Апелацискиот судија Енвер Беџети и високиот функционер на ДУИ, Артан Груби, од неделава се на т.н. црна листа на САД. Причината? Примиле мито за да застари предметот „Таргет-Тврдина“ за обвинетиот Сашо Мијалков
Во следните редови се наоѓа хронологија на поврзани настани кои доведоа не само навистина да застари „Таргет-Тврдина“, туку и никој да не сноси сериозна одговорност за тоа. Се до пред неколку дена
Клопчето почна да се одмотува во Декември 2022 година…
„Апелација ја укина пресудата за масовното прислушување и уништувањето на опремата во УБК“,
извести ТВ Сител на 16 декември 2022 година.
„Судењето за масовното прислушување ќе почне од почеток“,
извести ТВ Канал 5 на 16 декември 2022 година.
Одлуката возбуди многу духови, па Судскиот совет одржа итна седница и по неколку дена отиде во работна посета.
Според тогашното објаснување на Апелација, предметот го добиле на 8 октомври 2021 година и веднаш бил распределен кај судијата известител Енвер Беџети.
По четири дена тој го пратил на мислење до Вишото јавно обвинителство, а одговорот со предметот го добил на 30 ноември 2021 година.
Три месеци подоцна, на 7 март 2022 година, е одржана јавна седница.
По јавната седница, биле потребни дури девет месеци за да се донесе одлуката на 5 декември 2022 година.
Јануари 2023
Работната група на Судскиот совет носи заклучок со кој имплицира намерно одолговлекување на постапката.
„Со постапувањето во овој предмет, од страна на судот, се создадени услови за евентуално застарување во оваа постапка, што е сериозна повреда на Законот за кривична постапка, поради непочитување на роковите за донесување на одлука“,
изјави членката на Судскиот совет, Тања Чачарова – Илиевска, на седница на Судскиот совет во јануари 2023 година.
Март 2023
Тоа што е на тапет, не го спречува судијата Енвер Беџети да се кандидира за врховен судија.
Добива само четири гласа и не е избран за позицијата. Но, не е избран и ниту еден друг кандидат.
„Член на Советот отворено ми кажа дека имало, услoвно кажано, некакво пазарење, во смисла – поминете ги прво нашите, па потоа ќе ги поминеме вашите. Меѓутоа, кога дошло на ред да се гласаат, условно речено, ‘спорните кандидати’, не биле поминати нивните, па ни ‘нашите’, така што во таа ситуација се избраа само двајца граѓански судии, а двајца кривичари не беа избрани“,
изјави за „360 степени“ новинарот на „БИРН“, Васко Маглешов.
Април 2023
Набргу потоа претседателката на Судскиот совет, Весна Дамева, покренува иницијатива за формирање комисија за утврдување одговорност на судијата Енвер Беџети, за држење на предметот „Таргет-Тврдина“ во фиока, со цел да застари.
Комисијата треба да биде во состав: Весна Дамева, Селим Адеми и Ханиф Зендели. Но, двајцата членови Албанци побарале изземање од процесот на одлучување.
„Адеми и Зендели се изјасниле дека сакаат да бидат изземени од таа комисија. Едниот поради тоа што веќе соработувал со судијата, имал порано контакти, па не сакал да делува пристрасен. А, во вториот случај, објаснувањето било дека поради сè што се случило, сака да се изземе од таа позиција. Меѓутоа, се поставува прашање – како, ако побарале да се изземат од работата на комисијата, (претходно н.з.) гласале на седницата за истиот тој кандидат за врховен судија, за којшто има отворено постапка за утврдување на одговорност? Значи, во едниот случај не се изземаат, во другиот случај се изземаат, што го отвора прашањето дека сите случувања околу Судскиот совет придонесоа веќе да почне да им работи, условно речено, совеста. Меѓутоа, во секој случај, постои дискрепанца меѓу нивното одлучување, еднаш гласаат ‘за’, другпат ‘против’“,
изјави за „360 степени“ новинарот на „БИРН“, Васко Маглешов.
Набргу по обидот за формирање на комисија, порталот СДК на 25 април објавува текст со наслов „Војна во судскиот совет за судијата Енвер Беџети – се собираат гласови за разрешување на претседателката Дамева ако го стави на дневен ред барањето за негова одговорност на „Таргет-тврдина“.
„Како што дознава САКАМДАКАЖАМ.МК, пред неколку дена на колегиум во Судскиот совет иницијативата била блокирана од членови, предводени од потпретседателот Селим Адеми и Миљазим Мустафа, кои барале место иницијативата да оди веднаш на седница и веднаш да се формира тричлена комисија, како за останатите судии за кои досега се барало одговорност, таа времено да се стопира“,
објави СДК.МК на 25 април 2023 година.
Веќе следниот ден по објавата на СДК, Весна Дамева беше разрешена и тоа под диригентската палка на потпретседателот Селим Адеми. За разрешувањето на Дамева гласаа седум члена на Судскиот совет.
- Селим Адеми;
- Миљазим Мустафа;
- Ханиф Зендели;
- Мирсад Суроји;
- Сашко Георгиев;
- Лорета Георгиева и
- Павлина Црвенковска.
Привремен претседател на Советот станува Селим Адеми.
Мај 2023
Но, само неколку дена подоцна Судскиот совет ќе ја повлече првичната одлука за разрешување на Дамева, за веднаш потоа да и изгласа недоверба со девет гласа.
Со осум гласа, за нов претседател е избран Сашко Георгиев.
„360°: Последната фаза на заплет на случувањата во Судскиот совет почна со случајот со апелацискиот судија Енвер Беџети кој девет месеци во фиока го држеше предметот „Таргет-Тврдина“. Но, наместо иницијативата за негова одговорност да се најде на дневен ред на Судскиот совет, наеднаш една група членови во Советот, предводена од тогашниот заменик-претседател Селим Адеми, иницираше ваша смена. Дали од денешна дистанца ви е јасно што беше намерата на иницијаторите на вашата смена, а поврзано со случајот со Енвер Беџети?
Дамева: Значи, причините за моето разрешување ѝ се познати на јавноста, не бегам од тоа што претходно сум го изјавила и ќе останам на тоа, но повторно ќе напоменам, како што и кажав при моето заминување – со моето разрешување ќе бидат задоволни одредени лица од политиката. И, апсолутно, кои биле причините, какви биле причините, јас го имам моето лично мислење и ќе го задржам за себе, а останатите доволно си знаат“,
изјави Весна Дамева, претседателка на Судскиот совет, во интервју за „360 степени“.
Септември/Октомври 2023
Веднаш по завршувањето на летото, Собранието донесе измени на Кривичниот законик со што се намалија казните за злоупотреба на службената положба.
Тоа, во комбинација со одолговлекувањето, доведе до застарување на сите дела против Сашо Мијалков во случајот „Таргет-Тврдина“.
Ноември 2023
Еден месец откако Мијалков куртули од „Таргет-тврдина“, на дневен ред на Судскиот совет дојде извештајот на комисијата за работата на судијата Енвер Беџети.
И тој ќе куртули, но од разрешување, бидејќи така мислело мнозинството членови на Судскиот совет. Казната за него е 20% од плата на шест месеци.
Еве како тогашниот претседател на Советот, во интервју за „360 степени“, објаснуваше зошто не бил разрешен судијата Енвер Беџети.
2:12 – 3:52
360: Дали беше таков предлогот на комисијата којашто го доби предметот на разгледување. Тоа е тричлена комисија од Судскиот совет?
Ќе појаснам, да биде појасно. По стариот закон за Судскиот совет оваа тричлена комисија имаше предлог до советот. Сега по новиот закон, од 2019-та година, оваа комисијата не дава предлог туку изготвува фактички извештај за фактичката состојба од настаните кои се предмет на оценка односно од барањето коешто се бара одговорност од судијата. Така што, предлог нема од судијата, но согласно законот е предвидено дека по изнесената фактичка состојба, согласно законот, се донесува одлука којашто одлука со најмалку 7 гласа се запира постапката. Во овој случај не е запрена постапката со 7 гласа, туку се продолжува понатаму. Согласно законот одиме по редослед. Со 8 гласа, најмалку 8 гласа, е потребно за да се донесе одлука за разрешување на судијата. Во овој случај немаше осум гласа. Кога е ваква состојбата се продолжува, согласно законот, за да се оди прво со дисциплинските мерки коишто се изразени во парична казна, од 15 до 30 отсто и најмалата казна е изрекување јавен укор или опомена. Во случајот осум гласа доби 20 отсто од платата за шест месеци.
360: За да бидеме јасни. Кога гласавте за евентуално разрешување на судијата, резултатот беше убедливо против разрешување. Така?
Па, може да се согласам“,
изјави Сашко Георгиев, поранешен претседател на Судски совет, во интервју за „360 степени“ емитувано на 27 ноември 2023 година.
Декември 2023
Случајно или не, само еден месец откако и Мијалков и Беџети, секој на свој начин, куртулија од „Таргет-Тврдина“, Управниот суд пресуди дека Весна Дамева била незаконски разрешена и ја врати на функцијата. И покрај тоа, останаа да важат одлуките донесени во периодот додека таа не беше претседателка, иако, според судот, беше отстранета противзаконски.
Декември 2024
И, кога целата оваа приказна беше на работ да замине во заборав, на неа потсетија Соединетите Американски Држави.
Го ставија и судијата Енвер Беџети и високиот функционер на ДУИ, Артан Груби, на т.н. црна листа. Објаснувањето е – Вашингтон има докази дека тие примиле поткуп за да застари „Таргет-Тврдина“ за Сашо Мијалков.
На прашањето, дали ќе ги дадат доказите на македонските власти, амбасадорката на САД, Анџела Агелер, порача:
„Доказите кои Вашингтон ги разгледува, кои ние бевме во можност да ги прибереме овде во земјата и во Вашингтон, беа лесно достапни… Од нас, со закон се бара да ги назначиме и санкционираме оние индивидуи за кои имаме силни докази за корупција. Што ќе се случи потоа, зависи од органите на прогонот и на судството во земјата. Но, ќе кажам, ако можевме ние да ги собереме овие докази, можат и тие“,
изјави амбасадорката на САД во земјава, Анџела Агелер.
„Од нас, со закон се бара да ги назначиме и санкционираме оние индивидуи за кои имаме силни докази за корупција. Што ќе се случи потоа, зависи од органите на прогонот и на судството во земјата. Но, ќе кажам, ако можевме ние да ги собереме овие докази, можат и тие.“