Австрија смета дека кризата предизвикана од руската агресија врз Украина може да има колатерален ефект врз стабилноста на Западен Балкан
Австрија до земјите членки на Европската Унија проследи т.н. нон-пејпер, во кој се залага за нов пристап кон земјите на Западен Балкан, со цел овозможување постепена интеграција.
Радио Слободна Европа имаше увид во овој документ, кој земјите членки го добија кон крајот на мај.
Според тоа што пишува во документот, Австрија смета дека кризата предизвикана од руската агресија врз Украина може да има колатерален ефект врз стабилноста на Западен Балкан. Како резултат на тоа, Австрија смета дека конфликтот би се преселил од границите на ЕУ во самата нејзина околина.
„Мора да размислиме за постојните инструменти за проширување и соседство и да го искористиме неискористениот потенцијал. На патот кон полноправното членство треба да создадеме можности за постепено интегрирање на овие земји во областите на политиката кои се од особена корист за нив“,
се вели во документот.
Во нон-пејперот се наведува дека целосната примена на актуелната методологија претставува еден аспект, но овој инструмент не дава задоволителни и неопходни одговори за моменталната состојба.
Официјална Виена смета дека ЕУ мора да најде начини да го направи пристапниот процес поопиплив, така што напредокот во реформите ќе се поврзе директно со конкретните придобивки за кандидатите и нивните граѓани.
„Актуелните процедури за проширување не дадоа значителни резултати во последните години. Тие првенствено доведоа до фрустрација и отуѓување меѓу регионот и ЕУ. Мора да го надминеме сегашниот ќор-сокак разгледувајќи ги сите опции со отворен ум“,
се нагласува во австрискиот нон-пејпер.
Австрија предлага, како прв чекор, партнерите од Западен Балкан да бидат редовно канети на неформални состаноци на Советот на ЕУ, на кои се разговара за области од заеднички интерес.
Се смета и дека самитите ЕУ-Западен Балкан треба да се одржуваат секоја година и што поскоро да се одобри статус на набљудувачи на земјите од регионот во другите институции на ЕУ.
Меѓу другото, во документот се споменува на земјите од регионот да им се понуди прогресивна интеграција на заедничкиот пазар, вклучување во трговската и даночната политика, учество во климатските и енергетските политики или учество во агенциите на ЕУ.
И Австрија смета дека земјите од Западен Балкан треба да имаат пристап до фондовите на ЕУ бидејќи тоа би послужило како голем поттик за унапредување на реформите и усогласувањето со ЕУ стандардите.
Што е нон-пејпер?
Инаку, нон-пејпер е неформален документ, кој се презентира во затворени преговори во институциите на ЕУ, особено во Советот на министри, со цел да се постигне договор меѓу земјите членки на ЕУ за спорно процедурално или политичко прашање.
Пред повеќе од една година се појавија шпекулации за наводен нон-пејпер што словенечкиот претседател го испратил до претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, за прекројување на границите на Балканот, меѓутоа набргу тие беа демантирани од неколку институции на ЕУ.
Од почетокот на војната во Украина, ЕУ ги зголеми своите активности со Западен Балкан со цел да ги спречи можните негативни ефекти од оваа криза врз регионот, кој се смета како добра почва за руските активности.
Во изминатите недели се одржаа состаноци на повеќе политички нивоа меѓу ЕУ и земјите од регионот. Министрите за надворешни работи од Западен Балкан учествуваа на официјалниот состанок на Советот на министри на ЕУ минатиот месец.
Во мај беше одржана вечера на лидерите со шефот на европската дипломатија, Жозеп Борел. Сите состаноци беа фокусирани на последиците од војната во Украина врз земјите од регионот.
Австрискиот нон-пејпер беше проследен до членките на Европската Унија, во пресрет на претстојниот Самит ЕУ-Западен Балкан, кој е закажан за 23 јуни.