремиерот за европски прашања Бојан Маричиќ по повод Извештајот на ЕК за Северна Македонија за 2023 година.
„Извештајот е искрен, но правичен. Со тоа ние сакаме да ги охрабриме властите, државните институции, како и сите политички актери да направат многу повеќе за да ги унапредат реформите во интeрес на граѓаните и во интерес на патот кон членство во ЕУ“,
рече Гир.
Извештајот, кој го покрива периодот од доцната есен 2022 година до летото 2023 година, потенцира Гир, доаѓа во контекст кога имаме значајна динамика во проширувањето, особено по незаконската руска агресија во Украина, при што, како што нагласи, сите разбираме дека проширувањето е во наш заеднички интерес, бидејќи се работи за просперитет, демократија, но и за стабилност и безбедност. Потврда за тоа се, рече евроамбасадорот, вчерашните историски препораки за почеток на преговорите со Украина и Молдавија.
„Сакаме Северна Македонија да ја искористи оваа динамика. Извештајот доаѓа и во контекст на можности особено со предлогот на Комисијата за Планот за раст за Западен Балкан. Сакаме Северна Македонија да ја искористи оваа можност“,
рече Гир.
Што се однесува до суштината, Извештајот е многу сеопфатен и е на 120 страници, додаде Гир. Во делот на политичките критериуми, документот нотира дека С Македонија продолжува да ги засилува своите напори за да ја зацврсти демократијата, додека се соочува со одредени предизвици во областа на владеењето на правото.
Гир, читајќи ги критиките од Извештајот, посочи на продлабочената политичка поларизација во општеството, што доведува до блокирање на Собранието, како и на злоупотребата на „европското знаменце“ за носење на некои законски решенија кои не се поврзани со ЕУ-реформите, пред сè нагласувајќи ги измените во Кривичниот законик и измените во неколку закони поврзани со изградбата на автопатите на „Бехтел и Енка“.
„ЕУ бара консензус токму за клучните реформи“,
порача тој.
Во делот на владеењето на правото, рече Гир, не е постигнат напредок, а ја спомна и недовербата на судиите во институцијата. И во делот на корупцијата не е постигнат напредок, додаде евроамбасадорот. Има загриженост за корупција на високо ниво, дециден беше Гир, а измените во Кривичниот законик ја намалија казнивоста за некои дела, што доведе и до побрза застареност.
Вицепремиерот Бојан Маричиќ на прес-конференцијата посебно го поздрави Планот за раст на економиите на земјите од Западен Балкан, со што се воведува и една нова дополнителна динамика во процесот на интеграција во ЕУ.
„За првпат имаме резервирани пари поврзани со реформите. Шест милијарди евра за целиот наш регион од кои една милијарда евра може да биде на располагање на РСМ. Планот за раст ќе ги засили нашата и регионалната економија, а со тоа и побрзо ќе се намалуваат значајните разлики со економиите на земјите членки од ЕУ“,
рече Маричиќ.
Со планот за раст, додаде тој, се овозможува пристап до европскиот заеднички пазар. Тоа значи дека нашите производи и услуги ќе почнат да се пласираат на единствениот европски пазар под исти услови, како и државите членки на ЕУ и пред нашето официјално членство во ЕУ.
„Планот за раст е резултат на нашите барања и заложби. Ние веќе подолго време како држава кандидат баравме од ЕУ, а бараа и другите држави од регионот, да може да користиме придобивки и можности од зачленувањето во ЕУ и пред да станеме членка, односно додека траат преговорите. Се сеќавате дека тоа беше и тема на забрзана интеграција или повеќе интеграција пред членство веќе подолг период. Заедничка цел, наша и на ЕУ, е до април 2024 година да се направи и прв трансфер на средства кон Северна Македонија и кон другите земји во регионот на Западен Балкан. Тоа значи дека ако продолжиме и забрзаме со реформите и со процесот на интеграција, првиот трансфер од овој нов пакет веќе може да го имаме за пет месеци од сега“,
рече Маричиќ.
Планот за раст е финансиска, но и политичка инвестиција на ЕУ во Северна Македонија и во нашиот регион, нагласи вицепремиерот Маричиќ.