Набавката на терминалите за „читање“ на отпечатоци од прст се прави во пресрет на претстојните локални избори кои треба да се одржат во втората половина на октомври. Така се договорија лидерите на двете најголеми политички партии, СДСМ и ВМРО-ДПМНЕ
Првиот тендер за набавка на опремата пропадна. Официјално, поради грешки во тендерската документација. Неофицијално, како што веќе објави „360 степени“, поради фаворизирање на една компанија
Комисијата за јавната набавка на „биометриска идентификација на гласачи“ во Државната изборна комисија, минатата недела ги отворила понудите за тендерот проценет на 12 милиони евра. Од институцијата, за „360 степени“, велат дека понуда доставиле четири компании но не споделуваат и информација – кои се заинтересираните фирми.
Претседателот на Комисијата за јавни набавки и член на ДИК, Оливер Ристовски, кусо одговори дека во моментот тече фазата на евалуација на понудите кои се на стотици страници и за кои е потребно време да се разгледаат.
Бројката на пријавени компании, во моментов сугерира дека ќе има конкуренција а со тоа и дека конечната цена можеби ќе биде пониска од предвидената. Но, за една фирма да влезе во фазата на наддавање ќе мора да добие зелено светло дека ги исполнува условите од страна на Комисијата за јавната набавка составена во ДИК.
Токму еден од условите беше причината што тендерот наиде на критики и обвинувања за местење, по што следеа измени во тендерската документација. Првично, Државната изборна комисија бараше фирми кои имаат искуство со биометриска идентификација на гласачи при процес на гласање во барем една држава од Европа или од земја членка на НАТО во последните пет години. Потоа, од условот беа избришани Европа и НАТО, со што се отвори простор за учество на фирми кои имаат такво искуство од било која држава во светот.
За набавката која е предвидено да тежи 12 милиони евра, ова е само почеток на целокупната постапка. Откако потенцијално ДИК ќе го избере добавувачот, има низа други процеси, меѓу кои и рокови за жалба и одговор на жалба, потоа Бирото за јавни набавки да спроведе управна постапка бидејќи се работи за тендер чија сума надминува половина милион евра. Следува обука на вработените во ДИК, па обуки на членовите на Избирачките одбори, но и координација меѓу Државната изборна комисија и МВР за базата од избирачкиот список со фотографии и над 3 милиони и 600 илјади отпечатоци на прсти.
И покрај жешкото работно лето кое го очекува ДИК во следниот период, претседателот Александар Даштевски е оптимист дека институцијата навремено ќе одговори на предизвикот за спроведување на локалните избори со отпечатоци од прст.
„Со оглед дека имаме уште три и пол месеци, речиси четири до избори, во зависност од тоа дали ќе бидат на 17, 24 или 31 октомври, сметам дека ќе се стаса“,
изјави Даштевски во интервју за МИА минатата недела, по отворањето на понудите.
Но, поранешниот претседател на Државната изборна комисија, Александар Новаковски, анализирајќи ги роковите кои мора да се запазат, посочува на тоа дека искуството покажува дека со ваков тип на софтвер не смее да се експериментира.
„Ние за полесни измени сме имале проблеми за едни изборни процеси и тоа го знае јавноста, но, сепак политиката е политика – се договориле, ќе мислат дека ДИК ќе треба да го спроведе и одговорноста ќе падне на ДИК. Секој пат ДИК е вреќата,“,
изјави Новаковски за „360 степени“ пред две недели.
Ова е втор тендер кој го „турка“ ДИК, откако првиот пропадна. Официјално, првиот оглас за јавна набавка го поништи Бирото за јавни набавки бидејќи во него се барало „електронска идентификација на лица“ наместо „биометриска идентификација на гласачи“. Неофицијално, удел имале и поплаките од компании кои сметале дека со тендерот се ограничува конкуренцијата за набавката да ја добие одредена фирма со искуство во земја-членка на НАТО од европскиот континент.