Преквалификацијата на делото се однесува за деветмина обвинети лекари В.П., Н.Г., А.Ч., Л.Т., А.С., Н.Д.Б., А.С., Ш.М. и Р.С., кои нема да одговараат, а за Маја Парнарџиева-Змејкова и Џемали Мехази како директори на Фондот во тоа време и Елена Трпковска како претседател на управниот одбор, кои се товареа за злоупотреба на службената положба, со промената на обвинението надлежниот јавен обвинител се откажа од нивно понатамошно кривично гонење
Со правна преквалификација од кривично дело неовластено работење во службата по чл. 353 – в ст. 2 вв со ст. 1 од КЗ, во дело по чл. 86 – б ст. 2 вв со ст. 1 од Законот за здравствено осигурување исполнети се условите за апсолутна застреност на случајот познат во јавноста како „Комисија“, а беше за смртта во 2015 година на деветгодишната Тамара Димовска од Велес која почина чекајќи одлука за лекување во странство.
Ова денеска го соопштија од Кривичниот суд Скопје, а преквалификацијата која доведе до застареност на делото била направена на денешната расправа при изведување на завршните зборови од страна на надлежниот јавен обвинител.
Преквалификацијата на делото се однесува за деветмина обвинети лекари В.П., Н.Г., А.Ч., Л.Т., А.С., Н.Д.Б., А.С., Ш.М. и Р.С., кои нема да одговараат. Исто така, со првичното обвинение беа опфатени Маја Парнарџиева-Змејкова и Џемали Мехази како директори на Фондот во тоа време и Елена Трпковска како претседател на управниот одбор, кои ги товареше за злоупотреба на службената положба за кои, со промената на обвинението, надлежниот јавен обвинител се откажа од нивно понатамошно кривично гонење.
Јавниот обвинител се откажа од кривично гонење за директорите на Фондот за здравствено осигурување на РСМ и претседателката на управниот одбор на Фондот, затоа што смета дека тие немаат кривична одговорност како службени и одговорни лица во правното лице. За останатите обвинети, членови на првостепена и второстепена комисија, обвинителството направи правна преквалификација и наместо член 353 в од Кривичниот закон несовесно работење во службата, кривичното дело го преквалификува во член 86-б од Законот за здравствено осигурување.
Во овој член предвидено е дека лекар и член на првостепената, односно второстепената комисија на Фондот, кои ќе оневозможат осигуреник да оствари право од здравствено осигурување по основа на болест или неспособност за работа, што според закон или друг пропис му припаѓа, ќе се казни со парична казна или со затвор од шест месеци до три години.
Тамара, која боледуваше од тешка форма на сколиоза, почина додека се водеше процедура за да ѝ биде одобрена операција во странство. Домашните здравствени институции тврдеа дека операцијата не може да се изведе во земјава, па се чекаше одобрување за да се лекува на државна сметка во некоја од болниците во странство.
Кривичната пријава по смртта на Тамара ја поднесе Хелсиншкиот комитет за човекови права заедно со мајката Жаклина Димовска, а во неа беше опфатен и тогашниот министер за здравство Никола Тодоров.
Обвинителството ја прифати пријавата против сите доктори и директорите, освен против Тодоров. Процесот се водеше речиси пет години, а имаше и една пресуда за одвоеното судење на претседателката на управниот одбор Елена Трпковска, која беше осудена условно една година затвор ако во рок од три години не стори ново кривично дело, но Апелација одлучи да се повтори процесот.
Денеска на завршните зборови обвинителот одлучи за дел од обвинетите да го повлече обвинението, а за дел да го преиначи, со што случајот застаре и се затвори.
Хелсиншки ќе оди во Стразбур
Преквалификацијата која ја направи основниот јавен обвинител на завршните зборови во случајот за Тамара во кривично дело за кое настапи апсолутна застареност за кривично гонење ги сруши сите шанси за понесување одговорност за смртта на девојчето, кое почина чекајќи одлука од надлежните институции за лекување во странство, реагираа денеска од Хелсиншкиот комитет за човекови права.
Со ваквата преквалификација произлегува дека е настапена апсолутна застареност на кривичното гонење во октомври 2020 година, со изминување на 6 години од денот кога е сторено кривичното дело. Согласно ова, обвинителството побара судот да донесе одбивателна пресуда, согласно член 402 од Кривичниот законик, вели Хелсиншкиот комитет.
Хелсиншкиот комитет за човекови права во изминативе години во повеќе наврати реагираше на постапувањето на обвинителството, но и за честото одложување на рочиштата.
Од кривичната пријава која ја поднесе Хелсиншкиот комитет поминати се седум години, а судската постапка започна во 2018 година.
„Со оглед дека обвинителството одлучи да го преквалификува делото дури во завршната фаза од судењето, а не претходно, легитимен е сомнежот дека постоела намера делото едноставно да застари и никој од обвинетите кривично да не одговара за смртта на малата Тамара. Комитетот оценува дека ваквата одлука на обвинителството е крајно поразителна и значи дополнително зголемување на недовербата во правосудниот систем, кој не испорачува правда за жртвите“,
реагираат од Хелсиншки.
Од Хелсиншкиот комитет најавуваат дека и понатаму ќе се борат за правда во овој случај и ќе поднесат апликација пред Европскиот суд за човекови права во Стразбур.