По денешното усвојување и објавување на новата методологија на ЕК за процесот на пристапување кон ЕУ, „360 степени“ анализира: дали новиот пристап ќе ги забрза или ќе ги забави преговорите за членство со земјите кандидатки и колку (години) би траел тој процес (на пример, за Северна Македонија)?
Еврокомесарот за соседство и проширување Оливер Вархеји денеска по усвојувањето на новата методологија од Европската комисија (ЕК), меѓу другото, порача дека ЕК е подготвена, кога реформите ќе се движат во посакувана насока, еден кластер да се отвори и да се затвори за период од една година.
„Ние, од наша страна, сме подготвени да сториме сè за затворање на поглавјата што припаѓаат во тие кластери во рок од една година. Ова е понуда од наша страна, но испораката треба да дојде од другата страна. На овој начин, навистина, можеме да ги забрзаме работите, имајќи превид дека во овој период беа потребни од 6 до 8 години за затворање на едно преговарачко поглавје“, рече Вархеји на прес-конференцијата во Брисел.
Шест кластери – колку години?
Со оглед на тоа што со новиот пристап се предвидува групирање на досегашните 33 односно 35 преговарачки поглавја во шест преговарачки кластери (види најдолу во текстот), проста математика вели дека за затворање на пристапниот процес би биле потребни шест години.
сегментот од методологијата во кој ЕК искажува потреба од ограничување на преговорите за еден кластер на една година
Теоретски, времетраењето на преговорите за членство би можело да биде уште пократко, со оглед на тоа што методологијата не ограничува паралелно, во исто време, да бидат отворени и да се преговара за два или повеќе кластери. Тоа го потврди и комесарот Вархеји, кој денеска на новинарското прашање – дали кластерите и поглавјата во нив може истовремено да се отвораат или кластерот треба да биде затворен пред да се отвори нов, одговори:
„Не постои секвенционирање на кластерите. Единственото секвенционирање е она што ви го објаснив – прв го отвораме кластерот за владеење на правото и целите преговори ги затвораме со владеење на правото. Редоследот на приоритети ќе зависи од конкретната земја, зашто зборуваме за внатрешни реформи, економски, социолошки, правни, уставни реформи и секоја држава има свое темпо, своја политичка агенда која треба да се врами во пристапните преговори. Така што, ќе биде политички избор на секоја земја за што прво ќе се нафати“, рече Вархеји.
Судството и владеењето на правото ќе го диктираат темпото
Освен принципот дека целиот преговарачки процес ќе започне и ќе заврши со кластерот наречен „основни вредности“ (Fundamentals), има уште еден елемент во методологијата што го наметнува ова поглавје, кое ги опфаќа судството и владеењето на правото, за суштествено.
Имено, во документот пишува дека пред да се исполнат „привремените бенчмаркови“ (interim benchmarks) од поглавјата за владеење на правото од првиот кластер „основни вредности“, ниедно друго поглавје (од ниеден друг кластер за кој паралелно се преговара) нема да биде провизорно (привремено) затворено.
Поглавје: Бенчмаркови за отворање – привремени бенчмаркови – бенчмаркови за затворање
А, „привремените бенчмаркови“ (interim benchmarks) се средиштен дел од преговорите во едно поглавје. Пред нив треба да се завршат „бенчмарковите за отворање“ (opening benchmarks), а по нив се определуваат и „бенчмаркови за затворање“ (closing benchmarks) на поглавјето.
Вархеји: Новата методологија е голема шанса
од денешната прес-конференција на комесарот Вархеји во Брисел
Еврокомесарот Вархеји денеска излезе со позитивна оцена за новиот пристап што го промовира Европската комисија.
„Ова е голема шанса, зашто значи дека може да се отворат сите поглавја поврзани со кластерот, сите заедно, и ќе бидете во можност да преговарате заедно за сите тие поглавја наместо да одите едно по едно поглавје и пред Советот да се отвораат, преговараат и затвораат“, рече Вархеји.
Распоред на поглавјата по кластери
