Од скопската општина посочуваат и дека е симптоматично тоа што иницијативата за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за начинот на применување на деталните урбанистички планови не ја поднеле жители на главниот град, туку двајца охриѓани
Откако се корегираа одредени планови и се усогласија со важечкиот Генерален урбанистички план (ГУП) на град Скопје, одеднаш пристигнаа и иницијативите за оценување на уставноста и законитоста на одлуката за неспроведување на деталните урбанистички планови и тоа, внимавајте, не од жители на општина Центар, ниту на град Скопје, туку ни помалку, ни повеќе – од граѓани на Охрид. Со оваа одлука за прифаќање на иницијативата поднесена од двајца граѓани на Охрид и со неприфаќањето на каква било дискусија, ни станува јасно како ќе се одвива дискусијата на уставните судии.
Ова е дел од реакцијата на локалните власти во Центар, откако Уставниот суд денеска повторно донесе времена мерка за укинување на мораториумот за градба во оваа Општина.
Уставните судии одлучија да ја прифатат иницијативата за оценување на уставноста и законитоста на Одлуката за начинот на применување на деталните урбанистички планови, што ја донесе Центар во март 2019 година. Времената мерка што ја донесе судот ќе биде на сила додека не се донесе оценка дали мораториумот за градење е во согласност со Уставот и законите.
„Одлуката за применување на деталните урбанистички планови, што ја донесе општина Центар, не е иста како претходната туку, напротив, го оценува начинот на кој се спроведуваат деталните урбанистички планови. Тоа значи дека не може да се спроведуваат сите претходни планови чии параметри не се усогласени со ГУП. Согласно со ГУП за Скопје 2012-2022 година, се дефинира дека суштинска карактеристика на системот на урбанистичкото планирање, кој произлегува од Законот за просторно и урбанистичко планирање, е двостепеноста на системот на урбанистичкото планирање на градовите. Двостепеноста се остварува со генерални и детални урбанистички планови, при што во генералните урбанистички планови се одредуваат зоните на намената на земјиштето и функционалната организација на просторот, примарните инфраструктурални мрежи и основните услови за изградба, додека деталните планови служат за разработка и спроведување на генералните урбанистички планови. ДУП, како план од пониско ниво, мора да биде усогласен со ГУП“,
објаснуваат од општината.
Локалните власти, исто така, посочуваат дека ГУП 2012-2022 година стриктно наведува дека: „Во периодот од донесување то на ГУП за град Скопје до усогласувањето на деталните урбанистички планови кои ги донесуваат општините во составот на градот Скопје, деталните урбанистички планови кои се на сила можат да се применуваат само и исклучиво во оние делови од планскиот опфат кои се во согласност со ГУП, односно не се спротивни ниту на една негова одредба.“
„Планските документации кои се опфатени со Одлуката за начинот на применување на деталните урбанистички планови се однесуваат на планови што се донесени 2011, 2012, па дури и 2003 година. Ако се земе предвид временската дистанца, дивжењето на имотот, имотно-правните односи, правото на сопственост и преостанатите права кои произлегуваат од нив во најголема мера претрпеле низа промени. Тие промени се однесуваат во постапки за дооформување на земјиште, легализација, приватизација, постапки по отуѓување на градежно земјиште со непосредна спогодба, долготраен закуп или јавно наддавање. Потребите на граѓаните нужно се промениле. Сопственоста, нејзиното стекнување, располагање и правораздавање е динамична категорија и со проток на време нужно трпи промени. Во тој контекст, параметрите зададени во цитираните детални урбанистички планови опфатени во Одлуката за начинот на применување на деталните урбанистички планови, оспорена со Иницијативата У.бр.273/2020, се веќе неприменливи и се надвор од параметрите зададени од ГУП. Дел од нив веќе и се донесени од страна на Советот на општина Центар, како „Тасино Чешмиче 2“, „Мирче Мацан“, „Даре Џамбаз“) и произведуваат правно дејство“,
велат од општина Центар.
Оттаму реагираат дека Уставниот суд се става во надредена позиција во однос на Општината, на која, како што се посочува, ѝ ги ускратува сите можности да реагира во измена на деталните урбанистички планови, „додека праксата говори дека лош план може да се замени само со нов, подобар, што всушност беше и појдовната намера на општината со новите планови“.
Со ова, практично, Уставниот суд само допушти да биде прекршен Законот за просторно и урбанистичко планирање, а со тоа и ГУП на град Скопје 2012-2022), каде што изрично е наведено дека деталните урбанистички планови мора да бидат усогласени со ГУП. Ако земеме предвид кој е подносител на иницијативата, јасно е дека никој не ја цени нашата заложба и мислењето на архитектите, урбанистите и стручната јавност, луѓе кои посветија огромен труд за да се направат промени на подобро со деталните урбанистички планови во општина Центар. Доколку со оваа одлука биде укината, ќе стапат на сила старите планови, за кои граѓаните и тоа како се противеа. Оттука, за сѐ што ќе се случува понатаму, одговорноста наместо во општината, мора да се бара во Уставниот суд, кој ги скрати можностите на Општина Центар за било каква промена со новите детални урбанистички планови“,
реагираат од општината.