Неприфатливо е во денешна Европа десетици новинари да се физички напаѓани, самоволно затворени, па дури и убиени, а одговорните за овие злосторства најчесто поминуваат неказнети. Заканите, вознемирувањето, законските и административните ограничувања и непотребните политички и економски притисоци врз новинарите се вообичаени, се вели во извештајот на ПССЕ посветен на заканите за слободата на медиумите и безбедноста на новинарите во Европа на известувачот Џорџ Фулкес.
Во однос на медиумското опкружување како целина, ПССЕ го спомна случајот со Северна Македонија: дури и ако работата на новинарите останува прилично тешка и несигурна, оваа земја членка се издвојува од 2018 година од другите земји од поранешна Југославија преку намален притисок и гонење на новинарите.
„Треба да го поздравиме охрабрувачкиот напредок постигнат во Северна Македонија, каде што притисокот и гонењето на новинарите значително се намалија“,
стои во документот.
Во извештајот се споменуваат неколку примери од 2017 година.
„На 18 февруари 2017 година, двајца новинари на порталот А1он, Александар Тодевски и снимателот Владимир Желчевски, беа претепани во Скопје додека покриваа демонстрации пред парламентот. Новинарот на НоваТВ, Борјан Јовановски, бил навреден и плукан во лицето. На 27 април 2017 година, за време на националистичките демонстрации во Скопје, беа нападнати Димитар Тануров, новинар на интернет-новинската агенција Мета и Никола Ордевски, снимател на новинската агенција ‘Макфакс’. Вкупно на 21 новинар им биле упатени закани или им било попречено известувањето на местото на настанот. Има случаи и на закани и вознемирување на Твитер, Фејсбук итн“,
стои во извештајот.
Известувачот исто така нотира: „Поранешниот лидер на партијата ВМРО-ДПМНЕ, Никола Груевски, во февруари 2017 година покрај серијата напади врз медиумите, ги опиша своите противници како предавници, а на 28 февруари истата година двајца новинари беа претепани во Скопје и никој не беше гонет“.
Во извештајот на ПССЕ ретки се земјите кои се поштедени од критиките и во кои не е забележано насилство или притисок врз новинарите.
Во предложената резолуција ПССЕ го поздравува досега конструктивниот став на голем број на земји членки кон Платформата на СЕ за новинарите. На пример, Франција и Украина воспоставија механизми за да координираат соодветен одговор на предупредувањата и да најдат решенија. Во Холандија обвинителството, полицијата и печатот склучија договор за усвојување на превентивни мерки и да ги координираат одговорите на акти на насилство.
Фулкес смета дека сите земји членки на Советот на Европа мора ефикасно да ја гарантираат безбедноста на новинарите, да создадат средина погодна за слобода на медиумите и да спречат злоупотреба на законите или нормативните одредби што можат да влијаат на таа слобода, без која не постои и нема демократија. Правото на новинарите да ги заштитат своите извори мора да биде загарантирано, полициското насилство врз новинарите мора да биде осудено и санкциите против слободата на медиумите мора да бидат обесхрабрени.
Платформата на Советот на Европа за зајакнување на заштитата на новинарството и безбедноста на новинарите е основна алатка за соработка која помага да се анализира состојбата во земјите членки и да се идентификуваат позитивните и негативните трендови. Земјите-членки мораат брзо и ефикасно да одговорат на сигналите издадени од Платформата и да соработуваат со добра волја.