Изборниот исход, како што наведува „Гардијан“, со олеснување ќе биде дочекан во Брисел, каде постојат стравувања дека Москва би можела да се зацврсти во во овој стратешки витален регион, додека, во меѓувреме, ја интензивира својата хибридна кампања низ целиот континент
Владејачката проевропска партија во Молдавија е на сигурен пат да го задржи мнозинството во парламентот, по вчерашните избори што се сметаа за клучни, бидејќи од нивниот исход зависи дали претседателката на земјата со околу 2,4 милиони жители ќе успее да го задржи курсот кон членство во Европската Унија (ЕУ) наместо повторно да се сврти кон Москва.
По преброени повеќе од 99,5 отсто од гласачките ливчиња, проевропската и прозападна партија Акција и солидарност (ПАС) на претседателката Маја Санду има освоено 50,03 отсто од гласовите што носат 101 место во молдавскиот парламент, пишува „Гардијан“.
Од друга страна, сојузот на партии со проруски сентимент и носталгија кон времето на Советскиот Сојуз, предводен од поранешниот претседател Игор Додон, кој не е наклонет кон Москва, според резултатите објавени на веб-страницата на изборната комисија на Молдавија, има освоено 24,26 отсто од гласовите.
Инаку, како што пренесуваат медиумите, изборниот резултат на партијата ПАС на Санду ги надмина предвидувањата што ги проектираат предизборните анкети. Имено, анкетите сугерираа дека ПАС ќе остане најголема партија, но го доведуваат во прашање освојувањето на апсолутно мнозинство во парламентот, што потенцијално би го ограничил нејзиниот потенцијал да го исполни ветувањето за членство во ЕУ во рок од десет години.
Резултатот претставува голема победа за Санду, која се заложи за проевропски курс и ја обвини Русија дека применува подмолни тактики во насока да ги убеди гласачите во сиромашната земја, географски лоцирана меѓу Украина и Романија, повторно да се свртат кон Москва.
Изборниот исход, како што наведува „Гардијан“, со олеснување ќе биде дочекан во Брисел, каде постојат стравувања дека Москва би можела да се зацврсти во овој стратешки витален регион, додека, во меѓувреме, ја интензивира својата хибридна кампања низ целиот континент.
Инаку, избирачките места ширум Молдавија, беа затворени синоќа во 21 часот, по турбулентниот изборен ден, во кој имаше пријави од службени лица за обиди за нарушување на гласањето. Меѓу другото, беа пријавени кибернапади врз изборните системи, како и лажни закани за поставени бомби на гласачките места во странство. Броењето на гласовите се одвиваше до доцна во ноќта, пред да бидат објавени првичните резултати.
Станислав Секриеру, кој е национален советник на Санду, на социјалната платформа Икс напиша дека Молдавците гласаат под огромен притисок од Русија и нејзините посредници.
Од друга страна, Москва постојано ги отфрла обвинувањата за мешање во внатрешните работи на Молдавија, оценувајќи ги како дел од неоснована антируска кампања.
Игор Додон, кој го предводи Патриотскиот блок кој се спротивставува на проевропскиот курс на Санду, исто така излезе со тврдења дека неговите сојузници документирале изборни прекршувања и дека собираат докази за тоа.
Тој ги повика сите опозициски партии да се приклучат на протестот најавен за денеска.
Давајќи го својот глас во Кишињев, лидерката на ПАС, Санду, ги предупреди околу тоа кои се влоговите од овие избори.
„Молдавија, нашиот драг дом, е во опасност и ѝ е потребна помош од секого од вас. Можете да ја спасите денес со вашиот глас. Утре може да биде предоцна. Судбината на нашата земја мора да се одлучи со вашиот глас, а не со купени гласови“,
рече таа, пренесоа агенциите.
Откако стекна независност од Советскиот Сојуз во 1991 година, Молдавија се двоумеше помеѓу градење поблиски врски со Брисел и држење до односите од советската ера со Москва.
Санду е поранешна службеничка на Светската банка, која беше избрана за претседател во 2020 година. Нејзината влада го надгледуваше референдумот минатиот октомври на кој Молдавците со тесно мнозинство гласаа за вградување на членството во ЕУ како уставна цел. Истиот ден, Санду беше повторно избрана за претседател со четиригодишен мандат.
Во Молдавија, власта е поделена меѓу претседателот, кој се избира на директни избори, и премиерот што го назначува парламентот.
Овогодишната парламентарна кампања беше засенета од растечките обвинувања за руско мешање. Молдавските власти ја обвинуваат Москва за насочување милијарди долари кон проруски партии, шеми за купување гласови и пропагандни кампањи насочени кон поттикнување антизападни чувства.
Истражување на новинската агенција Ројтерс објавено во средата наведува дека Москва регрутирала и платила десетици свештеници во длабоко религиозната земја за да ги поттикнат црковните заедници да гласаат против ПАС.
На две проруски партии им беше забрането да учествуваат во трката поради нерегуларности во финансирањето, што ја налути опозицијата и предизвика остри критики од Москва.
Инаку, според аналитирачите, главниот предизвик со кој се соочува Санду е економијата во земјата. Инфлацијата во Молдавија останува висока, мигрантската криза продолжува, иселувањето на населението продолжува, а растот на бруто-домашниот производ (БДП) е скромен.
Нејзините поддржувачи тврдат дека проблемите во голема мера произлегуваат од надворешни шокови, односно војната на Русија во Украина што ја втурна земјата во превирања, прекинувајќи ги клучните трговски патишта, предизвикувајќи енергетска криза и принудувајќи ја Молдавија да прифати десетици илјади бегалци.
Инаку, упориштето на Санду лежи кај молдавската дијаспора, која традиционално ја поддржува ПАС, како и кај помладите гласачи во урбаните средини.
Но, нејзината партија останува далеку помалку популарна во региони со силни проруски склоности, како Транснистрија, каде што Москва сè уште стационира околу 1 500 војници по кратката сепаратистичка војна во 1990-тите, и Гагаузија, полуавтономна област каде што проруските чувства се длабоки.