Пренесувајќи го партискиот став, Арбен Халили од ова крило на Алијанса за Албанците изјави дека тоа што Планот е објавен на средина од годината само ја потврдува несериозноста на оваа мерка, а во шест точки ги сумираше недостатоците поради кои од партијата сметаат дека на Планот му потребна поголема транспарентност, инклузивност и социјална димензија
Алијанса за Албанците на доскорешниот владин партнер и министер за здравство, сега опозиционер Арбен Таравари, денеска излезе со критики за Оперативниот план за активни програми за вработување и услуги на пазарот на трудот за 2025 година.
Планот што го предложи Владата, а е објавен од Агенцијата за вработување, од Алијанса го оценуваат како неинклузивен бидејќи освен младите до 29 години ги занемарува другите возрасни групи, нетранспарентен, а според партијата содржи и доза на популизам во период кога земјата се наоѓа пред локални избори.
„Обидите овој план да се претстави како амбициозен, но не и сеопфатен, обидот да се потврди поголем фокус на младите во период кога на земјата сè повеќе ѝ недостасуваат млади луѓе и притоа оставајќи ги другите групи настрана, јасниот недостаток на транспарентност во распределбата на средствата и изборот на корисници, исклучувањето на постоечкиот приватен сектор, и најважно, недостатокот на сериозен пристап за сериозно мерење на резултатите, се доволен доказ дека овој план во себе содржи нагласени дози на популизам, токму кога сме на прагот на локалните избори“,
рече Арбен Халили од крилото на Алијанса за Албанците со кое раководи Арбен Таравари.
Пренесувајќи го партискиот став, Халили изјави дека тоа што Планот е објавен на средина од годината само ја потврдува несериозноста на оваа мерка.
Тој во шест точки ги сумираше недостатоците поради кои од Алијанса на Таравари сметаат дека на Планот за вработување за оваа година му потребна поголема транспарентност, инклузивност и социјална димензија.
- Овој план ни се презентира како да е фокусиран на млади лица до 29 години, но евидентно ги занемарува другите возрасни групи како целина, невработените жени во руралните средини, другите активни баратели на работа, недостатокот на долгорочен оперативен план за повеќемесечни и модуларни обуки, пред објавувањето, со цел потенцијалните апликанти навреме да се подготват со потребните знаења, вештини и претходно разјаснување на нивните идеи;
- Токму оние кои со години се активни баратели на работа, економскиот сектор постојано има потреба од квалификуван кадар, а овој план предвидува обука за само 600 лица за нови вештини, додека програмите за самовработување опфаќаат многу ограничен број на корисници во споредба со потребите на терен;
- Недостасува независен систем за мерење на влијанието на мерките. Не се објавуваат податоци за корисниците, критериумите за избор или реалниот успех на вработувањата.
- Програмата се фокусира на ангажмани во јавниот сектор и сезонска работа. Нема мерки кои ги мотивираат приватните претпријатија да вработуваат или да соработуваат за долгорочен развој.
- Недостатокот на јасноста во спроведувањето на мерките отвора пат за немериторни или политизирани селектирања. Ова ја нарушува довербата на јавноста и ефективноста на политиката за вработување.
- Излегувањето на министерот за економија на терен за да ја промовира мерката за самовработување како негово најголемо достигнување, не е ништо друго освен уште еден доказ за недостаток на визија за реализација на капитални проекти, нагласен недостаток на партнерство со постоечкиот реален економски сектор и пред сè недостаток на ориентираност на странски инвестиции во западниот дел на земјата. До денес нула странски инвестиции во албанските населени места.
Оттаму од оваа партија бараат проширување на поддршката за маргинализираните категории, особено жените и долгорочно невработените, потоа активно вклучување на приватниот сектор за создавање одржливи работни места, што, според нив ќе го олесни наоѓањето работни места за активните баратели на работа и ќе ја ублажи постојано растечката потреба за работници од реалниот економски сектор.
Дополнително дел од предлозите и барањата на Алијанса за Таравари е критериумите и селектирањата да се објават јавно преку транспарентен портал, создавање механизми за независен мониторинг и објавување мерливи извештаи за резултатите, како и зголемување на буџетот за поефективни мерки, врз основа на праведни, а не популистички проценки.
Според партијата, презентирањето на предложените мерки „како сензационални достигнувања од страна на актуелните владини претставници“ не гарантира никаков успех во имплементацијата, бидејќи, како што додаваат оттаму тие не се ништо повеќе од копија на истата план-програма со години наназад.
„За да разберат сите колку успешна била оваа мерка во изминатите години и за да се засноваат очекувањата за актуелната мерка, бараме Министерството за економија и Агенцијата за вработување како имплементатори на оваа мерка, итно да излезат со официјални податоци каде што ќе го објават бројот на корисници за последните 5 години, бројот на основани бизниси за овие 5 години и реалниот број на нови бизниси кои успеале да преживеат по основањето“,
рече Халили.
Како што кажа тој, не може да има успешна мерка за самовработување, кога финансиските средства за реализација се предвидува да се користат само за набавки и ситна опрема, додека од првиот ден овие корисници се принудени да регистрираат компании и почнуваат да се товарат со обврски за плати и придонеси.
„Бараме барем за периодот додека трае обврската за известување кон државата, односно две години, исто така за истиот период корисниците да имаат обврска за самовработување во компанијата, меѓутоа да бидат ослободени од плаќање на обврските за придонеси и осигурување кон државата, што би претставувало директно олеснување за корисниците“,
рече тој.
Инаку, од Владата на почетокот на месецов соопштија дека Оперативниот план за вработување за 2025 година опфаќа над 16 000 граѓани и изнесува 2,5 милијарди денари или 40 милиони евра што споредно со минатата 2024 година е зголемен за 7,5 милиони евра.
Фокусот на Оперативниот план, како што соопштија тогаш од Владата е ставен на младите луѓе, а целта е преку ваквата мерка тие да се задржат во земјава.