Во мислењето усвоено денеска Венецијанската комисија ги повикува властите на Македонија да го преиспитаат Законот за употреба на јазиците преку консултации со сите засегнати страни, пишува во соопштението објавено на интернет-страницата на Комисијата.
Правни експерти на Советот на Европа подвлекуваат дека во споредба со законот од 2008 година, новиот закон значително ја проширува употребата на албанскиот јазик и во многу аспекти ги надминува европските стандарди утврдени со Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства и Европската повелба за регионални и малцински јазици, се наведува во соопштението.
И додека ја поздравува подготвеноста на властите за подобрување на јазичната состојба на заедниците, Венецијанската комисија смета дека во одредени области новиот закон може да оди предалеку со наметнување нереални правни обврски за јавните институции, особено во врска со употребата на албанскиот јазик во судска постапка, придружено со тешки санкции за непочитување и можност за повлекување на судските одлуки во случај на недостаток на превод и толкување во текот на постапката.
Според мислењето на Венецијанската комисија, овој пристап би можел значително да го забави функционирањето на целото судство, ризикувајќи сериозни нарушувања на правото на фер судење, загарантирано со Европската конвенција за човекови права. Комисијата понатаму нотира дека законот е нејасен во однос на тоа кои одредби се однесуваат само на албанскиот, а кои и на јазиците на други заедници.
Венецијанската комисија дава неколку препораки до властите во Северна Македонија, особено за напуштање на одредбите за двојазичноста во судските постапки. Исто така, препорачува обврската за употреба на албанскиот јазик во внатрешна и меѓуинституционална комуникација меѓу административните службеници, да се ограничи на писмените службени комуникации или да биде одложено додека не стане реално соодветното спроведување на таа одредба.
Што се однесува до спроведувањето на паричните санкции, правните експерти на Советот на Европа посочуваат дека треба да се одложат се додека не се измени законот за да се обезбеди доволно правна јасност, да се намалат износите на казните, како и да се воведе елементот на грешка и принципот на пропорционалност.
Властите се повикуваат и да направат анализа за спроведувањето на законот од 2008 година и проценка за влијанието на новиот закон за јазици за буџетот и човечките ресурси.
Целиот текст на мислењето на Комисијата ќе биде објавено на 9 декември.
„360 степени“ уште во ноември 2017 година ја отвори дилемата за применливоста на одредбите за судството од новиот закон за јазиците.