Премиерот ова го кажа одговарајќи на прашање на пратеникот Халил Снопче од Алијанса на Албанците на Арбен Таравари дали Владата има намера да го промени бројот на советници во општините по вчерашната одлука на Уставниот суд за укинување на категориите „резидентно“ и „нерезидентно“ население од Методологијата за попис на населението
Следната година да се спроведе вонреден електронски попис на населението, предложи денеска премиерот Христијан Мицкоски, но тоа го услови со прифаќање на една изборна единица, и тоа, како што кажа, веднаш.
Премиерот ова го кажа попладнево на собраниската седница посветена на пратенички прашања, а во одговор на прашање на пратеникот Халил Снопче кој доаѓа од Алијанса на Албанците на донеодамнешниот министер за здравство Арбен Таравари, кој сега е во опозиција.
Имено, Снопче го праша премиерот дали Владата има намера да ја промени одлуката за бројот на советници во општините по вчерашната одлука на Уставниот суд за укинување на категориите „резидентно“ и „нерезидентно население“ од Методологијата за попис на населението од 2021 година.
„Уставниот суд на вчерашната седница укина некои одредби од методологијата за спроведување на Пописот на населението во 2021 година. Уставниот суд оцени дека директорот на Државниот завод за статистика ги пречекорил своите надлежности и со подзаконски акт извршил категоризација на резидентно и нерезидентно население за што немал законско овластување“,
рече Снопче.
Според него, следствено на ова, одлуката на Владата за намалување на бројот на советниците во општините е невалидна.
„Дали на следната седница на Владата ќе ја поништите претходната одлука за да се врати претходната одлука за бројот на советници. Логички, не може да се отстранат нерезидентите бидејќи нивната одлука има директно влијание во изборот и бројот на советниците“,
праша Снопче.
Тој, исто така, посочи дека претходно, пред пет месеци, поднел барање за автентично толкување на оваа владина одлука, но досега немал добиено никаков одговор.
Во одговор на прашањето, премиерот Мицкоски нагласи дека кај нерезидентното население во последниот попис немало адреса, туку било класифицирано како нерезидентно население. Тој посочи и дека разликите во бројот на население кај општините меѓу двата пописа, последниот и претходниот, биле големи, при што го наведе примерот на Општина Гостивар, од каде што е пратеникот Снопче, каде што од 85 илјади бројот на жители бил намален на 59 илјади население кое е резидентно. Во тие 59 илјади имало и неколку илјади кои не се изјасниле што се, односно одбиле да се попишат.
„Често зборувам дека дијаспората е нераскинлив дел од унитарниот карактер на Македонија како држава и затоа ве молам како политичка партија да поддржите една изборна единица во којашто ќе овозможите дијаспората да гласа“,
рече Мицкоски.
Тој потенцира дека Уставниот суд не може да биде законодавец и не е тој што кажува како треба да се работи, туку се произнесува по законски решенија.
„Но, не може да наметне. Тоа сте вие пратениците и во одреден дел, Владата. Уставниот суд вели не може да има графа ‘нерезидентно’ и графа ‘резидентно население’, за што ние зборувавме уште во време на пописот, дека тоа не го препознава Евростат. Исто како што молевме немојте да го правите ова со Францускиот предлог“,
рече Мицкоски.
Говорејќи во таа насока, тој предложи идната 2026 година да се спроведе вонреден електронски попис.
„Ви гарантирам дека со вкрстување на базите 90 отсто од населението ќе го попишеме преку електронскиот попис, а само отприлика 10 проценти ќе треба теренски“,
рече Мицкоски, додавајќи дека е подготвен како претседател на Владата таквиот попис да се направи веќе идната година и за тоа да се предвидат средства во Буџетот.
Во коментар на ваквиот одговор на Мицкоски, пратеникот Снопче рече дека за да гласа дијаспората не е потребна една изборна единица, туку политичка волја на партиите.
Уставниот суд на вчерашната седница укина делови од методологијата за Попис на населението од 2021 година, кои се однесуваат на категориите „резидентно“ и „нерезиденто“ население, кои беа воведени при последното пребројување на населението во државава.
Судиите на Уставниот суд, одлучувајќи по иницијативата поднесена од пратеникот на опозициската коалиција „Европски фронт“, Скендер Реџепи, оцениле дека ваквата категоризација не е во согласност со темелните вредности на македонскиот уставен поредок – владеењето на правото и уставната обврска сите прописи да се усогласат со законите и Уставот.
При разгледувањето и одлучувањето по предметот уставните судии оцениле и дека директорот на Државниот завод за статистика ги пречекорил своите надлежности и со подзаконски акт извршил категоризирање на резидентно и нерезидентно население, за што нема законско овластување.
Поради фактот што станува збор за укинувачка, а не за поништувачка одлука, од Судот напоменуваат дека одлуката ќе се применува од моментот кога ќе биде објавена во „Службен весник“ за подзаконските акти кои ќе се носат во иднина, но нема да важи ретроактивно за веќе спроведениот попис од 2021 година.