Денешните избори го привлекоа светското внимание по повеќекратните тврдења на Доналд Трамп за стекнување на автономната територија, доколку е потребно, користејќи воена и економска сила

На Гренланд денеска се одржуваат избори кои би можеле да се покажат како едни од најзначајните во историјата на арктичкиот остров, најголемиот во светот, пишува „Политико“.
Гласачите на самоуправната данска територија избираат 31 член на нивниот законодавен дом Инцисартут, како што прават на секои четири години.
Денешните избори го привлекоа светското внимание по повеќекратните тврдења на Доналд Трамп за преземање на автономната територија, доколку е потребно, користејќи воена и економска сила.
На овие избори, како што пишуваат светските медиуми, станува збор за егзистенцијални прашања, местото на Гренланд во светот, вклучително и дали треба да остане дел од Данска, да бара независност или да воспостави поблиски врски со големите сили како САД и Европа.
Вчера премиерот и претседател на партијата Инуит Атакатигиит (ИА), Муте Егеде, го обвини Трамп дека е „непредвидлив“ и рече дека не успеал да ги третира Гренланѓаните со почит.
„Работите што се случуваат во светот во моментов многу ме загрижуваат. Постои светски поредок кој се колеба на многу фронтови, а можеби и претседателот на САД кој е многу непредвидлив на начин што ги прави луѓето да се чувствуваат несигурни. Заслужуваме да бидеме третирани со почит и не мислам дека американскиот претседател го прави тоа во последно време откако ја презеде функцијата“,
рече тој, пишува „Гардијан“.
Во моментов, партијата со најмногу места во парламентот е партијата Инуитите Атакатигиит, или Заедница на народите. Управува заедно со коалицискиот партнер Сиумут, што значи „Напред“. Двете партии се залагаат за независност и ветија дека ќе одржат референдум за отцепување на островот од Данска, без да прецизираат кога тоа ќе биде.
Според договорот од 2009 година со Данска, Гренланд може легално да прогласи независност, но само откако ќе се одржи референдум. Тогаш данската и гренландската влада мора да се договорат за договор, се додава. Договорот мора да биде одобрен од парламентот на Гренланд, мора да добие поддршка на референдум и да биде склучен со согласност на данскиот парламент.
Иако постои широко распространета поддршка за целосен суверенитет на Гренланд, некои не се сигурни што тоа би значело за одбраната и економијата на островот доколку тој сака самостојно да ја обликува сопствената иднина.
Американскиот претседател Доналд Трамп, вчера, повторно повика Гренланд да стане дел од САД.
„Подготвени сме да инвестираме милијарди долари за отворање на нови работни места и да ве направиме богати – и ако го изберете тоа, сметајте се за добредојдени како дел од најголемата нација во светот – САД“,
напиша Трамп на неговата социјална платформа Трут сошл.
Улрик Прам Гад од Данскиот институт за меѓународни истражувања, како што пренесува ДПА, предвидува дека изјавата на Трамп нема да има значително влијание врз изборите.
„Сигурен сум дека мнозинството гласачи во Гренланд веќе се запознаени со интересот на Трамп и имаат изградено став по ова прашање“,
вели тој.
Вчера портпаролката на Еврокомисијата комисија за надворешни работи и безбедносна политика Анита Хипер изјави дека Европската Унија останува на претходно изнесената позиција за Гренланд и ќе продолжи да ги поддржува принципите на територијален интегритет и неповредливост на границите и на Повелбата на ОН, за зачувување на територијалната целовитост на Данска.
„Суверенитетот и неповредливоста на (данските) граници е од суштинско значење за Европската унија и целосно го поддржуваме Кралството Данска“,
додаде Хипер.
Избирачките места ќе бидат отворени во 11 часот по Гринич и ќе бидат затворени во 22 часот, а официјалните резултати се очекуваат на 12 март.
Според податоците на Министерството за внатрешни работи на Гренланд, право на глас имаат околу 40 500 од 57 000 жители на островот.
На последните општи избори во 2021 година гласале околу 27 000 жители на Гренланд.
Во Парламентот на Гренланд има 31 место, а за мнозинство се потребни 16 пратеници.