„Македонската академија на науките и уметностите од 91 вработен, 90 се Македонци, само еден е Албанец и нема ниту еден од друга етничка заедница. Јавните државни претпријатија, како МЕПСО, ЈП за стопанисување со станбен и деловен простор, каде што етничката заедница е крајно непочитувана и е под 10 отсто, односно има само шест отсто од албанската етничка заедница, а под еден отсто на турската етничка заедница. Не е подобра состојбата во Врховниот суд, кабинетот на претседателот на државата и во Секретаријатот на Владата“, вели народниот правобранител
Мал е бројот на институции од јавниот сектор, установи или единици на локалната самоуправа што го почитуваат начелото за соодветна и правична застапеност, за разлика од оние што не ги задоволуваат законските норми. Ова денеска на прес-конференција го соопшти народниот правобранител Насер Зибери нагласувајќи го Посебниот извештај за 2023 година, кој се однесува на следењето на примената на начелото за соодветна и правична застапеност во јавниот сектор.
„Постои мала процентуална застапеност на помалите етникуми и во раководниот кадар на институциите. Во институциите, установите, локалната самоуправа и кај субјектите формирани од неа, вработени се Македонци или евентуално од втората по големина, албанската етничка заедница, а од ромската, турската и бошњачката заедница, кои се помали, нема или има многу мал број вработени во јавниот сектор“,
рече Зибери.
Со соодветна и правична застапеност што ја отсликува реалната состојба на бројот на населението по етничка структура, според Зибери, може да се пофали Собранието, неколку министерства и неколку единици на локалната самоуправа.
„Има многу институции каде што се отстапува од правилото. И при објавување на минатогодишниот извештај ги цитирав по име. Промена и подобрување нема. Така, Македонската академија на науките и уметностите од 91 вработен, 90 се Македонци, само еден е Албанец и нема ниту еден од друга етничка заедница. Јавните државни претпријатија, како МЕПСО, ЈП за стопанисување со станбен и деловен простор, каде што етничката заедница е крајно непочитувана и е под 10 отсто, односно има само шест отсто на албанската етничка заедница, а под еден отсто на турската етничка заедница. Не е подобра состојбата во Врховниот суд, кабинетот на претседателот на државата и во Секретаријатот на Владата“,
вели народниот правобранител.
Упати критика за недоволната застапеност на лица од немнозинските заедници на раководни работни места, како албанската – 18 отсто, турската – 1,6 отсто, а особено ромската етничка заедница. Така, од вкупниот број лица на раководни работни места во јавниот сектор, само 0,3 отсто се Роми.
„Кај останатите етнички заедници како македонската, влашката и српската заедница застапеноста на раководни позиции процентуално е повисока како во однос на процентот на резидентното население така и во споредба со бројот на вработените од овие заедници во јавниот сектор. Тоа ја потврдува несоодветната примена на начелото насоодветна и правична застапеност на останатите заедници“,
кажа Зибери.
Според него, застапеноста на Македонците во 2022 година во јавниот сектор била 71,9 отсто, додека за 2023 година е 71,6 отсто, што претставува намалување од 0,3 отсто во споредба со претходната година, но е поголем за 13,16 отсто во споредба со резидентното население во земјата според резултатите од последниот попис на населението во 2022 година.
„Застапеноста на Албанците во 2022 година била 21,4 отсто, додека оваа извештајна година таа е со 21,7 отсто, што претставува пораст од 0,3 отсто, но е помала за 2,6 проценти во споредба со резидентното население во земјата. Мало зголемување има кај турската заедница, додека ромската, српската и влашката етничка заедница се со ист степен на застапеност во 2022 и 2023 година. Мал пораст од 0,1 отсто има кај бошњачката заедници, но недоволно во споредба со резидентното население“,
вели тој.
За „балансерот“, народниот правобранител упати апел до извршната и законодавната власт да се забрза постапката за негово законско регулирање, со што ќе се обезбеди соодветен инструмент што ќе го обезбеди и регулира ова право, запазувајќи ги истовремено и принципите на стручност и компетентност.