Меѓународниот монетарен фонд во најновиот пресек на состојбата на светската економија оценува дека растот проценет во јули нема значително да се промени, но дека во наредната година се очекува нешто помал раст од предвидениот
Меѓународниот монетарен фонд и Светската банка денеска ја почнуваат годишната седница, која ќе донесе нови проекции за состојбата на светската економија, финансиската, енергетската и социјалната криза која е актуелна во светот, не само поради војната во Украина, но и поради инфлаторните шокови и поради закрепнувањето од ковид-19.
Меѓународниот монетарен фонд во најновиот пресек на состојбата на светската економија оценува дека растот проценет во јули нема значително да се промени, но дека во наредната година се очекува нешто помал раст од предвидениот.
„Нашата последна прогноза покажува дека глобалниот раст е непроменет во 2022 година од 3,2 проценти и забавување на 2,7 проценти во 2023 година – 0,2 процентни поени пониски од јулските прогнози – со 25 проценти шанси да падне под 2 проценти. Повеќе од една третина од глобалната економија ќе се намали во 2023 година, додека трите најголеми економии – САД, Европската Унија и Кина – ќе продолжат да стагнираат. Накратко, најлошото допрва доаѓа, а за многу луѓе 2023 година ќе се чувствува како рецесија. Очекуваме глобалната инфлација да достигне врв на крајот на 2022 година, но да остане покачена подолго од очекуваното, намалувајќи се на 4,1 отсто до 2024 година“,
рече главниот економист на ММФ, Пјер-Оливие Гуриншас.
Кога станува збор за движењето на БДП за поширокиот регион на Западен Балкан за оваа и следната година, како и на среден рок, проекциите се дека повеќето земји ќе се соочат со пад на БДП, додека само неколку ќе имаат одреден раст.
Централните банки ширум светот ќе играат значајна улога во решавањето на актуелната економска криза, како и на претстојните проблеми, поради што Гуриншас забележува дека активностите мора да се преземаат многу внимателно за да не доведат до дополнителни проблеми.
„Централните банки ширум светот сега се фокусирани на враќање на стабилноста на цените, а темпото на затегнување нагло се забрза. Постојат ризици од недоволно и прекумерно затегнување. Недоволното заострување дополнително ќе го зајакне процесот на инфлација, ќе го поткопа кредибилитетот на централните банки и ќе ги намали инфлаторните очекувања. Како што нè учи историјата повторно и повторно, ова само ќе ги зголеми евентуалните трошоци за ставање под контрола на инфлацијата. Прекумерното затегнување ризикува да ја турне глобалната економија во непотребно остра рецесија. Како што неодамна тврдеа неколку истакнати гласови, поверојатно е прекумерно затегнување кога централните банки дејствуваат на некоординиран начин. Финансиските пазари, исто така, може да се борат да се справат со брзото темпо на затегнување. Сепак, трошоците за овие грешки во политиката не се симетрични“,
рече Гуриншас.
ММФ предупредува дека ваквото заострување може да има многу значајна улога кога станува збор за цените на енергијата и храната, што на крајот би довело до продолжување на периодот на висока инфлација. Исто така, се предупредува на проблемите што може да ги има Европа кога станува збор за достапноста на рускиот природен гас.
„Повеќе шокови во цената на енергијата и храната може да предизвикаат инфлацијата да трае подолго. Глобалното заострување на условите за финансирање може да предизвика широко распространета должничка неволја на пазарите во развој. Запирањето на испораките на гас за Русија може да го намали производството во Европа. Повторното појавување на ковид-19 или нови глобални здравствени стравови може дополнително да го пригушат растот. Влошувањето на кризата во кинескиот имотен сектор може да се прелее и во домашниот банкарски сектор и силно да влијае на растот на земјата, со негативни прекугранични ефекти. И геополитичката фрагментација може да го попречи трговскиот и протокот на капитал, што дополнително ќе ја попречи соработката во политиката за климата. Рамнотежата на ризиците е цврсто навалена надолу, со околу 25 отсто шанси за глобалниот раст да падне под 2 отсто годишно – во 10-тиот перцентил на глобалниот раст од 1970 година“,
се вели проценката на ММФ.
Според ММФ, посебно внимание треба да се посвети на најзагрозените групи во општеството, особено во светло на се позначајното зголемување на трошоците за живот. ММФ, исто така, предупредува дека прилагодувањата на таквите значајни влијанија врз најсиромашните не можат да се случат за многу краток временски период, како што честопати налага ситуацијата.
ММФ ги предупредува владите ширум светот дека мора да вложат дополнителни напори за да ги намалат или потиснат понатамошните ефекти од климатските промени и да ги заштитат од нивните последици најранливите во општеството. Во текот на следните неколку дена од годишната сесија, ММФ и Светска банка подетално ќе ја анализираат целата ситуација и ќе презентираат детални податоци по региони и влијанието на кризата врз нив.