Ако ја погледнеме содржината во конечниот ревизорски извештај за работењето на наведената клиника и ревизијата на финансиските извештаи за 2021 година, може да констатираме низа пропусти кои се однесуваат на работењето на самата ЈЗУ, но таквите пропусти во суштина директно влијаат и на услугите што ги дава на пациентите, вели главниот државен ревизор
Осврнувајќи се на набавката на потребната терапија, Ацевски рече дека таа е извршена од страна на Министерството за здравство, со согласност од самото Министерство и склучен поединечен договор од Клиниката, но за жал без добиена согласност од Фондот за здравствено осигурување, кој треба да ги обезбеди потребните средства
Бројни пропусти во работењето на Универзитетската клиника за онкологија и радиотерапија во Скопје утврдил Државниот завод за ревизија (ДЗР), а кои според директорот на оваа институција, Максим Ацевски, директно влијаат на услугите на пациентите.
Извештаите на ДЗР за Клиниката за онкологија денеска се најдоа на расправа пред пратениците, членови на собраниската Комисија за финансирање на буџетот, а ги презентираше директорот на Заводот за ревизија, Ацевски.
Инаку, Јавното обвинителство отвори предистражна постапка за Онкологија, откако дел од медиумите објавија наводи за злоупотреба на терапиите за пациентите на оваа Клиника.
Според медиумите, на Клиниката имало разработена шема во која се краделе терапии за болни од рак и се продавале на црниот пазар, а на дел од пациентите наместо вистински лекарства им се давал и физиолошки раствор.
Собранието формира и посебна Анкетна комисија која треба да утврди политичка одговорност за случајот „Онкологија“.
Во своето излагање главниот државен ревизор Максим Ацевски пред членовите на Комисијата соопшти дека во историјата на постоењето на ЈЗУ Клиника за онкологија и радиотерапија се извршени повеќе ревизии, почнувајќи од 2008, 2012, како и ревизија на финансиските извештаи за 2021 година.
„Ако ја погледнеме содржината во конечниот ревизорски извештај за работењето на наведената клиника и ревизијата на финансиските извештаи за 2021 година, може да констатираме низа пропусти кои се однесуваат на работењето на самата ЈЗУ, но таквите пропусти во суштина директно влијаат и на услугите што ги дава на пациентите“,
рече Ацевски.
Соопштувајќи делови од извештаите, наведе дека во утврдената точка 4.1 2 се укажува дека во суштина листата на лекови не е ажурирана од 2015 година, со што се јавува потребата од ажурирање на наведените листи.
Според ревизорот, во извештајот се истакнати податоци во делот на она што значи условен надомест за обезбедување непречено давање биолошка терапија на пациентите на оваа клиника.
Од 2017 до 2021 година нивото на одобрените средства од страна на ФЗОМ драстично е зголемено, но не ги одразува реалните потреби на она што значи вклучување на сите пациенти со биолошка терапија.
„Според повратните информации на она што е добиено во акцискиот план од Клиниката се укажува дека во 2023 година вредноста на обезбедените средства од 2021 година што изнесуваат 481 589 000 денари е зголемено на една милијарда и 200 милиони денари, но што укажува ваквата состојба? Поради неразграничување на надлежностите и отсуство на пишани процедури и протоколи за начинот на постапување и доделување на биолошката терапија, се создаваат можности самиот доктор да одлучува кој пациент ќе биде приклучен на биолошка терапија или не. Со таквиот начин на постапување, каде во суштина одлучува самиот доктор, а одобрување дава медицинскиот директор, наместо тоа да се прави согласно одредбите на Законот за здравствена заштита каде што тоа ќе го дава стручниот колегиум, се доведува до ситуација да се преземат повеќе обврски над одобрениот условен буџет на Клиниката, со што се создаваат дополнителни обврски и не се овозможува подеднакво право на сите пациенти кои имаат потреба од биолошка терапија“,
рече Ацевски.
Ревизорите, прецизираше тој, сакаат да укажат дека кога се дава да одлучува поединец, се создава сомнеж од субјективно постапување во однос на тоа кој пациент ќе биде приклучен на биолошка терапија.
Осврнувајќи се на набавката на потребната терапија, Ацевски рече дека таа е извршена од страна на Министерството за здравство, со согласност од самото Министерство и склучен поединечен договор од Клиниката, но за жал без добиена согласност од Фондот за здравствено осигурување, кој треба да ги обезбеди потребните средства.
„Ова укажува дека се преземени обврски во износ од 5 735 289 евра над одобрениот условен буџет од страна на ФЗОМ. Во исто време, воспоставена е пракса самите медицински лица да преземаат активности да вршат набавка на потребната биолошка терапија на име ’реверс’ пред да биде пристапено кон склучување на договорот за јавна набавка за наведената биолошка терапија“,
вели Ацевски и додава дека таквото постапување всушност создава сомнеж дека и покрај констатацијата дека одредена терапија се набавува само од еден единствен набавувач јавната здравствена установа да биде ставена во неповолна ситуација.
Во таа насока, една од препораките на ревизорските извештаи е да се иницира изменување и дополнување на одредбите на Законот за јавни набавки каде што ќе се интервенира во можноста за ограничување на маржата за набавката на ваквите лекови.
Ацевски рече дека извештаите обелоденуваат и дека е воспоставена пракса каде што одредени производители на одредена опрема, кои се единствени произведувачи на таква опрема, имаат направено заокружен систем, односно опремата не може да користи реагенси од друг произведувач.
Тој најави дека Клиниката за онкологија во јануари или февруари ќе биде предмет на ревизија во однос на преземените мерки и препораки за кои се укажува во ревизорските извештаи.
„Владата упатува да се преземат активности и од Министерството за здравство и од Фондот за здравствено осигурување со цел да се обезбеди соодветна имплементација или менување на утврдените состојби. Прашањето што треба да се отвори е дали требаше Државниот завод за ревизија да изврши ревизија во оваа здравствена установа за да надлежните лица во неа пристапат кон пропишување одредени протоколи за лекување, да ги почитуваат одредбите од Законот за здравствена заштита каде што ќе се ограничи и оневозможи субјективното постапување и каде ќе се обезбеди соодветен и подеднаков третман на сите пациенти“,
рече Ацевски.
Според пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ, ревизорскиот извештај е направен професионално. Во него, како што соопшти претседателот на Комисијата за финансирање и буџет и пратеник од оваа партија, Бојан Стојановски, може да се направи целосна слика за нефункционалноста на еден систем во една институција за која сите политички чинители без разлика на одговорноста која ја имаат, треба посериозно да го разберат.
„Игнорирањето на ваквите очигледни случувања констатирани од вашата институција придонесува за тоа да се случуваат вакви загрижувачки и несакани сценарија“,
рече Стојановски.
Осврнувајќи се на повеќе делови од извештаите, при што за делот на јавните набавки, а повикувајќи се на укажувањето од ревизорот, наведе дека „со еден понудувач се создава можност за негативно наддавање“, односно, како што рече, за ситуација – кадија те тужи, кадија те суди.
Пратеникот од СДСМ, Диме Велковски, пак, рече дека се констатирани слабости во делот на планирањето, реализацијата и контролата во делот на надоместот за набавка на биолошка терапија, а укажа и на посочените проблеми во делот на отсуството на протоколи.
„Тоа значи дека во наредниот период треба да се воспостават критериуми како и на кој начин во делот на тоа стручно да го направат оние луѓе кои ја разбираат оваа работа. Дадени се препораки како да се реагира и тоа се истите препораки што се дадени и во претходните три извештаи“,
рече Велковски.
Тој меѓу другото забележа и дека „не може да се кажува дека сите лекари не чинат“, но дека „тој што згрешил намерно или ненамерно, со умисла или без умисла, треба да има име и презиме“. Убеден е дека целиот случај ќе се разреши од почеток до крај и оти ќе придонесат во тоа.
„Нема криење, целта е таа, затоа даваме поддршка и на овој Извештај и на Анкетната комисија и на сите оние кои имаат што да кажат. Конечно, дајте да прекинеме, нема наши и ваши во ова, нема потреба од таков став и мислам дека сите го делите моето мислење“,
рече Велковски.