Унгарскиот премиер го блокира усвојувањето на ЕУ-буџетот додека не се ослободат речиси 12 милијарди евра замрзнати фондови за Унгарија и предупредува на политички и економски ризици за Унијата
Унгарскиот премиер Виктор Орбан повторно ја става Европската Унија пред тежок политички предизвик, јасно укажувајќи дека нема да го поддржи новиот седумгодишен буџет на ЕУ доколку Унгарија не ги добие замрзнатите средства што ѝ припаѓаат од европските фондови. Орбан нагласува дека одлуката за буџетот за 2028–2034 мора да биде едногласна и дека тој ќе искористи вето ако Брисел не ја промени политиката спрема неговата земја.
„Ратификацијата на новиот седумгодишен буџет бара едногласна одлука. Сè додека не ги добиеме преостанатите (замрзнати) фондови, нема да има нов ЕУ-буџет,“
изјави Орбан на политички настан во Баиле Тушнад, Романија.
Освен финансискиот аспект, Орбан ја обвини Европската комисија дека преку условување на исплата на средствата се обидува да влијае врз домашната политика и резултатите од следните избори во Унгарија, „наметнувајќи проукраинска и пробриселска влада“. Тој предупреди дека ваквата политика на Брисел не ја зајакнува, туку го поткопува угледот и влијанието на ЕУ, а европските лидери ги изложува на опасност од трговска војна со САД, што „Европа не може да ја добие“.
Клучната причина за замрзнувањето на милијардите евра европски фондови за Унгарија се нерешените спорови за владеење на правото, слободата на медиумите и почитување на демократските стандарди. Европската комисија инсистира на исполнување на т.н. „супер-мајлстонес“ – специјални критериуми кои треба да обезбедат реформи и усогласување со европските вредности.
Со оваа цврста позиција, Орбан покажува дека е подготвен да го користи своето право на вето како главно оружје – и не првпат – во уцената кон ЕУ, барајќи гаранции за деблокирањето на речиси 12 милијарди евра и континуирано европско финансирање без политички условувања.
Како одговор, во Брисел се разгледуваат механизми за зајакнување на контролата врз распределбата на средствата и за евентуално заобиколување на вакви блокади, како и можност за суспендирање на правото на вето – но ова се долги и сложени правни процеси кои бараат широк политички консензус.
Политичката криза околу буџетот покажува до кои граници може да оди спорот меѓу националните влади и европските институции, посебно кога се во прашање пари, суверенитет и иднината на европската демократија. Уште еднаш, Орбан ја наметнува својата агенда како тест за системот на консензус и можностите за европска солидарност, наспроти националните интереси и политички калкулации.