„Тоа значи дека нема да биде неопходна едногласност за секој технички чекор за секоја земја кандидат. За крајниот процес на пристапување ќе биде потребна едногласност, но во меѓувреме ќе се намалат тензичните билатерални односи и ќе може во поголема мера неутрално да се носат одлуки“, вели австриската сојузна министерка за Европа, интеграција и семејство, Клаудија Плаколм, која е во псоета на земјава заедно со државната секретарка во Министерството за надворешни работи и европски прашања на Словенија, Нева Грашич
Предлог за промена на процесот на одлучување при пристапувањето на земјите кандидатки за членство во Европската Унија е на маса во извршното тело на ЕУ, Европската комисија. Неговата цел е да се забрза процесот на пристапување, преку употреба на гласање со квалификувано мнозинство за техничките меѓучекори, наместо со консензус на сите земји членки.
Гласањето со консензус останува при одлучувањето за почеток и завршување на преговорите со земјите кандидатки.
Иницијативата за измени во процесот на одлучување за ова прашање доаѓа од Австрија и Словенија, заедно со Германија и Италија и засега ја има поддршката на 16 земји членки на Унијата.
За овој потег денеска во Скопје говореа австриската сојузна министерка за Европа, интеграција и семејство, Клаудија Плаколм и државната секретарка во Министерството за надворешни работи и европски прашања на Словенија, Нева Грашич, кои се во посета на земјава.
Плаколм и Грашич, на заедничката прес-конференција сo министерот за европски прашања на С Македонија, Орхан Муртезани, појаснија дека целта на иницијативата е да се забрза процесот на пристапување на кандидатите, со избегнување на внесувањето на билатерални и внатрешно-политички прашања во процесот.
Ова, како што рекоа тие, е со цел да се забрза пристапувањето на земјите од регионот на Западен Балкан, меѓу кои е и земјава, како и на Украина и Молдавија.
Говорејќи во таа насока, австриската сојузна министерка кажа дека во Европската Унија недостасува еден голем дел кој се наоѓа во средиштето на Европа и затоа Унијата, како што кажа, треба да се потруди да ја затвори оваа празнина со поврзување на „она што си припаѓа едно на друго“ и со тоа да ја зголеми својата безбедност.
Таа потсети дека процесот на приклување на С Македонија во ЕУ трае повеќе од 20 години и дека земјата мора да стане членка на Унијата.
„Денеска имам новина од Австрија за вас. Австрија ќе се заложи за квалификувано мнозинство во процесот на пристапување на нови земји во ЕУ со цел да се намали бирократијата. Тоа значи дека нема да биде неопходна едногласност за секој технички чекор за секоја земја кандидат. За крајниот процес на пристапување ќе биде потребна едногласност, но во меѓувреме ќе се намалат тензичните билатерални односи и ќе може во поголема мера неутрално да се носат одлуки“,
рече Плаколм.
Како што појасни таа, станува збор за квалификувано мнозинство за техничките чекори, напоменувајќи дека, сепак, е потреба политичка волја за да заживее оваа иницијатива.
„За нас е јасно дека за големите прашања, како заедничката безбедносна и надворешна политика ќе мора да зборуваме во еден глас, но во пристапните разговори не смее да има кочења во меѓучекорите со билатерални и внатрешно-политички прашања, секако за почетокот и крајот на процесот треба да постои едногласност“,
рече австриската министерка.
Државната секретарка на словенечкото Министерство за надворешни работи и европски прашања, Грашич надоврзувајќи се рече дека Словенија, како и Австрија, инсистира Северна Македонија што поскоро да стане членка на ЕУ.
Грашич рече дека проширувањето на Унијата и понатаму останува нивен приоритет, пред сè поради геополитичката динамика.
„Инститираме и Северна Македонија да стане дел од ЕУ до 2030 година и го разбираме разочарувањето“,
рече Грашич, додавајќи дека нејзината земја е една од оние кои ја покренале иницијативата за воведување квалификувано мнозинство за техничките прашања.
„Словенија и Германија неодамна предложија гласање со квалификувано мнозинство за технички прашања поврзани со проширувањето и сакаме да ги видиме земјите од Западен Балкан, но и другите од Истокот што е можно побрзо да напредуваат, ова е наш придонес. Кога Словенија се приклучуваше процесот беше полесен, со помалку Аки (усогласување со европското законодавство), сега е потежок во однос на усогласувањето со закодавството на ЕУ. Унијата сега е посилна со поконкретизирани закони“,
рече таа.
Грашич кажа дека Словенија, Германија, Австрија и Италија испратиле писмо до претседател на Европскиот совет, Антонио Кошта за покренување иницијатива за поедноставување на процесот на носење одлуки, која е поддржана од 16 членки.
Таа додаде оти се поканети и другите земји членки да се приклучат на иницијативата, изразувајќи надеж што претседателот на Европскиот совет и лидерите на земјите членки дискутираат за ова прашање.
Одговарајќи на новинарско прашање во врска со темата, министерот за европски прашања на С Македонија, Орхан Муртезани, рече дека ние како земја постојано говориме дека методологијата на проширување треба да претрпи одредени промени, не само бидејќи актуелната сме ја почувстувале на сопствената кожа, туку и поради тоа што, за жал,, како што кажа, тоа станува пракса и не им штети само на интересите на земјите кандидати, туку и на стратешкиот интерес на ЕУ.
„Тоа е особено поради фактот што го отежнува пристапувањето и остава простор за, условно кажано, злоупотреба на билатерални процеси во пристапување. Сменета е геополитиката и мора да се воспостави методологија, која ќе овозможи брзо заокружување на процесот во овие услови на неизвесност“,
рече Муртезани.