Македонија беше непријатно изненадена кога на 2 април годинава американскиот претседател Доналд Трамп најави царини од 33 отсто на производите кои САД ги увезува од земјава, како дел од пакетот на ревидирање на царинската политика на Вашингтон за целиот свет. Стапката беше една од највисоките во Европа. Тие, сепак, не стапија во сила бидејќи Трамп даде рок од неколку месеци за поединечни преговори со државите и сојузите
Македонската влада потоа предложи, а Собранието усвои законски измени со кои од 1 јули се укинуваат царините за увоз на американски производи во земјава. Па, сепак, од „Илинденска 2“ не споделуваат детали – има ли напредок во преговорите за царината која САД ќе ја наплаќа за увоз на македонски производи од 1 август
Веста дека американскиот претседател Доналд Трамп повторно го одложи датумот од кој треба да почнат да се применуваат царините за увоз на стоки од странски земји во САД, повторно го актуализира прашањето за висината на царините кои ќе ѝ бидат воведени на Македонија, кои, според првичната одлука, изнесуваа 33 отсто.
Нови царински стапки
Во април годинава, САД воведоа основни царини од 10 отсто за увоз од речиси сите трговски партнери, по што следеше бран повисоки, таканаречени реципрочни царини за поединечни земји врз основа на трговските дефицити.
Македонија „настрада“ бидејќи САД регистрираат голем трговски дефицит со земјава, меѓу другото, и затоа што увозот на автобуси од „Ван Хол“ го бројат како увоз од Македонија и покрај тоа што земјава ги регистрира истите автобуси како извоз кон Европа.
Царините требаше да стапат во сила на 9 јули, но Трамп објави нов датум за примена на одлуката – 1 август. Паралелно на тоа, Белата куќа информира дека американскиот претседател почнал да испраќа писма до дел од земјите, информирајќи ги за новите царински стапки, чија примена ќе стартува на почетокот на следниот месец.
„Во некои случаи, земјите ќе бидат предмет на ревидирана реципрочна царинска стапка, што е пониска од стапката првично објавена на 2 април. За други, реципрочната царинска стапка може да биде повисока од претходната“,
се наведува во соопштението на Белата куќа објавено на 7 јули годинава.
Меѓу 14. земји до кои САД деновиве испратија писма за висината на новите царини се Србија и Босна и Херцеговина. На соседна Србија ѝ се воведува царинска стапка од 35 отсто, што е помала за два проценти од првичните 37 отсто, а новата царинска стапка за БиХ изнесува 30 отсто, за разлика од првичните 35 проценти.
Останатите земји кои добија известување за минимално намалени царини, покрај Србија и БиХ, се Казахстан, Лаос, Мјанмар, Тунис, Бангладеш и Камбоџа. За еден процент се зголемуваат царините за Јапонија и Малезија, а Кореја, Јужна Африка, Индонезија и Тајланд добија известување за непроменети царини од првично воведените на 2 април.
Македонија во преговори со САД за намалување на царините
По најавата на САД дека испраќаат официјални писма до трговските партнери со детали за новите царини и трговски договори, премиерот Христијан Мицкоски изрази уверување дека Македонија ќе биде во групата земји кои ќе добијат најповолни услови за извоз на американскиот пазар. Во изјава за медиумите дадена на 7 јули годинава, премиерот рече дека во тек се разговори со САД за можни царински олеснувања.
„Разговараме со САД за можни царински олеснувања и верувам дека ќе бидеме во групата земји кои што ќе бидат наскоро објавени, кои што ќе имаат услови најповолни за да извезуваат на американскиот пазар“,
изјави Мицкоски.
Дека со американската администрација постојат разговори за намалување на царините за земјава беше објавено уште во текот на средбата на министерот за надворешни работи и надворешна трговија Тимчо Муцунски со државниот секретар на САД, Марко Рубио, во Стејт департментот во Вашингтон на крајот на мај годинава.
Владата оптимистична за преговорите
До каде се преговорите и дали досега е нешто договорено – прашавме во Владата.
Оттаму информираа дека во тек е континуирана комуникација со стратегискиот партнер и оти работни тимови од надлежните институции се координираат редовно по однос на ова прашање. Како и досега, извршната власт не откри дали и што е постигнато во досегашните преговори.
„Процесот е чувствителен, веднаш штом се дојде до фаза на договор транспарентно ќе ја информираме јавноста“,
велат од Владата во изјава за „360 степени“.
Во оваа смисла оттаму ја нагласија својата посветеност на процесот и оптимизам дека преговорите се движат во правилна насока.
„Фокусирани сме како Влада да обезбедиме договор кој ќе биде од значење за развој на македонската економија и подобрување на стандардот на македонските граѓани, во државата. Истовремено, внимателно се следи меѓународниот контекст, особено усогласувањето на САД и Европската Унија. Нашата цел е преку јасна и координирана економска политика да обезбедиме макроекономски баланс и стабилност“,
додаваат од Владата.
Македонија ги укина царините за американски производи
Оптимизмот со кој Владата гледа на преговорите и се надева на позитивен исход од нив, веројатно се темели на неодамнешната одлука со која земјава ги укина царините за увоз на производи од САД и ги намали царинските стапки за 67 стоки, претежно суровини и репроматеријали што се користат во домашната индустрија.
Законските измени, на предлог на министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска, беа усвоени во Собранието на 24 јуни, а стапија во сила на 1 јули годинава.
Во врска со укинувањето на царинските стапки за производите од САД, Димитриеска-Кочоска неодамна изјави дека соработката со стратешкиот партнер е значајна од секој аспект, поради што Владата e пoдготвена да го прошири и продлабочи блиското партнерство засновано на заеднички цели, интереси и вредности и да воспостави трајна соработка врз основа на заемен интерес.