Фактот дека еден поединец може да има многу позитивни и ставови без предрасуди за една малцинска група, но негативни ставови или предрасуди кон друга, значи дека во суштина предрасудите се засноваат на научени верувања, ставови и чувства кои може да подлежат на промени, посочуваат од Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС)
Жените, лицата со посебни потреби и возрасните луѓе уживаат позитивни чувства од мнозинството граѓани во земјава, додека, пак, од друга страна, лицата кои припаѓаат на ЛГБТИ-заедницата се соочуваат со директни предрасуди и негативни чувства од македонските граѓани.
Ова го покажуваат резултатите од последното истражување на Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС) за „Ставовите и искуството со предрасуди, социјална дистанца и еднаквост во Северна Македонија“.
Според истражувањето, 82,6 отсто од македонските граѓани покажуваат позитивни чувства кон жените, за лицата со посебни потреби позитивни чувства изразуваат 80,6 отсто од граѓаните, а 80,3 отсто од жителите во земјава негуваат позитивен став за возрасните луѓе над 70 години. Над 70-процентна поддршка уживаат и младите под 30 години, мажите, лицата со нарушена ментална состојба и муслиманите.
Од друга страна, пак, 53,5 проценти од граѓаните отворено ги искажуваат своите негативни чувства или предрасуди кон припадниците во ЛГБТИ-заедницата, а нешто помал е процентот од 46,3 отсто на оние кои изразуваат негативни чувства кон трансродовите лица или имигрантите – 21,6 проценти.
„Што се однесува на личното искуство со предрасуди, одговорите на оние кои рекле дека голем дел од времето се соочуваат со нив е под 10 отсто. Меѓу оние кои понекогаш се соочиле со предрасуди најмногубројни се тие кај кои основата била полот 13,3 отсто, потоа политичката припадност 11,1 отсто и етничката припадност 10,3 отсто. Анализата за социјална дистанца покажува прилично конзистентен тренд па така, на испитаниците им е попријатна идејата да имаат за раководител, сосед или да се дружат со некој кој е од различна етничка припадност или вера, отколку нивни близок роднина да стапи во брак со некој/а од различна етничка или верска припадност. Мнозинство на испитаници или 67,5 проценти сметаат дека е подобро да се склопи брак со жена/маж од иста вера“,
велат од МЦМС повикувајќи се на резултатите од истражувањето.
Според истражувањето на МЦМС, за испитаниците најголем приоритет се вредностите поврзани со еднаквоста и социјалната правда во општеството. Основните вредности за еднаквост ги избрале 74,0 отсто од испитаниците како многу блиски до нивните ставови.
По нив следуваат вредностите за државната безбедност со 70,6 отсто, сигурноста на државниот поредок, како и законитоста на постапките и процесите со 66 отсто. За отвореноста кон различностите се изјасниле 68,6 проценти, а мнозинство од испитаниците или 56,4 отсто во потполност се согласуваат со изјавата дека треба да има еднаквост за сите во општеството. Една третина од граѓаните отстапува од ова стојалиште.
„Околу две третини од испитаниците рекле дека се обидуваат да дејствуваат без предрасуди затоа што тоа им е лично важно. Сепак, не треба да се занемари и бројката на оние кои рекле дека се обидуваат да дејствуваат без предрасуди за да не бидат осудени од околината. Фактот дека еден поединец може да има многу позитивни и ставови без предрасуди за една малцинска група, но негативни ставови или предрасуди кон друга, значи дека во суштина предрасудите се засноваат на научени верувања, ставови и чувства кои може да подлежат на промени. Битно е политиките кои се спроведуваат во македонското мултикултурно општество за јакнење на кохезијата и меѓу групните односи да целат кон едукација, но и кон заштита на граѓаните од поголеми ескалации, како што е отворената дискриминација и неповолниот третман“,
потенцираат од МЦМС.
Истражувањето на МЦМС е спроведено во периодот од 24 јуни до 5 јули 2022 година со телефонска анкета која била одговорност на агенцијата „М-проспект“. Примерокот е репрезентативен на национално ниво и вклучува 1 000 испитаници.