Според него, во државата во моментов има два процеса од аспект на Кривичен законик, од кои еден се припрема во Министерството за правда и е дел од Реформската агенда, а кој ќе биде донесен во 2026 година и ова преодно решение што како група пратеници го поднеле, со цел да спречат амнестија на 200 активни предмети, но и за да ја обезбедат правната држава, барем додека не се донесе новиот Кривичен законик
Измените на Кривичниот законик претставуваат преодно решение, произлезено од одлуката на Уставниот суд донесена во февруари годинава, со која Собранието му беше наложено до крајот на годината да го измени законот. Ова денеска во гостување на Дневникот на ТВ Сител го изјави пратеникот од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, Бојан Стојаноски, одговарајќи на прашање зошто пратеничката група на неговата партија токму сега ги поднесе Измените и дополнувањата на Кривичниот законик во Собранието, кога речиси сите катедри по кривично право работат на ново законско решение што би важело во следните децении.
„Во февруари Уставниот суд испрати писмо до Собранието, во кое побара да се усвојат итно и неодложно измени на Кривичниот законик, бидејќи на 24 месецов Судот има закажано седница. Доколку тие измени не бидат донесени, може да се случи правно да се суспендира законското решение од 2023 година и над 200 процеси, кои се водат по тие законски измени, по начелото ‘поповолно кон обвинетиот’, би можеле да пропаднат, и тие луѓе да излезат на слобода или да бидат прогласени за невини и покрај тоа што имаат сторено одреден деликт“,
рече тој.
Тоа се причините поради кои пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ поднела предлог-измени, како што рече, со цел да се спречи поништување на одредби од Кривичниот законик, што би довело до целосна амнестија на активните судски предмети и би се создала сериозна правна празнина.
Посочи дека во државата во моментов има два процеса од аспект на Кривичен законик.
„Еден се припрема во Министерството за правда и кој е дел од Реформската агенда, а кој ќе биде донесен во 2026 година. И ова преодно решение што ние како група пратеници го поднесовме за да спречиме амнестија на еден поголем дел на група луѓе што сториле кривични дела под овие квалификации, но и за да ја обезбедиме правната држава, барем додека не го донесеме новиот Кривичен законик“,
рече Стојаноски.
Измените и дополнувањата на Кривичниот законик, кои се чекаа извесен период, завчера се поднесени во Собранието со потпис на девет пратеници од владејачкото мнозинство.
Со предлог-измените, како што е наведено во образложението, треба да се исправат контроверзните интеренции во Кривичниот законик (КЗ) што претходната власт тајно ги утврди, а тогашниот собраниски состав ги донесе на 6 септември 2023 година.
Измените на КЗ донесени пред нешто повеќе од две години беа причина за застарување на кривичните дела со кои беа опфатени голем број поранешни функционери во случаите што ги отвори поранешното Специјално јавно обвинителство (СЈО), а по чие згаснување во најголем дел ги презеде Основното јавно обвинителство за гонење организиран криминал и корупција (ОЈО ГОКК).
Клучните измени тогаш беа направени во членот 353, каде се опфатени кривичните дела од корпусот злоупотреба на службената положба и овластување, каде се намалија казните, беа воведни горни граници и беше избришан еден член кој се однесуваше на кривичните дела во делот на јавните набавки.
Покрај за злоупотребата на службената положба и овластувања, пратениците оттогаш изгласаа промени и во ставовите од членот 394 – злосторничко здружување, со што затворски казни во актуелниот закон „од една до десет години“ од „шест месеци до пет години“ беа намалени до три, односно до две години.
Но, и сега предложените измени од страна на пратеници од владејачкото мнозинство, предизвикаа негативни реакции кај дел од политичкиот естаблишмент во државата.
Меѓу првите со реакција се јави претседателка на Либерално-демократската партија (ЛДП) и пратеничка Моника Зајкова.
Според предлагачите на Предлог на Закон за изменување и дополнување на Кривичниот законик, со предложените измени се заострува казнената политика преку ревидирање и дополнување на член 353 што се однесува на „високо профилни“ случаи, односно злоупотреби на службената положба од страна на носители на функции на различни нивоа на власт.
Со новиот предлог се враќаат старите механизми и се предвидуваат повисоки казни. Членот 353 повторно се проширува и се заострува казнената политика: за основниот облик на злоупотреба на службената положба се предвидува затвор од шест месеци до три години; за поголема имотна корист – од една до пет години; за значителна имотна корист – од една до осум години. Повторно се воведува посебен став за јавни набавки, но со казна од една до осум години затвор, а доколку станува збор за имотна корист од големи размери казната е од четири до 10 години затвор.
Со измените се предлага и заострување на казнената политика во делот на сообраќајот, а со цел синхронизирање на Кривичниот законик со системот „Безбеден град“ кој треба да стапи во сила од 1 февруари 2026 година.